T\r
|
Axborot madaniyati darajalari
|
Unga mos keluvchi ballar
|
Unga mos keluvchi baho
|
1.
|
Ta’lim oluvchining axborot madaniyati mukammal shakllangan.
|
86≤ v≤ 100
|
Namunali (a’lo)
|
2.
|
Ta’lim oluvchining axborot madaniyati shakllangan, ammo to‘liq ko‘nikmaga aylanmagan.
|
71< v≤ 85
|
Ilg‘or
(yaxshi)
|
3.
|
Ta’lim oluvchining axborot madaniyati nisbatan kam shakllangan.
|
55< v≤ 71
|
Etarli (qoniqarsiz)
|
4.
|
Ta’lim oluvchining axborot madaniyati juda kam shakllangan.
|
33< v≤ 55
|
Etarli emas (qoniqarsiz)
|
5.
|
Ta’lim oluvchining axborot madaniyati shakllanmagan.
|
0< v≤ 33
|
Tasavvur yo‘q (yomon)
|
3.3.1-jadval namuna sifatida muayyan bir ta’lim oluvchiga mos axborot madaniyatining shakllanganligi (shartli ravishda) natijalari to‘ldirilgan.
Demak, mazkur jadvaldagi ta’lim oluvchi 88 ballni to‘play olgan. Bu 3.3.2-jadvaldagi 1-darajaga to‘g‘ri keladi, ya’ni ta’lim oluvchining to‘plagan balli (88) uchun 86 ≤B≤100 tengsizlik o‘rinli bo‘ladi. Bu esa ta’lim oluvchining axborot madaniyatini namunali, deb topib, unga “a’lo” baho qo‘yish lozimligini ko‘rsatadi.
shu asosda bo‘lajak o‘qituvchining axborotli ta’lim muhitidan foydalanib darsni o‘zlashtirishdagi natijalarga qarab, uning keyingi qadami beligilanadi. Agarda ta’lim oluvchi o‘rganilayotgan mavzuni “a’lo” darajada o‘zlashtirsa, u holda ta’lim oluvchiga rag‘batlantiruvchi fikr aytilib va unga keyingi omadni tilab, keyingi mavzuni o‘zlashtirishiga o‘tish mumkinligi, ya’ni keyingi qadamga ruxsat beriladi. Agarda ta’lim oluvchi o‘zlashtirishi lozim bo‘lgan mavzu bo‘yicha “yaxshi” bahoga loyiq deb topilgan bo‘lsa, u holda ta’lim oluvchiga “Agarda ..... bo‘lsa, juda yaxshi bo‘lar edi!” degan ilhomlantiruvchi fikrni bildirib, ikki xil tavsiya beriladi. Matndagi “.....” o‘rniga mavzu va uning zamonaviy kasbiy faoliyatdagi o‘rni hamda kasbiy faoliyatni puxta egallashdagi yoki shu fanning keyingi mavzularini o‘rganishdagi ahamiyati to‘g‘risidagi ma’lumotlardan tanlanadi. Endi baholashning keyingi qismiga, ya’ni agarda ta’lim oluvchi o‘zlashtirishi lozim bo‘lgan mavzu bo‘yicha “qoniqarli” bahoga loyiq natijaga erishgan bo‘lsa, u holda ta’lim oluvchiga o‘rtacha o‘zlashtirishga ega bo‘lgan mutaxassisning intellektual va kasbiy salohiyati qanday bo‘ladi hamda uning jamiyat (davlat, jamoa) oldidagi o‘rni qanday bo‘lishligini ifodalovchi fikrni aytib, bu erda ham 2 ta tavsiya beriladi. Ulardan birinchisi, “yaxshi” bahoga harakat qilishga undovchi fikr bayon qilinadi va ikkiinchisi, o‘rtacha o‘zlashtirishga ega bo‘lgan bo‘lajak mutaxassisning ahvoli to‘g‘risidagi fikr bayoni berilib, uning mazmuni-mohiyati ham ta’lim oluvchining yanada yaxshi o‘zlashtirishiga harakat qilishiga undovchi bo‘lmog‘i lozim. Agarda ta’lim oluvchi baholash mezonining “ qoniqarsiz” qismiga tegishli o‘zlashtirishga ega bo‘lsa, u holda ta’lim oluvchiga afsuslanish xususidagi fikr bildirilib, ammo oldingi (o‘zlashtirishni yaxshilashga) harakat qilishga imkoniyat borligi to‘g‘risidagi “turtki” ham berilib boriladi. Bu erda ham o‘zlashtirishning oldingi bosqichlariga (“a’lo” va “yaxshi” baholarga) o‘tishga tavsiyalar beriladi. Ta’lim oluvchilar ichidan “yomon” bahoga loyiqlari topilib qolsa, u xolda o‘sha ta’lim oluvchi adashib mazkur o‘quv muassasasiga kirib qolganligini va undan ushbu sohani egallamoqchi bo‘lsa, bu bilan chuqur va mustahkam shug‘ullanish lozimligini bayoni ta’lim oluvchiga etkazish kerak.
Mazkur jarayonda ta’lim oluvchilar bilimi “yaxshi”, “qoniqarli”, “qoniqarsiz” va “yomon” baholarga loyiq topilganda teskari aloqa amalga oshiriladi va shu asosda ta’lim oluvchilar o‘zlashtirishini boshqarish imokniyati tug‘iladi, ya’ni o‘zlashtirish sifatini yuksaltirishga sharoit yaratiladi. Teskari aloqa paytida ko‘proq har bir mavzu bo‘yicha hosil qilingan “Didaktik portfel”ga murojat qilinadi. Ushbu jarayon, ya’ni axborotli ta’lim muhiti negizida mavzularni o‘rganishning interfaol tizimi muayyan fan bo‘yicha dars tugagunga qadar davom ettiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |