Urganch davlat universiteti Filologiya fakulteti 198-guruh talabasi Qo`ziboyeva Gulnozaning O`zbek adabiy tanqidchiligi tarixi fanidan mustaqil ta` lim mashg`uloti

Q. Yoʻldoshevning qarashlarida: “Adabiyot ham, aslida, xuddi badiiy gimnastika, figurali uchish yoki sinxron suzish kabi bir oʻyin… Oʻyin – koʻrkam adabiyotning oʻz xususiyati… Aslida, oʻyin – adabiyotning oʻz xossasi. Adabiyotda oʻyin koʻpayib borayotgani jamiyatning sogʻlomlashayotganidan dalolatdir…” kabi gʻalati, mantiqsiz gaplar juda koʻp. Shunday fikrlariga Navoiydan asos keltirishga urinishi dard ustiga koʻndalang: “Agar adabiyot mohiyatan biror “izm” izmida yurishi shart boʻlganda, hazrat Navoiy bu haqda aytgan boʻlardi. Toʻgʻri, olamda Navoiy qayd etmagan narsalar ham juda koʻp, ammo badiiy ijod borasida hazrat toʻxtalmagan narsalarning koʻpchiligi shunchaki oʻylab topilgan oʻtkinchi gaplar”.

• Q. Yoʻldoshevning qarashlarida: “Adabiyot ham, aslida, xuddi badiiy gimnastika, figurali uchish yoki sinxron suzish kabi bir oʻyin… Oʻyin – koʻrkam adabiyotning oʻz xususiyati… Aslida, oʻyin – adabiyotning oʻz xossasi. Adabiyotda oʻyin koʻpayib borayotgani jamiyatning sogʻlomlashayotganidan dalolatdir…” kabi gʻalati, mantiqsiz gaplar juda koʻp. Shunday fikrlariga Navoiydan asos keltirishga urinishi dard ustiga koʻndalang: “Agar adabiyot mohiyatan biror “izm” izmida yurishi shart boʻlganda, hazrat Navoiy bu haqda aytgan boʻlardi. Toʻgʻri, olamda Navoiy qayd etmagan narsalar ham juda koʻp, ammo badiiy ijod borasida hazrat toʻxtalmagan narsalarning koʻpchiligi shunchaki oʻylab topilgan oʻtkinchi gaplar”.

Shukrki, adabiyotimiz peshonasiga adabiy tilni abadiy tilga aylantira oladigan, asar tilini chiylab tashlaydigan, “tuqqan” qahramonlari qog‘ozga qaramay, faqat o‘z zabonida so‘zlaydigan adiblar avlodi peshma-pesh bitib turadi. Axir Qodiriyning Kalvak mahzumi va Toshpo‘lat tajangi, Hamzaning Mulla Do‘sti va Xidoyatxoni, G‘afur G‘ulomning Shum bolasi va Hasan Kayfiysi singari o‘lmas timsollar gapini manaman degan o‘quvchi ham bir nafasga bo‘la oladimi?

Shukrki, adabiyotimiz peshonasiga adabiy tilni abadiy tilga aylantira oladigan, asar tilini chiylab tashlaydigan, “tuqqan” qahramonlari qog‘ozga qaramay, faqat o‘z zabonida so‘zlaydigan adiblar avlodi peshma-pesh bitib turadi. Axir Qodiriyning Kalvak mahzumi va Toshpo‘lat tajangi, Hamzaning Mulla Do‘sti va Xidoyatxoni, G‘afur G‘ulomning Shum bolasi va Hasan Kayfiysi singari o‘lmas timsollar gapini manaman degan o‘quvchi ham bir nafasga bo‘la oladimi?