Yuristlar malakasini oshirish markazi jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti

bolaning o‘z fikrini erkin bayon qilish va tinch yig‘ilishlarga

bo‘lgan huquqiga oid

prinsip

 va ishtirok qilish prinsipi

Ishtirokchi davlatlar

tomonidan bola o‘zining fikrini erkin ifodalash huquqiga egaligi (13-modda),

bolaning fikrlash, vijdon va din erkinligi huquqiga egaligini, ota-onaning hamda

gishli holatlarda qonuniy vasiylarning bolaga uning rivojlanayotgan

qobiliyatlariga muvofiq k ladigan usul orqali bola huquqini amalga oshirishda

rahbarlik qilish huquqi va majburiyatlarini hurmat qilishi lozimligini (14-modda),

bolaning assotsiatsiya va tinch yig‘ilishlar erkinligi huquqini e’tirof etishi (15-

modda) tarzida b rilgan.

Taniqli fransuz faylaso‘fi D kartning allaqachon og‘izdan-og‘izga o‘tib k lgan

“Cogito ergo sum” – “Fikrlayapman, d mak yashayapman”, d gan iborasi” bilan

aytganda bola tafakkurining hayotiy ahamiyati va rolini aniq ko‘rsatib b radi

---

133

hamda kattalar ega bo‘lgan huquqlarga bola t ng huquqli shaxs sifatida ega

ekanligi tan olinadi.

128

Taraqqiyotning xozirgi bosqichiga xos talab shundaki, bolaning o‘z fikrini

erkinlik bilan bildirishga bo‘lgan huquqini faqat qonun bilan tan olish etarli emas

b xisoblash lozim. Endilikda ana shu tan olingan huquqni amalda ta’minlash

darkor. Shunga ko‘ra, davlatlar bolalarning qonunda b lgilangan huquqlarini

amalga oshirishga qaratilgan choralar ko‘rmoqda. O‘zb kistonda, jumladan, davlat

radiosi bolalarning bilimi va xordiq chiqarishiga moslangan turli eshittirishlar

olib boradi. “Alanga” radiosi