mahsulot ombori, uskuna va moslamalar ombori kiradi. Sexda yana
xizmat va maishiy xonalar ham mavjud.
Ressorli-prujina ishlab chiqarish sexi
ressor va prujinalaming
standartligi va mahsulotlar nomenklaturasining cheklanganligi seriyalilik
bilan ifodalanadi, bu esa o‘z navbatida boiinmalarda uzluksiz predmet-
ga oid-yopiq maydonlami tashkillashtirish imkonini beradi. Listli
ressorlar va silindrik prujinalar TSV MPS texnik ko'rsatmalari va davlat
standartlari talablariga ko‘ra ta’mirlanadi va tayyorlanadi.
Ressor va prujinalami tayyorlash va ta’mirlash jarayonlari quyidagi
tartibda amalga oshiriladi. Tayyorlash sexida quyidagi ishlar amalga
oshiriladi: tekis va sim chiviqli poTatdan ressor va prujinalar uchun
yarim mahsulotlarni kesish; ressor listlarini zixlarini trapetsiya bo'ylab
kesish (shtampovka qilish); prujinalarga moTjallangan p o ia t sim chiviq-
laming uchlarini cho‘zish; listlarda “parchinlab ulash uchun teshiklar
ochish; eski yaroqli ressorli listlami kichik oTchamlarda kesish”.
Listli ressorlami ta’mirlash va
tayyorlash maydonida eski
ressorlami tozalash va boiaklarga ajratish, ressor listlarini ko‘rib chiqish
va yaroqsizlarini olib tashlash, eski listlami yumshatish, ressor listlarini
buklash va ularga termik ishlov berish; listlarni komplektlash, halqasi-
mon bog‘ yoki qisqich (mustahkamlovchi moslama)lami o'matish, res-
sorni sinovdan o'tkazish. bo'yash va topshirish ishlari amalga oshiriladi.
Yo‘lovchi va refirijerator harakat tarkibi vagonlarining elliptik
ressorlarini ta’mirlashda yuqorida ko‘rsatib o'tiigan
jarayonlardan
tashqari oynaklami bir-biriga parchinlash va >ig" ish ishlari amalga
oshiriladi.
GOST 1425-76 talablariga muvollq ravishda termik ishlov berish
jarayonidan so'ng ressor listlari mustahkamlovchi yordamida bir-biriga
parchinlanadi (birlashtiriladi).
Prujinalami ta’mirlash va tayyorlash maydonida quyidagilar ishlab
chiqariladi: tayyorlashda - po‘lat simlami qizdirish va yangi prujinalami
o‘rash, ularga termik ishlov berish, sinovdan o'tkazish va bo'yash;
ta’miriash jarayonida - qizdirish, pmjinalaming balandligini talab
130
etiladigan oichamga qadar uzaytirish maqsadida o‘ramlami to‘g‘irlash,
termoishlov berish va sinovdan o‘tkazish.
Prujinalar ham shuningdek,
mustahkamlovchi yordamida parchinlanadi.
Mahsulotlar sifatini tekshirish ishlab chiqarish jarayonining
majburiy qismi hisobianadi. Yarim mahsulotlaming xomashyosi nazorat
qilinadi, shu bilan birga tayyor mahsulotlar tashqi tomoni ko‘rikdan
o'tkaziladi, oichanadi, materialning pishiqligi tekshiriladi.
Ressor va prujinalar tayyorlash va ta'mirlashning yuqori sifatini
ta’minlash uchun ishlab chiqarish jarayonlari maksimal darajada
mexanizatsiyalangan va avtomatlashtirilgan boiishi lozim. Avvalambor,
ressorli listlami egish va prujinalami o‘rash jarayonlarini, shuningdek
harorat tartiblariga qat’iy rioya qilinishini ta’minlovchi nazorat oichash
va qayd qilish uskunalarini keng qoilagan
holda termik ishlov berish
jarayonlarini mexanizatsivalash va avtomatlashtirish lozim.
Sex maydonlarida ixtisoslashtirilgan uskunalar o'matilgan: ressor-
larai qismlarga ajratish, yigish va tekshiruvdan o ’tkazishga moijallan-
gan gidravlik press, yarim mahsulotlarni kesuvchi presqaychi, asos
listlarning zirxlarini qayiltiruvchi uskuna, qizdirish pechlari, qayiruvchi-
toblovchi
mashinalar, sim chiviqlar uchlarini tortuvchi vallar, prujina
lami o’rovchi qurilmalar, toblovchi agregatlar, ressor listlari va prujina-
larini sochma birlashtiruvchi agregat, ressorlarni yoyish va tekshirish
uchun moijallangan stollar, ressor va pmjinalami bo‘yash
va quritish
qurilmasi va boshqa texnik hamda transport vositalari.
Boiinma, maydonlar va ulardagi uskunalaming joylashtirilishi
ishlab chiqarishning uzluksizligini ta’minlash talablariga toiiq javob
berishi lozim.
Ressorli-prujina sexi vagon ta’mirlovchi binoning alohida maydo-
nida telejka (murakkab mashinalaming surilib yuruvchi qismi) sexiga
parallel ravishda yoki temirchilik sexi binosining maydonida joy lash -
tiriladi. Ressor sexi issiqlik bilan ishlovchi sexlar sirasiga kiradi va u
boshqa xonalardan issiqlik o‘tmaydigan devor bilan ajratilishi lozim.
131
Sexlarning joylashuvini rejalashtirishda va uskunalami joylashti-
rishda prujinalami tayyorlash va ta ’mirlash, shuningdek, ressorlami
ta’mirlash va tayyorlash uchun mustaqii uzluksiz mexanizatsiyalashgan
chiziqlar yaratilishi lozim.
10.1.1-chizmada pmjina tayyorlash jarayonida ishchi oiinlarining
va jarayonlar uzluksizligini va jarayonlaming bajarilish texnologik
ketma-ketligini ta’minlashga moijaUangan reja sxemasi ko'rsatilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: 
