Urganch dalvat universiteti Filologiya fakulteti 201-guruh talabasi Saparbayeva Asalaning “Navoiyshunoslik”fanidan “Lison ut-tayr”dostonining boblar bo‘yicha tavsifi”mavzusida tayyorlagan taqdimoti

20-bobda qushlarning Hudhud nutqi ta’sirida tuygan xursandligi tasvirlangan. Ular sabrsizlik va jo’shqinlik bilan yo’lga tashlanadilar. Keyin bu safar dastlabki kunlarining juda muxtasar bayoni keladi. Asta-sekin qushlarning g’ayrati so’nadi, endi ular vatanlari, o’ylarining saranjom-sarishtaligini eslay boshlaydilar, qalblarida shubha paydo bo’ladi va shu tarzda ular birin-ketin Hudhudning oldiga kelib, xastaliklaridan shikoyat qiladilar, dam berishni so’raydilar va turli bahonalar bilan safardan qochib qolishga harakat qiladilar.

• 20-bobda qushlarning Hudhud nutqi ta’sirida tuygan xursandligi tasvirlangan. Ular sabrsizlik va jo’shqinlik bilan yo’lga tashlanadilar. Keyin bu safar dastlabki kunlarining juda muxtasar bayoni keladi. Asta-sekin qushlarning g’ayrati so’nadi, endi ular vatanlari, o’ylarining saranjom-sarishtaligini eslay boshlaydilar, qalblarida shubha paydo bo’ladi va shu tarzda ular birin-ketin Hudhudning oldiga kelib, xastaliklaridan shikoyat qiladilar, dam berishni so’raydilar va turli bahonalar bilan safardan qochib qolishga harakat qiladilar.
• Shunda Hudhud qushlarni bir vodiyga to’playdi va ulardan yo’lni davom ettirishga monelik qilayotgan sabablarga izoh talab qiladi. Shunday qilib, dostonning asosiy qismi-ayrim qushlarning yalinib-yolvorishlari va Hudhudning e’tirozlari boshlanadi.
• Keyingi qismda ikkala shoir ham mavzuning aynan bir xil tartibi va joylashishiga amal qiladi: har bir qushga uch parcha – uning yalinib-yolvorishi, Hudhudning javobi va javobga bezak, ya’ni Hudhudning fikrini izohlovchi kichik bir hikoyat to’g’ri keladi. Biroq qushlarni sanab o’tish tartibi Navoiyda biroz boshqacha va, bundan tashqari, uning ro’yxatida, hatto, Attorning dostonida uchramaydigan qushlar ham bor. Bundan tashqari, har bir bo’lim yakunlangandan so’ng keltirilgan ko’pgina hikoyatlar ham Navoiy ijodining nihoyatda serjiloligidan dalolat beradi. Bu hikoyatlarning mavzusiga ko’ra, boshqa adabiy asarlarga borib taqaladiganlari ham bor; ba’zi o’rinlarda esa, ularning manbaini ham ko’rsatish mumkin.