Xalqaro iqtisodiy munosbatlar. Xalqaro savdo mavzuning qisqacha

Xalqaro iqtisodiy munosabatlar. Хalqaro savdo 
. 
562 
Erkin savdo (fritrederlik) siyosati
proteksionizm siyosatining aksi bo‘lib, 
tashqi savdoni erkinlashtirishga qaratilgan. Bu siyosat xalqaro savdo hajmlarini 
o‘sishiga olib keluvchi turli tarif va kvotalarni qisqartirish, milliy iqtisodiyotning 
ochiqligini yanada kuchaytirishga xizmat qiladi
2
. 
Xalqaro savdoni tartibga solish xalqaro va milliy darajalarda amalga oshadi. 
Milliy darajadagi tartibga solish eksport va importni tartiblash orqali namoyon 
bo‘ladi. Eksportni tartiblash tashkiliy va kredit-moliyaviy usullar yordamida uni 
rag‘batlantirishga yo‘naltirilgan.
Eksportni rag‘batlantirishning tashkiliy usullariga 
quyidagilarni kiritish 
mumkin: 
-
eksport qiluvchilarga axborot va maslahat berish xizmatlarini ko‘rsatish 
uchun maxsus bo‘linmalarni tashkil etish; 
-
savdo bitimlarini tuzishda davlat idoralarining ishtirok etishi; 
-
tashqi savdo uchun malakali kadrlarni tayyorlashga ko‘maklashuv; 
-
xorijiy mamlakatlarda ko‘rgazmalar tashkil etishda yordam ko‘rsatish; 
-
milliy kompaniyalarni diplomatik jihatdan qo‘llab-quvvatlash va h.k. 
Eksportni rag‘batlantirishning kredit-moliyaviy usullari
quyidagi-lardan 
iborat: 
-
eksportga tovarlar yetkazib berishni subsidiyalash; 
-
eksport qiluvchilar uchun davlat kreditlarini berish va xususiy kreditlar 
berilishini rag‘batlantirish; 
-
xorijda amalga oshiriluvchi savdo bitimlarini davlat tomonidan 
sug‘urtalash; 
-
eksportdan olinuvchi foydadan soliq to‘lashdan ozod etish va h.k. 
Mamlakatimizda ishlab chiqaruvi korxonalarning eksport salohiyatini yanada 
oshirishni rag‘batlantirish ko‘lami yanada oshirildi. Shu borada O’zbekiston 
Respublikasi Prezidentining 2012 yil 26 martdagi “Eksport qiluvchi korxonalarni 
rag‘batlantirishni kuchaytirish va raqobatbardosh mahsulotlarni eksportga yetkazib 
berishni kengaytirish borasida qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PQ-1731-
sonli Qarori qabul qilinib, unga muvofiq mikrofirma va kichik korxonalarga sifatni 
boshqarish tizimlarini joriy etish, mahsulotlarning xalqaro standartlarga 
muvofiqligini sertifi-katsiyadan o‘tkazish, shuningdek, laboratoriya testlari va 
sinovlarini o‘tkazish komplekslarini xarid qilishga yo‘naltiriladigan mablag‘lar 
uchun yangi texno-logik uskunalarni sotib olishda nazarda tutilgan yagona soliq 
to‘lovi bo‘yicha soliq solinadigan bazani kamaytirish huquqi berildi.