‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

sertashvish—tash vishli.
184-mashq.
Gaplarni daftaringizga ko‘chirib yozing. Old qo‘shim-
chalarning ishlatilishiga e ’tibor bering.
Serjanjal uyda baraka yo‘q. Qanoat qorin to ‘ydiradi, beqanoat o ‘zin 
o ‘ldiradi. Eshik ochiq bo'lsa ham beruxsat kirma. Badavlat va baquvvat 
dushmandan emas, ochko'z va badnafs, ichi qora odamga sherik bo'lib 
qolishdan qo'rq. Nom ard do'st seni chohga yetaklar.
U n d a b e r a v z a n e k a n h a r b ir b in o ,
Ul binolarning ichinda yo'q havo,
So'risi yo'q, sahni yo'q, ayvoni yo'q.
Aqrabolar yo'q, aziz mehmoni yo'q,
Beo'chog'-u bepalos-u betanur,
Betaom-u belibos-u qayda nur.
( Chustiy)
185-mashq.
Gaplarni o ‘qing. Old qo‘shimchalarni aniqlab, ular haqida
fikr bildiring.
1. 
Serjahl va serzarda bo'lmang, odamlar e’tiboridan qolasiz. 2. N oo'rin 
aytilgan so'z boshga kulfat keltiradi. 3. Baquvvat va kuchli farzandlari bor 
xalqni hech kim yengolmas. 4. Serquyosh o'lkamizning har bir qarich yeri 
biz uchun muqaddas. 5. Nom ard do'st dushmandan yomon.
186-mashq.
Uyga vazifa. Gaplarni o ‘qing, ularni daftaringizga ko‘-
chirib oling. 
Be-, ba-, no-, ser-
old qo‘shimchalari o ‘rnida ularning sino-
nimlarini qo‘llash mumkinligi yoki mumkin eiuasligi haqida bahs yuriting.
Bevafo do'stdan tayoq yaxshi, bebahra guldan yaproq yaxshi. Bevaqt 
qichqirgan xo'rozning boshini kesadilar. Bem ehr qarindoshdan m ehr 
bergan yot yaxshi. Benuqson do'st axtargan do'stsiz qoladi. Besabab oyoqqa 
tikan kirmas. Befoyda so'zni aytma, foydali so'zdan qaytma. Nomard bo'lib
128

---

ko‘pga kirguncha, m ard bo‘Iib o ‘lgan yaxshi. N ohaq ishga rivoj yo ‘q. 
Serdaraxt qishloqni sel olmas. Serva’da kishi yolg'onchi bo‘lur.
Ona — oliyhimmat, ona — sersaxo,
Ona sertilakdir, ona — serduo.
O ta-onani kim etmasa rizo,
U rasvoyi olam bo‘lur el aro.
9