Валентликлар

Normal sharoitda 1 m о l ning hajmi  22,4 l

Eslab qolaylik,  ishora “taxminan teng” ekanligini bildiradi, chunki haqiqatdahar bir gazning o’z molyar hajmi bo’ladi: ba’zi gazlarning molyar hajmlari yuqorida keltirilgan qiymatdan ozgina ortiq bo’lsa, ba’zilariniki ozgina kam bo’ladi.

Gazlarning nisbiy zichligini
hisoblab topish
agar ikki gazning, masalan, O₂ bilan vodorodning H₂ bir xil sharoitdagi teng hajmlarini olsak, bu hajmlarda ikkala gazning mlekulalari soni ham bir xil bo’ladi, ammo olingan gazlarning massalari bir xil bo’lmaydi.

Bir gaz О₂(kislorod) ikkinchi gaz Н₂(vodorod)dan, birinchi gaz (kislorod)ning molekulyar massasi ikkinchi gaz (vodorod)ning molekulyar massasidan qancha katta bo’lsa, shuncha, ya’ni 16 baravar og’ir keladi.

Ikki gazning molekulyar massalari ma’lum bo’lsa, bir gazning ikkinchi gazga nisbatan zichligini hisoblab topishimiz mumkin.

1- misol. Uglerod (IV) –oksidning vodorodga nisbatan zichligi hisoblab topilsi. Uglerod (IV) –oksidning molekulyar massasi 12  16  2  44 u. b., vodorodning molekulyar massasi esa u. b. ga teng, СО₂ ning Н₂ ga nisbatan zichligi 44 : 2  22 bo’ladi.

(ya’ni karbonat angidrid vodoroddan 22 baravar og’ir).

Bir gazning ikkinchi gazga nisbatan zichligi va ikkinchi gazning molekulyar massasi ma'lum bo'lsa, birinchi gazning molekulyar massasini hisoblab topish mumkin.

Gazlarning molyar hajmi
Qattiq, suyuq yokigaz holidagi moddalarning massasi bo’lishi bilan birga ular fazoda muayyan hajmni egallaydi. Bu hajmni quyidagi formuladan foydalanib, oson hisoblab topish mumkin:

bunda m –massa, V –modda molining hajmi,  -zichlik. Qattiq jismlarning zichligi gsm³, gaz moddalarniki gl da ifodalanadi.