«ветеринария» ихтисослиги бўйича олий ўҚув юртлари учун қЎлланма ички юқумсиз касалликлар фанидан

Режа:
19.1. Анимия билан касалланган ҳайвонни қабўл қилиш.
19.2. Қон ишлаб чиқарилишини кучайтирувчи дорилар.
Машғулотнинг мақсади: талабаларга анимияларни даволаш ва қон ишлаб чиқаришни кучайтирувчи дориларни касал ҳайвонга қўллашни ўргатиш.
Керакли жиҳоз, реактив ва асбоб-ускуналар: темир сақловчи препаратлар намуналари, стерил шприц ва игналар, клиник текшириш асбоблари, клиник соғлом ва касал ҳайвонлар, қон ишлаб чиқарилишини кучайтирувчи дорилардан намуналар.
Машғулотнинг бориши: Мавзу бўйича маъруза маълумотлари такрорлангач, талабалар темир сақловчи дорилар ва уларнинг таъсир механизмлари, қўллаш дозалари ва уларга рецептлар ёзиш билан шуғулланади. Кейин касал ҳайвон клиник текширишдан ўтказилиб диагноз асослангач, уни даволаш ишлари олиб борилади. Қўлланилган дориларга рецептлар ёзилади.
Анемиялар. Анемия, камқонлик (Anaemia) - қонда эритроцитлар сони ва гемоглобин миқдорининг камайиши билан тавсифланадиган патологик ҳолат бўлиб, қоннинг газлар алмашинуви функциясининг бузилиши оқибатида тўқималарда кислород танқаслиги кузатилади. Кислород танқислиги нафас ҳаракатлари ва юрак қисқаришларининг тезлашуви, заҳирадаги қоннинг томирларга ўтишини кўпайиши шунингдек, эритропоэзнинг кучайиши ҳисобига қисман қопланади.
Анемияларнинг сабаблари турлича бўлишига қарамасдан уларнинг ривожланишида асосий ўринни қуйидаги икки асосий жараёнлар эгаллайди:
1.Эритроцитларнинг суяк илиги имкониятларидан кўп даражада ўлиши ва гемоглобиннинг камайиши;
2.Суяк илигида эритропоэзнинг бузилиши оқибатида эритроцитларнинг кам миқдорда ҳосил бўлиши.
Суяк илигида қон ҳосил бўлишининг ҳолатига кўра, регенератор, гипорегенератор ва арегенератор анемиялар фарқланади.
Этиопатогенетик тамойилга асосан анемиялар қуйидагича таснифланади:

1. 
   Постгеморрагик анемиялар - кўп миқдорда қон йўқотиш оқибатида келиб чиқади.
   

2. Гемолитик анемия - эритроцитларнинг кўплаб гемолизи оқибатида келиб чиқади.
3. Гипо ва апластик анемиялар - қон ҳосил бўлишининг бузилиши оқибатида келиб чиқади.
4. Алиментар анемиялар - (темир тақчиллиги, витамин тақчиллиги анемиялари) темир, мис, кобальт, В₁₂ витамини ва фолат кислотаси етишмовчилиги оқибатида келиб чиқади. Бу турдаги анемиялар билан асосан ёш ҳайвонлар касалланади.