X. U. Aliyev Darslikda umumiy patofiziologiya, tipik patologik jarayonlar asoslari va

(kamerali) exinokokklarda uchrovchi parazitar sirrozlar, modda
almashinuvining ba’zi kasalliklari, gemolitik sariqlik va boshqalarda
bo'ladigan toksik sirrozlar, yurak poroklari va jigardagi surunkali
dimlanishlar, jigar venalarining obliteratsion flebitida, jigar ar-
teriyalari sklerozida bo'ladigan kardial va vaskulyar sirrozlar, o ‘t
yo'llari berkilib qolganda va angioxolitda quriladigan biliar sirrozlar
kiradi. Bundan tashqari, sirrozlar patogenezida oziqlanishning
buzilishi va ovqatda lipotrop moddalarning (xolin, metionin)
bo'lmasligi ham ahamiyatga ega.
Jigarning surunkali, diffuz shikastlanishi va sirrozlar jigar
hujayralarining atrofiya yoki distrofiyasi oqibati hisoblanadi.
Shuningdek, parenximaning shikastlanishi, mezenxima to'qi-
masining yallig'lanish jarayonlari ham ahamiyatga ega.
Jigar yetishmovchiligi. Jigar yetishmovchiligi jigarning oiganizm
hayot faoliyatini ta ’minlovchi bir, bir necha, deyarli barcha m u­
him vazifalarining pasayishi bilan ifodalanadi. Ko'rinishiga asosan
jigar yetishmovchiligi quyidagilarga bo'linadi:
1) o'zgargan vazifalaming soniga ko'ra — parsial va total;
2) kechishiga qarab — o'tkir va surunkali;
3) oqibati bo'yicha — letal va noletal tugovchi.
Jigar yetishmovchiligining sabablarini 2 guruhga bo'lish mumkin.
Birinchi guruhga — jigar va o't ajratish yo'llarida ro'y bera­
digan patologik jarayonlar, jumladan:
a) gepatitlar — virus, bakterial, toksik;
b) distrofiyalar (gepatozlar);
d) sirrozlar;
e) jigar o'smasi;
0 jigarning parazitar shikastlanishi;
g) gepatositlardagi genetik yetishmovchiliklar;
h) xolestaz bilan kechuvchi o 't yo'llari toshi, o'sm asi,
yalligManishi kiradi.