Yangiasr avlopi

Martin  Iden

73

U  Artur  va yana  qandaydir  notanish  yosh 

bilan parterdan ketib borardi; bu -  sochini kalta 

qilib  oldirgan,  ko'zoynak taqqan ylgit  shu zaho- 

tiyoq Martinning dilida hayajon va rashk uyg'ot- 

di.  Ruf birinchi  qatorga  borib  otirdi,  shu  payt- 

dan  boshlab  Martin  butun  kech  qizning  xush- 

bichim yelkalari va uzoqdan xuddi  tutun  orasi- 

dan  ko‘zga  chalinganday  oltin  rang  sochlaridan 

boshqa hech nima ko‘rmadi hisob. Ammo shun- 

day  bolsa ham  bir-ikki  marta  atrofiga  alanglab 

qarab qoydi,  shunda o'zidan bir necha o‘rin na- 

rida o'tirgan ikkita qizni ко‘rib qoldi; u qizlar ta- 

bassum  bilan unga noz-ishva qilishardi.  Martin 

hamma  vaqt  odamga  el  bolib  ketardi,  bunday 

iltifotni  e’tiborsiz  qoldirish  odati yo‘q  edi uning. 

Sal  ilgariroq,  u  ham  albatta jilmayib  javob  qil- 

gan  bolardi,  keyin  ilakishib  ketardi.  Lekin  endi 

hamma narsa o‘zgarib ketgan.  To‘g‘ri, u qizlarga 

jilmayib javob  qildi,  biroq  shu  zahotiyoq yuzini 

teskari  o‘girib  oldi  va  ular  tomonga  boshqa  qa- 

ramaslikka  urindi.  Ammo  u  qizlarni  tamomila 

unutgan holda, yana bir necha marta tasodifan 

ularning  tabassumlariga  ko‘zi  tushdi.  Bir  kun- 

da o'zgarish juda qiyin,  buning ustiga,  u  tabia- 

tan  dilkash va xushmuomala yigit  edi,  shuning 

uchun  ham  qizlarga  javoban  beixtiyor  iljayar, 

beg'araz  do‘stona  iljayardi.  Bu  xatti-harakatlar- 

ning  hammasi unga tanish  edi.  Qizlar  odatdagi 

ayollar  o^inini  qilayotgan  edilar  -   buni  Martin 

yaxshi  bilardi.  Lekin  uning uchun  endi  hamma 

narsa o‘zgargan. Huv anavi yerda, birinchi qator- 

da dunyoda yagona qiz o'tirardi,  u Martin man- 

sub  bolgan  sinfning  qizlariga  sira  o'xshamas,

yigit

---

74

Jek  London

bular  bir-biriga  shu  qadar  o'xshamas  edilarki, 

Martinda  endi  bu  qizlarga  achinishdan  boshqa 

hech qanday his qolmagan edi. U Rufning go‘zal- 

ligi  va  ma’naviy  yuksakligidan  hech  bolmasa 

ozginagina hissasini bu qizlarga nasib bolishini 

chin yurakdan  tilardi.  Martin  qizlaming bu  qa­

dar  dadillik  bilan  xushomad  qilishgani  uchun 

hech  qachon  ta’na  qilmagan  bolardi.  Lekin  bu 

xushomadlar  uni  maftun  qila  olmasdi;  aksin- 

cha, bu narsa go^o Martin mavqeining pastligini 

talddlayotganday  tuyulardiki,  bu  uning  uchun 

ko'ngilsiz bir hoi edi.  Agar u Ruf yashab turgan 

muhitga mansub bolganida edi, bu qizlar u bilan 

o'ynashmagan bolardi -  buni Martin juda yaxshi 

tushunadi.  Shuning uchun  qizlar  unga  har  ni- 

goh tashlaganda, o‘z muhitining chayir panjalari 

uni mahkamroq ushlab,  tobora pastga tortayot- 

ganini his qilardi.

Martin  tomosha  tugashiga  ozgina  qolganda, 

Rufni  ko‘chaga  chiqayotgan  choglda  yana  bir 

ko'rish  ishtiyoqida  o'midan  turib  ketdi.  Teatr 

oldida bekorchi odamlar doim uymalashib yuri- 

shardi,  shunga  ko‘ra,  agar  kepkani  bostiribroq 

kiyilsa-yu, bitta-yarimtaning orqasiga o4ib turil- 

sa,  hech  kim  uni  payqamaydi.  U  deyarli  ham- 

madan oldin chiqdi va olomon orasiga kirib ket­

di,  lekin yolka yoqasidan  o‘ziga  endigina  qulay 

joy topgan edi, boyagi qizlar chiqib qolishdi. Mar­

tin qizlar uni qidirishayotganini bildi, shu choq u 

ayollami maftun etuvchi kuchiga la’natlar o‘qidi. 

Awaliga qizlar o‘zlarini ko'rmaganga soldilar, le­

kin bu faqat yoli edi -  buni Martin bilardi. Qizlar 

yaqinroq kelib,  qadamlarini  sekmlatdilar va  ni-

---