Vii bob. Boshqaruv qarorlari

 
7.2. Boshqaruv qarorlari tasnifi
Boshqaruv jarayonida turli masalalar yuzasidan turli darajada xilma-xil 
mohiyatga va mazmunga ega bo‘lgan minglab qarorlar qabul qilinadi. Ularni 
quyidagi belgilar bo‘yicha guruhlarga bo‘lish mumkin (27-jadval). 
27-jadval
.
Boshqaruv qarorlarining tasnifi
T/r 
Guruhlash belgilari 
Boshqaruv qarorlari turlari 
1. 
Amal qilish davriga ko‘ra 
• strategik qarorlar 
• taktik qarorlar 
2. 
Mazmuni va amal qilish 
• sotsial-iqtisodiy qarorlar 
xususiyatiga ko‘ra 
• texnikaviy qarorlar 
• stereotip qarorlar 
• tashabbusli qarorlar 
3. 
Takrorlanish yoki yangilik 
dara- 
• an’anaviy qarorlar 
darajasiga ko‘ra 
• tavsiyali qarorlar 
4. 
Axborot bilan ta’minlanganlik 
• aniq qarorlar 

---

darajasiga ko‘ra 
• noaniq qarorlar 
5. 
Amal qilish xususiyatiga ko‘ra 
• vaqtinchalik qarorlar 
• operativ (tezkor) qarorlar 
• muntazam qarorlar 
• vaqt-vaqti bilan qabul qilinadigan 
qarorlar 
6. 
Qarorni qabul qilish shakliga 
• yakkaboshchilik prinsipi asosida qabul 
ko‘ra 
qilingan qarorlar 
• kollegiallik (ko‘pchilik fikri) asosida 
qabul qilingan qarorlar 
• yakdillik prinsipi asosida qabul 
qilingan qarorlar 
• konsensus prinsipi asosida qabul 
qilingan qarorlar 
• “Ringi” usuli asosida qabul qilingan qarorlar 
 
Strategik qaror
maqsadga erishishda muhim ahamiyatga ega. U yuqori 
boshqaruv organlari tomonidan tub va istiqbolli dasturlarni ishlab chiqish 
maqsadlarida qabul qilinadi. Bunday dasturlarga: 
-Xususiylashtirish jarayonlarini chuqurlashtirish. 
-Raqobat muhitini shakllantirish. 
-CHuqur tarkibiy o‘zgarishlarga erishish. 
-Kichik va o‘rta biznesni rivojlantirish kabi dasturlar misol bo‘la oladi. 
Taktik qarorlar
maqsadga erishishning vosita va usullari xususidagi joriy, 
tezkor qarorlardir. Masalan: 
-Korxona, firmaning joriy rejalarini tuzish va joriy qilish. 
-Kadrlar masalasini hal qilish va h.k. 
Mazkur qarorlar yuqori va o‘rta bo‘g‘in rahbarlari tomonidan uzog‘i bilan ikki 
yilgacha bo‘lgan muddatga qabul qilinadi. 
Umumiy qarorlar
bir xil muammoga daxldor bo‘lib, barcha bo‘g‘inlar uchun 
birdek amal qiladi. Masalan, ish kunining boshlanishi va tugashi, tushlik vaqti, ish 
haqini to‘lash muddatlari va boshqa tanaffuslar. 
Maxsus qarorlar
tor doiradagi muammoga taalluqli bo‘lib, korxonaning 
muayyan bir bo‘limi yoki bir guruh xodimlari yuzasidan qabul qilinadi.