|
Martin Iden
75.
hoyat, bittasi Martinning yonidan o‘tib
rib, yelkasi bilan uni turtib yubordi-da, o'girilib
uni xuddi endi tanigan odamday qaradi. Bu qad-
di-qomati kelishgan, qop-qora ko‘zlari ayyorona
oynab turgan qoracha qiz edi. Ikkala qiz yana
unga tabassum qilishdi, Martin ham ularga javo-
ban jilmaydi.
- Salom berdik! - dedi yigit.
Bu gap mutlaqo g'ayriixtiyoriy tarzda og‘zidan
chiqib ketgan edi - u ko‘pincha shu yo‘sinda
tanishardi. Ochig‘ini aytganda, uning tabiatida-
gi dilkashlik va xushfellik xislatlari uning bosh-
qacha harakat qilishiga imkon bermas edi ham.
Qora ko‘z qiz sho'x va behayolik bilan kuldi,
dugonasini qoltiqlab olib, to'xtamoqchi ekanini
bildirdi; dugonasi qiqirlab kulib qo^ydi, bu aloma-
ti rizo edi. Martin, hozir Ruf chiqadi-yu, mana bu
qizlar bilan hiringlashib turganimni ко‘rib qola-
di, deb qo‘rqib ketdi. Bungayol qoymaslik kerak
edi. U xuddi shunday qilishi kerakday, qora ko‘z
tomon qadam tashladi va u bilan yonma-yon yu-
rib ketdi. Bu muhitda u o‘zini o‘ng‘aysiz his qil-
mas, poyma-poy ham gapirmasdi. Bular bilan u
o‘zini erkin his qilardi, u o‘zining ham so'zamol-
ligini ko'rsatishi, ham umumning tilidan farq
qiladigan sheva bilan qizlarni og‘ziga qaratishi,
tez va tasodifiy tanishishgan kishilardek kulishi,
og'ziga kelgan hamma narsa to'g'risida vaysashi
mumkin edi. Muyulishga borganida u orqaroqda
qolib, tor ko'chaga kirib ketishga urinib ko'rdi.
Lekin qora ko‘z qiz dugonasining qolini qoyvor-
magan holda, Martinning tirsagidan ushlab qol-
di va:
keta tu-
76
Jek London
- To'xta, Bill, - deb qichqirdi. - Nega muncha
shoshmasang? Yo bizlami tashlab juftagingni
rostlamoqchisan deyman?
Martin to^xtadi-da, kulib yuzini ularga o‘gir-
di. Orqalarida, ko'cha fonuslarining charog'on
shulalari ostida odamlar daryodek oqib kelardi.
Martin hozir turgan yer bir qadar qorongl edi,
shuning uchun ham u o‘zi panada turib, agar Ruf
shu yerdan o‘tgudek bolsa, uni ko'rishi mumkin
edi. U albatta shu yoldan oliishi muqarrar edi,
negaki uning uyiga shu yoldan borilardi.
Martin qora ko‘z qizga ishora qilib, uning hi-
ringlab turgan dugonasidan:
- Uning oti nima? - deb so'radi.
- 0 ‘zingiz so'rayvering, - dedi u piqirlab kulib.
- Xo'sh, otingiz nima? - deb so‘radi yigit qora
ko‘z qizga o‘girilib.
- O'zingizning otingizni aytmadingiz-ku men-
ga! - deb e’tiroz bildirdi qiz.
- O'zingiz so‘ramadingiz-da, - dedi Martin jil-
majdb, - lekin topdingiz. Mening otim chindanam
Bill! Rost, rost!
- Qoysangiz-chi! - dedi qiz fusunkor va osh-
kora ehtirosli nigoh bilan yigitga uzoq tikilib. -
Yo‘q, rostdanmi? Ayta qoling!
Keyin qiz yana g'amza qildi. Uning bu qarashi-
da asrlar davomida o‘zgarmay kelayotgan butun
xotinlik tabiati aks etardi. Shuning uchun Martin
bu yogi nima bolishini bilardi: endi tavoze bilan,
qo‘rqa-pisa chekina boshlaydi-yu, lekin Martin-
dagi ta’qib etuvchi otashin ehtiros so‘na bosh-
lashi bilan hujumga o'tishga shay bo lib turadi.
Har ne bolganda ham, erkak emasmi, qizning
Martin Iden
77
dilbar chiroyiga befarq qaray olmasdi,
qizning ehtirosli nigohlari Martinning izzat-nafsi-
ga xush yoqardi. O, bu qizaloqlami yaxshi bilar,
ulami juda mukammal o'rgangan edi! Ular shu
tabaqa qizlarining eng dilbar va eng yoqimtoylari
edi. Og‘ir mehnat bilan kun ko'rishga odatlan-
gan va o‘z navozishlarini pulga sotmaydigan bu
takabbur qizlar, ertangi hayotga parvo qilmaslik-
ka va najotsiz qotib qolgan mehnatni yoki yaxshi
haq to lanadigan-u, lekin dahshatli у о Ini, axlo-
qiy tushkunlik yolini tanlash muddatini orqa-
ga surishga urinib, bu hayot sahrosida ozgina
bolsa ham baxtli kun kechirishni orzu qilardilar.
- Bill, - deb javob qildi yana Martin. - Xudo
haqi! Otim Bill, vassalom.
- Hazillashyapsizmi? - qayta so‘radi qiz.
- Hecham Bill emas-da, - deb gapga aralashdi
ikkinchi qiz.
- Siz qayoqdan bilasiz? Meni hech qachon
ко ‘rmagansiz-ku.
- Ko‘rmagan bolsam nima qipti. Yolg'on ga-
pirayotganingizni shundoq ham bilib turibman!
- Xo'sh, nima, Billmi? - deb so'radi birinchi
qiz.
- Mayli, Bill bola qolsin, - dedi Martin samimi-
yat bilan.
Qiz uning yelkasidan ushlab olib, zavq bilan
silkidi.
- Yolg'on gapirayotganingizni biluvdim. Shun-
day bolsa ham durust yigit ko'rinasiz.
Martin qizning paypaslayotgan qolini siqdi
va uning kaftida o‘ziga tanish bolgan chaqa va
chandiq izi borligini sezdi.
keyin,
Do'stlaringiz bilan baham: | 
