Вазирлиги ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети

Мавзу буйича хулоса: 
 
Қон, лимфа, тўқима, орқа мия, плевра, бўғим ва бошқа суюқликлар организм 
ички муҳитини ташкил қилади. Булар ичидан тўқима суюқлиги ҳақиқий ички 
муҳитни ҳосил қилувчи ҳисобланади. Қон ва тўқима суюқлиги ўртасида моддалар, 
гормонлар, газлар ва биологик фаол моддаларнинг сувда эриган ҳолдаги 
алмашинуви тинимсиз содир бўлади.
Глоссарий 
 
Эритроцитлар – қизил рангли ҳужайралар 
Лейкоцитлар – рангсиз қон ҳужайралари 
Тромбоцитлар – қон пластинкалари 
Қон босими – қоннинг қон томирлари деворига кўрсатадиган таъсир кучи 
Пульс – томир уриши 
Систола - юрак бўлмаларининг қисқариши 
Диастола - юрак бўлмаларининг бўшашиши 

---

98 
Назорат саволлари 
1. Ички муҳит суюқликларининг биологик аҳамияти нимада? 
2. Болаларда қон қандай функцияларни бажаради? 
3. Қон плазмаси ва шаклли элементларнинг нисбати қандай? 
4. Болалар ва ўсмирларда иммунитет қандай юзага келади? 
5. Қон айланишининг бошқарилиши қандай кечади? 
 
Адабиётлар 
1. Алматов Х.Т. Улғайиш физиологияси. Т.2004 й. 
2. Тўхтаев Ф., Жабборов Р., Деҳқонов Ш. Ўсмирлар физиологияси.
Самарқанд.2007 й. 
3. Содиқов Б.А, Кучкарова Л.С., Қурбонов Ш.Қ. Болалар ва ўсмирлар 
физиологияси ва гигиенаси. Т.2005 й. 
4. Lauralee Sherwood. Fundamentals of Human Phsiology. West Virgina 
university.2012. 

---

99 
12-МАЪРУЗА 
МАВЗУ. НАФАС ОЛИШ ФИЗИОЛОГИЯСИ ВА УНИНГ ЁШГА БОҒЛИҚ 
ХУСУСИЯТЛАРИ 
 
Режа: 
 
1. Ташқи нафас олиш. Ўпка ҳажми ва вентиляцияси. 
2. Ички нафас олиш. Ўпкада газлар алмашинуви. 
3. Нафас олишнинг бошқарилиши. 
4. Нафас гигиенаси.