рекппми кпмпмшпсини тпшкил этиш ипиняя
Рекламага харажатлар микдо-рига яна бир ёндашув - «хдмма катори иш куриш», яъни рекламага ракобатчилар ажратаёт-ган микдорга тахминан тенг мик-дорда чикимга боришдир. Бир ка-рашда хам тугри, хам осон йулга ухшайдиган бу усул самарадорли-ги анча шубхалидир.
Хозирги давр реклама ама-лиётида корхона фаолиятининг функциявий моделлари ва тижо-рат натижаларининг рекламага ажратилган маблаг билан ало-кадорлиги (ажратилган маблаглар микдорининг самарасн) тамойи-лига амал килинади.
Рекламага харажатларни илмий асослаш учун махсус текшириш-лар утказилиши, хеч булмаганда бозордаги вазиятни синчиклаб ку-
затиб бориш зарурати ойдинла-шади. Реклама харажатларини ка-майтириш, самарадорлигини эса оширишдан олинадиган наф таж-риба утказиш харажатларига нис-батан канча катта булса, бундай ёндашувнинг самарадорлиги хам шунчалик юкори булади.
Шунинг учун янги фирмалар-га, одатда рекламага, эскидарига Караганда купрок пул сарфлани-шя талаб килинади. Айникса, янги компания чет эл бозорлари-га чикадиган булса, дастдабки 1-2 йил давомида (баъзан ун-дан хам купрок) унинг зарар ку-риши эхтимолдан холи эмас. Де-мак, «тежамкорлик»ни реклама хисобига амалга ошириш хам узокни кузлаб иш тутиш намунаси хдсобланмайди.
3.2-жадвал
Чет эл бозорларида махсулот реклачасн учун харажатлар
Реклама ишлари
|
Харажат микдори, \КЩ дол л ар и хисобнда
|
Гуккиз тилдаги каталог нашр этиш
|
75 000
|
Ихтисослаштирилган журкалларда фирма хакила материаллар зоп этиш
|
68 000
|
Бопща реклама тадбирлари (кургазмалар, ярмаркаларда ишти-эоксиз ва дилерни куллаб-кувватлашсиз)
|
194 000
|
Реклама матер иалларини почта оркали жунатиш («директ чейл»)
|
40 000
|
5озорни тадкик. этиш
|
8 000
|
Жамн
|
385 000
|
лекяймо шшпвниясини ташкия зтиш
Халкаро микёсла фаолият олиб бориш учун хорижий бозорлар-да йилига 12 млн. АКД1 доллари микдорида савдо килишни режа-лаштирилган фирманинг реклама учун тахминий харажатларини келтирамиз (3.2-жадвал).
Оламлар фирманинг товарлари ва хизмат турлари билан таниш-гач, реклама харажатлари табиий рентабеллик даражасига тушиши керак. Лекин хар бнр соха корхона-си учун реклама бюджетини пухта ишлаб чикиш зарур.
3.6. Реклама самарадорлигини бахолаш
Реклама самарадорлигини бахолаш рекламанинг максадга му-вофиклиги ва унинг алохида во-ситаларининг самарадорлиги ха-кида маълумот олиш, булажак истеъмолчига рекламанинг макбул таъсири шартларини аникдаш имкониятини беради. Купинча реклама воситаларининг самарадорлигини аниклашнинг имкони-яти булмайди, аммо баъзан тахминий хисоб-китоблар хам узини оклайди.
Реклама ижобай ва сал-бий таъсир курсатиши мумкин. Яьни, реклама самарали булса. товар (хизмат тури) савдоси купаяди, савдо белгиси (хизмат тури белгиси1!. фирманинг нуфузи ортади ва аксинча, реклама килинган товар, савдо белгиси ва фирма хакикатга тугри келмаса, мазкур ишлаб чи-карувчи катта зарар куриши, хатто касодга учраши мумкин.
Реклама таъсири бирламчи ва иккиламчи булади.
Бирламчи таъсир, жумладан истеъмолнинг, истеъмол талаби-нинг мулжалланган йуналиш ва суръатларда ривожланишида уз ифодасини топади.
Иккиламчи таъсир дейилганда, савдо хажмининг ортиши, ишлаб чикариш таркибининг узгариши, снфат курсаткичларининг яхшила-ниши, савдонинг такомиллашуви ва хоказолар тушунилади.
Реклама самарадорлигини унинг олдига куйилган вазифа аник ёки умумийлигига караб аник,-лаш мумкин. Агар рекламанинг максади аник булмаса. унинг самарадорлигини аниклаш курсат-кичларидан фойдаланиб булмай-ли. Бу курсаткичлар иктисолий. ноиктисодий ва аралаш булиши мумкин:
Иктисодий курсаткичлар си-фатида, одатда рекламага хара-жатлар натижасида савдо айлан-масининг ортиши (ёки камайи-ши), чикимлар даражасининг
Do'stlaringiz bilan baham: |