Z. N. Mamarajabova ona tili o’qitish maxsus metodikasi

Venn diagrammasi
Maqsadi;

Eshitishda nuqsoni

bo‘lgan

o‘quvchilarda

bilimlarni

puxta

o‘zlashtirishiga erishish;

Eshitishda nuqson bo‘lgan o‘quvchilarda ikki yoki undan ortiq tushunchalarni o‘ziga xos va umumiy tomonlarini tahlil qilish va umumlashtirish;

Og‘zaki nutqini rivojlantirish;

Analiz va sintez, solishtirish va umumlashtirish jarayonlarini rivojlantirish;

Eshitishda nuqson bo‘lgan o‘quvchilarni biror bo‘lim yuzasidan baholash;

Mazmuni:

Ushbu strategiya eshitishda nuqson bo‘lgan o‘quvchilarda mavzuga nisbatan tahliliy yondashuv, ayrim qismlar negizida mavzuning umumiy mohiyatini o‘zlashtirish ko‘nikmalarini hasil qilishga yo‘naltiriladi. Strategiya kichik guruhlarni shakillantirish asosida sxema bo‘yicha amalga oshiriladi.

Qo‘llanilishi:

Bunda o‘ng va chap doiralarga tushunchalarning o‘ziga xos jihatlari, doiralarning kesishgan sohasiga esa, ular uchun umumiy bo‘lgan jihatlar yoziladi. Eshitishda nuqsoni bo‘lgan o‘quvchilarga o‘qituvchi doskaga 2 ta aylanani bir-biriga kesishgan xolda chizadi va tushuntiradi.2 ta aylanaga o’rganilayotgan asardagi ijobiy va salbiy qahramonlarning o’ziga xos xususiyatlarini yozadilar , o‘rtasidagi kesishmaga esa o’rganilayotgan asardagi ijobiy va salbiy qahramonlarning o‘xshash yoki umumiy xususiyatlarini yozishlari yozadilar.

Bosqichda qo‘llanilishi:
186

Venn diogrammasi tuzishni mashg‘ulotni mustahkamlash bosqichida qo‘llash maqsadga muvofiq bo‘ladi. Chunki, bu bosqichda eshitishda nuqsoni bo‘lgan o‘quvchi o‘quv materialini yanada puxtaroq mustahkamlaydi.


Kubik


Maqsadi:
Bu usul ko‘rilayotgan masalani turli tomondan, qadamba-qadam, oddiydan murakkabga tomon yo‘nalishda tasavvur etish;
Fikrlash qobiliyatini rivojlantirish;

Eshitishda nuqson bo‘lgan o‘quvchilarni faollikka undaydi; Tafakkurni operatsiyalarini rivojlantirish;

Og‘zaki nutqini rivojlantirish;
Idrok etish qobiliyatini rivojlantirish;


Mazmuni:

• 
  mavzu (tushuncha) haqida e’lon qilinadi.
  

• 
  eshitishda nuqson bo‘lgan o‘quvchilar yakka tartibda ishlaydilar. Kubik har bir tomoni uchun topshiriq berilib, 40-60 sekund vaqt ajratiladi.
  

• 
  yakka tartibda ishlash tugagandan so‘ng guruhlarda muhokama
  

qilinadi.

• 
  “kubik” ni har bir mikroguruxdan bir vakil(sardor) taqdimot
  

qiladi.


Qo‘llanilishi:
Kubikning har bir tomoni muayyan topshiriqni ifodalaydi:

• 
  bu nima? Ko‘rayotgan narsani rangi, o‘lchamlari, shaklini tasavvur eting, eslang va yozma ravishda ta’riflang?
  
  • 
    taqqoslang: u nimaga o‘xshaydi, nimadan farq qiladi?
    

 assotsiatsiY. Ta’surotingizni izohlang? U sizni nima to‘g‘risida
o‘ylashga majbur qildi? Hayolingizga nima keldi?

• 
  tahlil qiling. Nimalardan tashkil topgan? Nimaga o‘xshaydi yoki nimadan farq qiladi?
  

• 
  qo‘llang: bu nimaga yaraydi? Uni qaerda qo‘llash mumkin?
  

• 
  “ha” va “yo‘q” larni asoslang. Bunda ishonchli dalillar va asoslovchi fikrlarni ayting.