Вазирлиги тошкент фармацевтика институти

Ўқувчининг ўқитишга, ўқитувчига, машғулотнинг аниқ турига 
муносабати. 
Моҳият бўйича бу кўрсаткич
– ўқув фаолиятининг кўп қирраларини 
интеграл ифодалайди. У турли хил саволномалар ѐрдамида ўлчанади. 
Ўқув фаолияти самарадорлиги концепцияси фоизий
– восвослик 
билан муваффақиятли кўрсатишга, ўқув жараѐнини бошқаришни янада 
ихчам қилишга, ўқитувчининг, кафедра ва факултетнинг ишини объектив ва 
яққол баҳолашга имкон беради. 
Ўқувчида билим, малака ва кўникма сифатини назорат қилиш 
ўқув
– тарбиявий жараѐнни оптимизациялашга имкон беради. 

---

Ўқув жараѐнини оптимизациялаш
– бу уни қуришда, шакл, усул ва 
таълим воситаларини танлашда илмий асосланган оптимал вариантни 
танлаш. 
Таълим 
жараѐнидаги 
оптимал 
вариантни 
танлаш 
ўқитувчи 
фаолиятидаги қуйидаги босқичларни кўзда тутади: 
а) ўқитиш, такрорлаш ва ривожлантириш вазифаси, (ўқув машғулотининг 
мақсади)ни аниқлаш; 
б) қўйилган мақсадни эътиборга олган ҳолда таълим мазмунини танлаш ва 
аниқлаштириш; 
c) мақсадга мос шакл, усул ва ўқитиш воситасини танлаш; 
д) лойиҳаланган ўқув жараѐнга ўқувчилар таркиби хусусиятини, ўқув-таъминот 
базаси ва бошқаларни - эътиборга олган ҳолда ойдинлаштириш киритиш; 
е) ўқув машғулот режасини расмийлаштириш. 
Ўқув жараѐнини оптималлаштириш уни лойиҳалаш босқичида амалга 
оширилади. 
Ўқув машғулотини лойиҳалаш босқичларини кўриб чиқамиз. 
1 босқич. Ўқув машғулотининг мақсад ва вазифаларини аниқлаш 
Ўқув машғулотида ўқитувчи 
таълим, тарбия ва ривожланиш 
масалаларини ҳал қилади. 
Натижада, гўѐки жамият томонидан илгари сурилган «мутахассисни 
тайѐрлашга ижтимоий буюртма» сифатидаги мақсаднинг трансформацияси 
боради, ўзига қуйидагиларни: дидактик мақсади (таълим берувчи) – 
ўқувчиларнинг касб фаолияти учун зарур бўлган билим, малака ва 
кўникмалар билан қуролланишни; ривожланиш мақсади - ижодий 
тафаккурнинг билиш эҳтиѐжи ва қобилиятининг ривожланиши, мустақил 
ақлий меҳнатга малака ва кўникманинг шаклланиши; тарбия мақсади - 
шахснинг фуқаролик сифатини, касбга бўлган муҳаббати ва қизиқишини, 
ижодий фаоллигини ва бошқаларни тарбиялашни бириктиради.
Ўқитувчининг ўқув машғулотининг мақсади ва вазифаларини 
аниқлашдаги тез-тез учрайдиган хатоси қуйидагилар ҳисобланади: 

фақат янги ўқув материалини ўрганишга бўлган муносабат бўйича мақсад ва 
вазифани аниқлаштиради, худди шу вақтда эса масалан, мураккаб дарс ўзига 
бир қанча қисмларни, яъни билим ва малакани, мустақил иш ва бошқаларни 
текширишни бириктиради. 

фақат ўқитувчига тегишли мақсадни аниқлаш («ўқувчиларга билим бериш», 
«…маълум қилиш», «… гапириб бериш»), бунда ўқитувчи олдида нафақат 
ўқув информацияни маълум қилиш, балки турли усулларни қўллаган ҳолда 
ўқувчиларни билимни ўзлаштиришга тайѐрлаш вазифаси ҳам туради; 

вазифани расмий режалаштириш. 
Шундай қилиб, шуни эътиборга олиш лозимки, ижодий тафаккурнинг 
ривожланиши таълимнинг мос усулини қўллаш йўли билан амалга 
оширилади, аввало муаммоли-изланишли; билишга бўлган қизиқиш ва 
қобилиятни ривожлантириш масалалари ўқувчиларда мустақил билим 
эгаллашга ва фикр юритишга ҳамда уни амалиѐтда қўллашга 
илҳомлантирувчи таълимнинг фаол усуллари асосида амалга оширилади; 

---

мустақил ақлий меҳнатда малака ва кўникмани шакллантириш вазифаси – 
ўқув машғулотида ѐки уйга берилган топшириқни бажаришда турли хил 
мустақил ишларни ташкил этиш орқали амалга оширилди.