Xalqaro iqtisodiy munosbatlar. Xalqaro savdo mavzuning qisqacha

 
O’zbekiston 
Respublikasi
ning import 
tarkibining 
yillar 
bo‘yicha 
dinamikasi, 
foizda
1

---

Xalqaro iqtisodiy munosabatlar. Хalqaro savdo 
. 
571 
Mamlakatimizda tashqi savdo aylanmasining tovar va geografik tarkibini 
takomillashtirish orqali raqobatbardoshlikni oshirishda quyida-gilarga alohida 
e’tibor qaratish lozim: 
–
yuqori qo‘shilgan tayyor mahsulotlar ishlab chiqarishni rivojlantirish va 
ularning eksport hajmini oshirish; 
–
tashqi savdoga xizmat qiluvchi infratuzilmani yanada rivojlantirish; 
–
mahsulot tannarxini pasaytirish orqali ularning raqobatbardoshligini 
oshirish; 
–
tashqi savdoda diversifikatsiyalashuvni kuchaytirish; 
–
eksportga yuqori sifatli va raqobatbardosh mahsulotlar yetkazish jarayonini 
rivojlantirish; 
–
jahon bozorlarida mustahkam o‘rin egallash. 
Jahon bozorlarida korxonalarimiz mahsulotlarining raqobatbardosh-ligini 
ta’minlashda quyidagi chora-tadbirlarning amalga oshirilishi muhim ahamiyat kasb 
etadi: 
- eksport qiluvchi korxonalarga mahsulot tayyorlash va sotish xarajat-larini 
kamaytirishda ko‘maklashish; 
- ularni tashqi bozor kon’yunkturasidagi o‘zgarishlar, istiqbolli bozor-lar, 
raqobatchilar to‘g‘risida olib borilgan tadqiqotlar natijalari bilan tanishtirish; 
- transport-kommunikatsiya tizimlarini rivojlantirish; 
- yangi transport yo‘laklarini ochish orqali transport xarajatlarini kamaytirish 
va h.k. 
Bu borada har bir tarmoq uchun ishlab chiqilishi ko‘zda tutilayotgan 2012-
2018 yilga mo‘ljallangan tayyor mahsulotni yangi tashqi bozorlarga chiqarish 
bo‘yicha maxsus dasturlarda eksport hajmini oshirish, eksport qilinadigan yuklarni 
tashish tizimini takomillashtirish, eksportchi korxonalarni marketing, moliya va 
tashkiliy-huquqiy qo‘llab-quvvatlash masalalari o‘z aksini topadi. 
 
 
 
Muhokama uchun savollar: 
 
1.
Xalqaro savdo rivojlanishining muhim xususiyatlari nimadan iborat? 
Xalqaro savdoning milliy iqtisodiyotga ta’siri qanday? 
2.
Xalqaro iqtisodiy munosabatlarning qanday shakllari mavjud? 
3.
Xalqaro savdo qanday ko‘rsatkichlar bilan tavsiflanadi? 
4.
Nima uchun xalqaro savdo sun’iy to‘siqlar mavjud bo‘ladi. Ularning 
qanday ko‘rinishlari mavjud?