Замонавий таълим технологиясининг илмий – назарий асослари

ТАЪЛИМДА ИННОВАЦИОН УСЛУБЛАРНИ ИШЛАБ
ЧИҚИШ ВА ЖОРИЙ ЭТИШ

«Ўзбекистон инновацион ривожланиш турининг ҳозирги замон моделига ўтиш учун ҳамма зурур шароитларга эга. Бу модел вужудга келтирилган илмий – техникавий салоҳиятидан кенг ва самарали фойдаланишга, фундаментал ва амалий фаннинг ютуқларини, чуқур илм талаб қиладиган технологияларни амалиётга кенг жорий этишга, юқори малакали, иқтидорли илмий кадрлар сонини купайтиришга асосланади. Бу мамалакатимиз жаҳондаги иктисодиёти ва саноати ривожланган давлатлар қаторига кириб боришининг зарур шароити ва мустаҳкам пойдевори бўлиб хизмат қилади» [1].

Мамалакатимиз тараққиёти ва келажаги таълим-тарбия соҳасидаги сифат ўзгаришлари ва юқори самарадорликка, уларнинг жаҳон таълим талаблари билан мослиги ва амалий ҳаётдаги ўрнини қай даражада топаётганлигига боғлиқ. Таълим-тарбиядаги сифат ўзгаришлари ва юқори самарадорлик эса мазкур соҳага ижобий янгилик киритиш билан белгиланади. Бундай янгиликни киритиш жараёни инновацион жараён бўлиб, илмий педагогик тадқиқотни жорий қилиб, таълимда сифат ва самарадорликка эришишдан иборат бўлади.
Педагогик инновация – бўлажак мутахассисларни янгича шароитларда ишлашга тайёрловчи жараён бўлиб, у олдинги эгаллаган билимлар асосида таълимда сифатий ўзгаришлар қилиб, юқори самарадорликка эришишга янгича ёндашув қилишдан иборатдир.
Бундай педагогик инновация деганда педагогик тизимнинг мақсади; мазмун-моҳияти; белгиларини; имкониятларини; вазифаларини; ривожланиш боскичлари ва томойилларини; ривожланиш механизмларини ва таълимдаги интеграция тамойилларини инновацион усулларини танлаш, тўплаш, қўллаш усулларини ва улардан фойдаланишга услубий тавсиялар ҳамда бу борада бўлажак мутахассисларда шаклланадаган хислатларни ҳосил қилиш жараёнини ифодаловчи таълим - тарбия жараёнининг сифат жиқатларини такомиллаштириб, бу соҳада юқори самарадорликка эришишни тушуниш мумкин.
Юқоридагилардан таълим-тарбияда фаолият кўрсатишга тайёрланаётган бўлажак мутахассисларнинг касбий билимлари, маҳорати ва ўз касбига эътиқоди ниҳоятда муҳимлиги келиб чиқади.
Энди юқорида ифодаланган таълим-тарбия тизимини сифат жиҳатидан такомиллаштириб, уни юқори даражадаги самарадорликка эриштирувчи холатлар ҳақида қискача маълумотлар берамиз.

1. 
   Педагогик инновациялар мақсади, мазмун-моҳияти:
   

Мақсад: Таълим – тарбия тизимига сезиларли самаралар берувчи янгилик киритиш: янги концепциялар Давлат Таълим Стандарти, алтернатив ўқув режа ва дастурлари, ўқитишнинг ахборотли технологияларини жорий этишнинг давлат дастурлари, жаҳон«Интернет» тармоғига чиқиш ва масофавий таълимни жорий этиш бўйича давлат режаси ва дастури, шунингдек, ҳозирги замон талаблари асосидаги янги ўқув муассасалари ва шу каби йўналишларни янада жонлантириш.
Мазмун –моҳияти:

• 
  ўқув материалларидаги баён қилинадиган маълумотларни ахборот кўринишига келтириш ва уларда узвийлик ҳамда изчилликни сақлаб қолиш;
  
• 
  ўқув материалларини ўзаро боғлиқ бўлган модул блоклари шаклида ифодалашга эришиш;
  
• 
  ўқув материалларини ўрганишга «Комплекс ёндашув» номли тадқиқот усулидан фойдаланишга эришиш ва ундан муаммоли ҳамда дастурий таълим методларидан фойдаланиш;
  
• 
  таълим-тарбия жараёнида ахборот муҳитини яратиш борасида ўрганилаётган соҳанинг ахборотли таъминотини яратишга эришиш;
  
• 
  дидактик ўйин (шу жумладан компьютерли ўйинлар ва тренажерлар) орқали турли воқеа ва ҳодисалардаги жараёнлар кечишини ифодаловчи масалалар (муаммолар) ни ечиш;
  
• 
  бу йўналишдаги ижодий изланишларни олиб боришда «Таълим-фан-амалиёт» ҳамда назария билан амалиёт уйғунлигига эътибор бериш;
  
• 
  инновацион усуллар қўлланган ҳолдаги ютуқ ва камчиликларни баҳолаб боришга эришиш ва керакли жойларда тегишли тузатишлар кирита олиниши лозим ва шу кабилар.
  

2.