Узб еқистон сср фанлар академияси


Ижро майли формаси орқали бирикиш



Download 1,22 Mb.
bet150/196
Sana09.08.2022
Hajmi1,22 Mb.
#846742
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   ...   196
Bog'liq
O\'zbek tili grammatikasi. II. 1976

Ижро майли формаси орқали бирикиш
Майлнинг бу формаси эргашган қўшма гапнинг бош гап қис- мида кесим вазифасида келса ҳам эргаш гапнинг кесими бўлиб, компонентларни туташтириш учун қўлланиш ҳолатн жуда кам уч­райди.
Пайт ва тўсиқсиз эргаш гапларнинг кесимлари феълнинг ижро майли формасида келиб, эргаш гапни бош гапга боғлаши мумкин. Эргашган қўшма гап компонентларини боғлашда ижро майли фор­масида феълларнинг айрим кўринишларигина қўлланади.
Пайт эргаш гапларни бош гапга боғлашда эди тўлиқсиз феълв иштирок этган -ган (ҳам) эди(ки), -ганича йўц эдики, -и(б) эди (ки) кабилар ёрдамида ҳосил бўлган формалар қўлланади: Пўлатжон
энди ташқарига чиқмоқчи бўлиб турган эди, юз-кўзи чанг бўлиб кетган Ҳожимат келди(Саид Аҳмад). Ашула тамом бўлганича йўқ эдики, эшикдан бир қанча кишилар келиб қолишди. Бир кун // қўлтиғига қоп қистириб эшикдан чиқиб эдики, царшисидан отаси келиб қолди (Саид Аҳмад).
Пайт эргаш гапни бош гапга бириктирувчи дегунча ёрдамчиси кесимлари ижро майли формасидаги феъллар билан ифодалан- ган эргаш гап таркибида қўлланади ва эргаш гапдаги воқеадан тезлик билан бош гапдаги воқеани бажаришга кўчиргани ифода- ланади: Болалар йиғилди дегунча, шовцин-сурон, тўтполон авжига олади.

Download 1,22 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   ...   196




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish