«vismut-surma telluridlari asosidagi yarimo’tkazgichli plyonkalarning tenzorezistiv xususiyatlarini tadqiq etish»

2.3-rasm. a) AKM tasvirini chizishdan oldin; b) optik (maydon hajmi 55×55 mkm2) va c) shisha taglikdagi Bi₈₅Sb₁₅ plyonka yuzasining AKM tasvirlari
Qotishma tarkibidagi surma miqdori ortishi bilan C3 o'qi orientatsiyasini plyonkaga nisbatan normaga nisbatan disoriyentatsiya ehtimoli ortadi. AKM tasvirlarida normalga nisbatan C3 o'qining katta disoriyentatsiya bo'lgan bloklar plyonka tekisligiga burchak ostida yo'naltirilgan mukammal bo'linish tekisliklarining tez-tez chiqishi bilan tavsiflanadi. Qatlamdan keyin plyonkaning optik va AKM tasvirlarida bunday bloklar quyuq rangda ta'kidlanadi, chunki bunday bloklarning o'qlanishi faolroq (2.3-rasmga qarang)
Turli xil tagliklardagi plyonkalarning tuzilishidagi farq natijalarni talqin qilishni sezilarli darajada murakkablashtiradi, ammo bunday usul barcha plyonkalarning bir xil tekislikdagi deformatsiyasini yaratishni ta'kidlash uchun tanlangan. Plyonkalar tuzilishidagi farqlarning ta'sirini bartaraf etish uchun poliimid lak bilan qoplangan tagliklarda qo'shimcha ravishda bir qator plyonkalar olindi. Ushbu plyonkalarning yuzasi bir xil kristall tuzilishga ega.


2.2§ Tekislik deformatsiyasi ostida vismut-surma yupqa plyonkalarning galvanomagnit xususiyatlari. Vismut-Surma yupqa plyonkalarining tekislikdagi deformatsiya qarshiligi

Bi, Bi₉₅Sb₅ , Bi₈₈Sb₁₂ va Bi₈₅Sb₁₅ kompozitsiyalaridan foydalangan holda turli asoslarda vismut-surma tizimining yupqa plyonkalarining qarshiligini o'rganish natijalari 2.4-rasmda keltirilgan. Rasmdan ko'rinib turibdiki, yupqa plyonkalar qarshiligining haroratga bog'liqligi taglikning ( termal kengayish koeffisiyenti) TKK ga kuchli bog'liqdir. TKK plyonkaning TKK dan past bo'lgan tagliklarda vismut plyonkalari qarshiligining haroratga bog'liqligi ko'proq "yarimo'tkazgich" xususiyatga ega, katta TKK bo'lgan tagliklarda esa bu bog'liqliklar "o’tkazgich" bo'ladi.

Plyonkaning qarshiligining haroratga bog'liqligi shakli bir xil tarkibdagi yagona kristalning qarshiligining haroratga bog'liqligi bilan bog'liq. CaF2 va NaCl tagliklarida bir xil tarkibdagi plyonkalarning qarshiligi, kompozitsiyadagi sof Bi dan . Bi₉₅Sb₅ gacha bo'lgan poliimid haroratning pasayishi bilan, shuningdek, bir xil tarkibdagi monokristallarning qarshiligi pasayadi. CaF2 va NaCl, surma ko'p bo'lgan poliimid tagliklaridagi plyonkalarning qarshiligi haroratning pasayishi bilan ortadi, shuningdek mos keladigan kompzitsiyalarning monokristallarining qarshiligi. TKK plyonka materialidan ast bo'lgan tagliklardagi barcha kompozitsiyalarning plyonkalari uchun qarshilik haroratning pasayishi bilan ortadi .