Узбекскому в классах общеобразовательных школ 2021-2022 учебный год класс 2022 Год Узбекский O‘zbek tili 9-sinf

3.Sog‘1ik haqidagi maqollardan 2 tasini aytib bering va ma’nosini tushuntiring.
1. Salomatlik-tuman boylik
2. Pokliging-sog‘liging.
3. Sihat tilasang ko‘p yema, izzat tilasang ko‘p dema.
4.Tozalik-sog‘lik garovi
5. Sog’ tanda sog’lom aql. Sog'lom turmush tarzi farovon hayot asosidir. Sog'lom turmush tarziga rioya qilish ko'plab muammolaming oldini oladi. Buning asosida baxtli va uzoq uınrli hayot yotadi. Zero, xalqimiz "Sog’lom inson uzoq va baxtli hayot kechiradi™, deb bejizga aytishmagan. Chunki inson sog’lom bo'lishi uchun har doim sport bilan shug'ullanadi, kun tartibiga qat'iy rioya qiladi, ovqat ratsioniga ham katta e'tibor beradi va albatta ijobiy kayfiyatda yuradi. Sog‘lom turmush tarzi — insonning kun tartibiga rioya etishi, faol harakat asosida organizmini chiniqtirishi, sport bilan shug‘ullanishi, to‘la va sifatli ovqatlanishi, gigiyenik qoidalarga amal kilishi, zararli odatlardan o‘zini tuta bilishidir. Serharakatlilik organizmni tabiiy ravishda rag‘batlantirib turadi. Shuning uchun serg‘ayrat, tinib-tinchimaydigan odamlar doimo tetik, bardam, keksayganlarida ham baquvvat va shijoatli bo‘ladi.
25-BILET
1. “Sharafli burch” matnini o‘qing, matn yuzasidan savollarga javob bering.
Sharafli burch
(Rivoyat)
Bir kuni mavlono Alisher Navoiy mulozimlari bilan otda uzoq tog‘ sayriga ketayotgan ekan.
Yo‘l qabriston oralab o‘tar edi. Qabristonga yuz qadam chamasi qolganda mavlono otdan tushibdi, qolganlar uning orqasidan ergashibdilar. Qabristondan ancha uzoqlashgach, yana otlarga minib ketishibdi. Biroz yurishgandan keyin mulozimlar shoirning qabristonga yaqinlashganda otdan tushish sababini so‘rabdilar. Alisher Navoiy ancha vaqt sukut saqlab turibdi-da, keyin mulozimlaridan norozi ohangda shunday deb javob beribdi:
- Bu yerda xalqimizning jigargo‘shalari, tabarruk padari buzrukvorlari mangu uyquga ketganlar. Bular yonidan ot choptirib, changitib o‘tish insonlik sha’niga isnoddir, nahotki shuni
ham bilmasangiz? Buni bilmaslik tiriklikdagi o‘liklikdir. Ota-onalar haqini, xotirasini e’zozlamoq har bir kishining sharafli burchidir


2. Berilgan birikmalardan foydalanib, gaplar tuzing va yozing. Yaxshilarga intilib, kattalarga taqlid qilib, yomondan qoch, aqllidan o‘rgan, savodxon biladi, ojizlarga ko‘maklashdi, intilganga ergashish.
1.Yaxshilarga intilib yomondan qoch. 2.Oilada yosh bolalar kattalarga taqlid qilib hatakat qilishadi. 3.Yaxshi o’qish va yozishni savodxon biladi. 4. Inson hayotda intilganga ergashib o’rnak olib shunday insonlarga o’xshashga harakat qilishi kerak. 5. Ojizlarga ko’maklashishni rahmdil insonlardan o’rganing. 6. Yaxshi ta’lim olishni aqllidan o’rganish kerak.