Toshkent viloyat Bekabod tumani XTB ga qarashli 48-umumiy o’rta ta’lim maktabining boshlang’ich sinf o’qituvchisi Hoshimova Feruza Keldibekovna
48-maktab boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi,
Pedagog minbari
FARZAND TARBIYASIDA OTA-ONANING RO‘LI
Mutaxasislar ona va bola o‘rtasida kun mobaynida kamida yeti marotabagacha iliq so‘zlar ishlatilib, mehr ko‘rsatishni maslahat berishadi. Ammo barcha ota – onalarning ham oilaviy tashvishlardan ortib, bolalariga shirin muomala hadiya etishga vaqt va quntlari yetarmikan? Mehr bir kunda paydo bo‘ladigan tuyg‘u emas, uni yillar davomida misqollab, avaylab yig‘amiz, farzandlarimizga tortiq qilamiz. Ammo uni ifodalovchi shirin so‘z, chiroyli muomala ekanini har lahzada unitib qo‘yishimiz esa, bor gap.
Farzandingizni boshqaring, muloyimlik bilan unga yo‘l ko’rsating, uning o‘zligiga shaxsiaytiga, shakillanib kelayotgan go‘zal ichki dunyosiga tajovuz qilmang. Agar e’tiborli bo‘lsangiz, shunday vaqtlar bo‘ladiki, farzandingizga sirdosh bo‘lasiz, do‘st bo‘lasiz, ustoz bo‘lasiz. Bularni uyg‘unlashtirgan buyuk narsa esa mehrdir. Hayotiy tajribamdan kelib chiqib aytamanki, buni hech biro ta-ona inkor etolmaydi. Ahir, siz ham adashgansiz, siz ham izlangansiz, yiqilgansiz, turgansiz, hayotning asl haqiqati ham mana shunda .
Yosh bolangiz biror narsa so‘raganda, haqiqatni gapring, hamma narsani bo‘rtirib ko‘rsataverish to‘g‘ri tarbiyaviy ta’sir beravermaydi. Eng yaxshi tarbiyachi, eng yaxshi muallim hayot va haqiqatdir. Maslahat, tarbiya jazo va rag‘batda izchillikni unitmaslik zarur. Tanqidchilik, ayniqsa, ha deb jazo beraverishlar tarbiyada yaxshi natija bermaydi.
O‘rni kelganda, farzand tarbiyasida muhim bo‘lgan quyidagi oltin qoidalarni aziz ota-onalarga ilindim. Farzandingizni kuzating va undagi salbiy hislatlar shakllanishining oldini oling. Demak farzandingiz:
-tortinmoqchi, demak siz uni kam quchoqlaysiz, kam o‘par ekansiz.
-o‘ziga ishonmayaptimi, demak siz uni shijoatlantirmas ekansiz.
-boshqalarga tajovuz qilyaptimi, demak siz unga qaysarlik qilar ekansiz.
-boshqlarni hurmat qilmayaptimi demak siz unga ko’p baqirar ekansiz.
-odamovi bo‘lib qolganmi, demak siz kam erkalaysiz.
-o‘g‘irlik qildimi, demak siz unga berishda uquvsizlik qilgansiz
-zaifmi, demak siz u bilan sheriklik ishini be’etibor qoldirgansiz.
-doimo g‘azablanadigan bo‘lib qolganmi, demak siz uni maqtamay qo‘ygansiz.
-qo‘rqoqmi, demak siz uni xaddan ziyod ko‘p ximoya qilar ekansiz.
-sizga itoat qilmayaptimi, demak siz ko‘p narsa talab qilib yuborayapsiz.
-gapirishga no‘noqmi, demak siz u bilan kam gaplashar eknasiz
Xullas, istasangiz xushmupmala, kirishimli va munosib xulq-atvorga ega bo‘lib ulg‘ayishini istasangiz, o‘zingiz yo‘l qo‘yayotgan xatolarni o‘z vaqtida tuzatishga kirishing.
Axir, u sizning kelajagingiz!
Do'stlaringiz bilan baham: |