X bo b. Dvigatellarni elektr toki bilan yurgizib yuborish tizimi

n 12 13
I
15 14
17 16
1 0 .
7- 
rasm .
E lektr starterni boshqarish chizm asi:
1 - a k k u m u l y a t o r b a t a r e y a s i ; 2 - k o n t a k t b o l t l a r ; 3 - q o ‘z g ‘a l u v c h a n k o n t a k t d i s k i ;
4 - s t a r t e r q o ‘s h g i c h i ; 5 - t o r t i s h r e l e s i n i t o r t u v c h i c h u l g ‘a m i ;
6 - u s h l a b t u r u v c h i
c h u l g ‘a m ; 7 - t o r t i s h r e l e s i n i n g y a k o r i ; 8 - s h t o k ; 9 - y u r i t m a r i c h a g i ;
10 b o s h q a r u v c h i m u f t a c h a ; 1 1 - e r k i n y u r i s h m u f t a s i ; 12 - y u r i t m a s h e s t e r n y a s i ;
1 3 —m a x o v i k n i n g t i s h l i g a r d i s h i ; 14 —s t a r t e r e l e k t r d v i g a t e l i ; 1 5 —s t a r t e r e l e k t r
d v i g a t e l i n i n g y a k o r i ; 1 6 - k e t m a - k e t u l a n g a n u y g ‘o t i s h c h u l g ‘a m i ;
1 7 - p a r a l l e l u l a n g a n u y g ‘o t i s h c h u l g ‘a m i .
Dvigatel yurgizib y u b o rilg a n d a n s o ‘ng e rk in yurish m uftasi (11) 
m a x o v ik n i tishli g a r d is h i d a n k e la y o tg a n a y l a n m a h a r a k a t n i e le k tr
s ta r te r n in g y a k o rig a o ‘tishiga y o ‘l q o ‘ym aydi. Y u r itm a shesternyasi 
m axovikning tishli g ard ish id an ulagich (4) kontaktlari uzilm ag u n ch a 
ch iq m ay d i. Uzgich (4) kontaktlari uzilganda tortish relesi tortish h a m d a
u s h la b tu r u v c h i c h u l g ‘a m la r i k o n t a k tla r i (2) o rq a li a k k u m u l y a t o r
batarey asid an to k n i k e tm a - k e t usulida ulaydi. Ikkala c h u lg ‘a m la r soni 
bir xil boMgani u c h u n u larda n b ir m iq d o rd a to k o ‘tadi va ulagich (4) 
kontak tlari u zilganda b ir xil a m m o q a r a m a -q a rs h i y o ‘nalgan m agnit 
o q im i hosil b o ‘ladi. B uning natijasida elektr m ag n it o ‘zagi m agnitsiz- 
lanadi va qaytaruvchi prujina relening yakori (7) ni dastlabki holatga 
qaytarib y u ritm a shesternyani m axovikning tishli g ardishidan chiqarib 
yu b o ra d i va ko n tak tlarn i h a m ajratib tokni uzadi.