Xayitova mohinurning organik kimyo fanidan tayyorlagan

II.2. Atsetilamiddan metilaminning olinishi.
Gaz o’tkazish nayi o’rnatilgan tiqin bilan jihozlangan kattaroq probirkaga 0,2 g atsetilamid, 1 ml suv va 3 tomchi brom qo’shib chayqatiladi. So’ngra hosil bo’lgan aralashmani sovuq suvda sovutib, rang yo’qolguncha NaOH eritmasidan tomchilatib solinadi. Shuningdek, rang yo’qolgandan keyin ham yana shuncha ishqor tomiziladi. Gaz o’tkazish nayning uchini 1 ml suv solingan probirka yig’gichga tushiriladi. Yig’gichni muz bilan sovutib turiladi. Reaksion aralashmani asta-sekin isitib metilaminni yig’gichga haydaladi.



Hosil bo’lgan eritmadan 1 ml olib, unga shuncha miqdorda etil spirit, 2-3 tomchi xloroform va NaOH ning to’yingan eritmasidan 1 ml qo’shiladi. Aralashmani chayqatib turib isitiladi. Qo’lansa hid chiqishiga e’tibor beriladi:

Bu reaksiya izonitril reaksiyasi deb ataladi va 1-lamchi aminlar aniqlash uchun foydalaniladi. Izonitril juda zaharli bo’lgani uchun tajriba o’tkazilgan probirkadagi eritmaga sulfat kislota (2n) qo’shib uni parchalaydi:




XULOSA.

1. 
   Alifatik aminlarning tabiatda tarqalishi, nomenklaturasi, olinishi, kimyoviy xossalarini o’rganib chiqdim.
   
2. 
   Alifatik aminlarning kimyoviy xossalaridan elektrofil almashinish reaksiyalari mexanizmlarini chuqurroq o’rgandim.
   
3. 
   Elektrofil almashinish mexanizmini o’rganish davomida boshqa turdagi radikal, nukleofil reaksiya mexanizmlarini ham chuqurroq bilib oldim.
   
4. 
   Alifatik aminlarning amaliyotida ishlatilish sohalarini bilib oldim.
   

Foydalanilgan adabiyotlar

1. 
   Karimov I.A. O’zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida. Toshkent: “O’qituvchi”. 2012 yil.
   
2. 
   Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. Toshkent: “Ma’naviyat”. 2012 yil.
   
3. 
   Пирмухаммедов И.М. Органик кимё. Тошкент: “ Узбекистон” 1992-йил.
   
4. 
   Abdusamatov A. Organik kimyo. Toshkent: “Talqin”. 2007 yil
   
5. 
   Axmedov K.N., Yo’ldoshev X.Y. Organik kimyo usullari. Toshkent:
   

“O’zbekiston”.1998 yil.

6. 
   Umarov V. Organik kimyo. Toshkent: “Iqtisod”. 2007 yil.
   
7. 
   Aloviddinov A., To’ychiev K. Organik kimyodan amaliy mashg’ulotlar Toshkent: “O’zbekiston”. 1998 yil.
   
8. 
   Abdusamatov A., Mirzaev R., Ziyaev R. Organik kimyo. Toshkent: “O’qituvchi”. 2002 yil.
   
9. 
   Axmedov K.N., Yo’ldoshev X.Y. Organik kimyo usullari. Toshkent: “O’qituvchi”. 1998 yil.
   
10. 
    Shoymardonov R.A. Organik kimyo. Savol, masala va mashqlar. Toshkent: “O’qituvchi”. 2008 yil.
    
11. 
    Shoymardonov R.A., Muxriddinov B.F. Organik kimyodan testlar. Toshkent: “Navoiy” 1999 yil.
    
12. 
    Umarov B. Organik kimyo. Toshkent: “O`qituvhi”. 2007 yil.
    

Elektron ta’lim resurslari:
1. www.tdpu.uz
2. www.pedagog.uz
3. www.ziyonet.uz
4. www.edu.uz
5. www.tdpu-INTRANET.Ped.