Заряднинг магнит майдонидаги ҳаракати



Download 240,58 Kb.
bet3/13
Sana21.02.2022
Hajmi240,58 Kb.
#58885
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Bog'liq
Заряднинг магнит майдонидаги ҳаракати

E =-[vB] (8.12 )
Е вектор ОZ ўқ бўйича йўналган, V ва В векторлар ўзаро перпендикуляр. Шунинг учун Е нинг OZ ўққа проекцияси
Ez=-vxB (8.13)
Шунга мос равишда А ва С нуқталар ўртасидаги потенциаллар айримаси ҳам
 = A- C =- Ezdz= VxBaа
Бунга ( 8.5) ифодадан Vx нинг қийматини қўйсак, қуйидагига эга бўламиз:
= 1/qn0(IB/b) (8.14)

Кулон қонуни. Кулон (1785 йил ) тажрибада иккита нуқтавий, заряднинг, яъни ўлчами улар орасидаги масофага нисбатан кичик бўлган зарядланган жисмлар (учун тажриба) ўзаро таъсир қонунини топди. Бу қонунга кўра, иккита нуқтавий заряднинг ўзаро таъсир кучлари Нюьтоннинг учинчи қонунини қаноатлантирди. яъни зарядлар ўртасидаги куч зарядларни бирлаштирувчи тўғри чизиқ бўйича йўналган бўлади, катталиклари тенг ва йўналишлари қарама-қарши бўлади) бу кучларнинг катталиги q1 ва q2 зарядларга тўғри пропарционал ва улар орасидаги масофанинг квадратига r12 тескари пропарционал:
F12=(k q1q2) / (r12)2 , (2.14)
бу ерда k- пропарционаллик коэффициенти бўлиб, ўлчов системасига боғлиқ ва тажрибада аниқланади. СИ системасида у қуйидагича ёзилади:
k = 1 / 40 , (2.15)
0- доимийликка электр доимийси дейилади. Тажрибада 0-нинг қиймати учун қуйидаги натижани беради:
0 = 0,885.10-11 Ф / м, (2.16)
Бу ерда Ф/м электр доимийсининг ўлчов бирлиги.
Кулон қонунини вектор кўринишида ҳам ёзиш мумкин.
F12=(1/40 )(q1q2r12 /r123) (2.17)
Бу ерда F12-q2 заряд томонидан q1 зарядга таъсир этувчи куч:
r12- q1 заряддан q2 зарядга ўтказилган бирлик вектор.

Расм -1 да бу кучнинг йўналиши кўрсатилган. Кучларнинг йўнали-ши заряднинг ишорасига боғлиқ.
Агар зарядлар ишораси бир хил бўлса, зарядларга таъсир қилувчи кучлар қарама- қаршитомонга йўналган бўлади.
Расм 1. Агар зарядлар ҳар хил ишорали бўлса, зарядларга таъсир этувчи кучлар бир- бирига томон йўналган бўлади.
Дж. Р. Захориас деган физик “Science” журналида ( 8 март 1957 й) қуйидагича ёзади: “....Кулон қонуни. Бир хил зарядлар итаришади, ҳар хил зарядлар бир- бирини улар ўртасидаги масофанинг квадратига тескари бўлган куч билан таъсирлашади...... атом ва молекуляр физиканинг барча ҳодисаларида, барча қаттиқ жисмлар ва суюқликларда, бизнинг атроф муҳит билан ўзаро муносабатимизни аниқлаб берди: Ишқаланиш кучи, шамол кучи, химиявий боғланиш, магнетизм, бутун фабрика ва заводларни ҳаракатга келтирувчи кучлар- бу ҳаммаси Кулон қонунининг кўринишидир.”





Download 240,58 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish