«Yangiyo‘l Poligraf Servise» Tashkent – 2017 A. S. Sagdullaev, V. A. Kosteckiy Áyyemgi dúnya tariyxí

Zardushtiylik 
ruwxanıyı
Este saqlań!
«Avesto»nıń 
dáslepki bólimi 
b.e.sh. IX–VIII
ásirde payda 
bolǵan. Zar-
dusht wazları 
tekstleriniń 
barlıǵı b.e.sh. 
III ásirde 
21 kitapqa 
jámlengen, 
bul kitaplar 
«Avesto»nın’ 
tiykarın 
quraǵan.
Zardushtiylik Qudayları, máresimleri
Zardushtiyliktiń húrmetine ılayıq qudayları 
Axuramazda, Mitra
hám 
Anaxita
. Axuramaz-
da zardushtiylerdiń ullı hám danıshpan joqarı 
qudayı esaplanadı. Mitra – Quyash hám jaqtılıq 
qudayı. 
Otlı shaqmaqlar járdeminde ol jawızlıq 
hám hám ólim qudayı bolǵan 
Ahriman 
menen 
gúres alıp baradı. Anaxita zardushtiylikte 
ónimdarlıq hám suw qudayı esaplanǵan. 
Zardushtiylik dini táliymatı adamzattıń 
Jaqsılıq hám Jawızlıq haqqındaǵı dualistlik 
kóz qarasları jetilisiwine úlken tásir kórsetti.
Zardushtiyler ómiriniń túp mánisi jaqsı 
niyet, jaqsı sóz hám jaqsı pikirden ibarat 
bolıwı lazım. Insannıń tiykarǵı wazıypası eń 
dáslep ádil turmıs keshiriw bolıp esaplanǵan. 
Zardushtiyler diniy isenimlerge kóre, 
ótirik aytpaw, jalǵan sóylemew, aldamaw, 
wádege, amanatqa qıyanat qılmaw, tek 
ǵana jaqsılıq islerdi islew kerek bolǵan.
Zardushtiylerde ólgen adamlardı jerlew 
waqtında óz aldına máresim payda bolǵan. 
Insan ólgende Marhumnıń denesin jerge 
kómiwge de, jandırıp taslawǵa da, suwǵa 
taslap jiberiw de múmkin emes. 
Sonıń ushın da óliniń denesin qus-
lar hám haywanlar jep ketiw ushın tiyis-
li orınlarǵa aparıp taslanǵan. Jawınlar 
páklegen hám quyash qaqlaǵan súyekler-
di arnawlı ılaydan islengen tabıtshalar – 
ossuariyler
(súyek salınatuǵın ıdıslar) da 
jerlengen.

---

83