X. U. Aliyev Darslikda umumiy patofiziologiya, tipik patologik jarayonlar asoslari va

Ikkinchi guruh, sabablarga jigardan tashqaridagi patologik
jarayonlar kiradi:
2S9

---

a) shok (shu jumladan, operatsiyadan keyin vujudga keluv-
cht shok);
b) yurak yetishmovchiligi;
d) um umiy gipoksiya;
e) buyrak yetishmovchiligi;
f) oqsil ochligi;
g) E gipovitaminozi;
h) selen yetishmovchiligi;
i) endokrinopatiyalar — xususan buyrak usti bezining o ‘tkir
etishmovchiligi;
k) o'smalarning jigarga metastazi.
Jigar yetishm ovchiligining um um iy-patogenezini quyidagi
ketma-ket keluvchi o'zgarishlar sifatida tasavvur etish mumkin:
1) shikastlovchi omil ta’siri; 2) gepatosit membranasi molekula­
lari arxitektonikasining o ‘zgarishi; 3) lipidlar peroksidlanishining
kuchayishi; 3) membranalaming qisman yoki to ‘la destruksiyasi
va ularning o ‘tkazuvchanligining ortishi; 4) lizosomalardan gid-
rolazalaming chiqishi va hujayra membranalari shikastlanishining
kuchayishi; 5) jigarda yallig'lanish va immun reaksiya rivoj-
lanishini kuchaytiruvchi nekrozogen om il va interleykinning
shikastlangan makrofagdan ajralishi; 6) gepatositlarning auto-
allergik shikastlan ishini q o ‘sh im cha paydo qiluvchi au to -
sensibilizatsiyalangan T-killerlar va autoantitanalarning hosil
boMishi.
K o'rsatilgan patogenetik zanjirning har bir halqasi jigar
yetishmovchiligi rivojlanishining ma’lum bosqichlarida dominantlik
(ustunlik) qilishi mumkin va buni bemorni.davolashda hamma
vaqt yodda tutish lozim.
Jigar yetishmovchiligida uning modda almashinuvidagi turli va
ko‘p qirrali faoliyatlari buziladi:
1. 
Karbonsuvlar almashinuvida jigar rolining buzilishi. Bir