Uranni yer ostida tanlab eritmaga o'tkazish usulida qazib olish

3.3-rasm. Paleolinlarga boy bo'lgan ma'dan konlari bilan uran konlari blok sxemasi
1-ustki qatlam; 2- ustki suv o'tkazmaydigan qatlam (gil); 3- paleovodiy ko‘mir-gil qumlari qatlami; 4- qo‘ng‘ir ko‘mir qatlami; 5- ruda tanasi ko'ndalang kesimi yuzasi; 6- paleovodiy konturi; 7-gil qatlami; 8- ruda tashuvchi qumlarda to'plangan ruda tanasi proyeksiyasi; 9- kaolin qatlami yotqiziqlari; 10- krisstall tog’ jinslari.
Bu turdagi konlar turlicha yoshlarda bo‘lib, ular turli xil qattiqlikdagi qatlamlarda va granit yoki granitlar joylashgan hududlarda uchraydi. Bu rudalar uranning bir tekisda tarqalmagan shtokver qatlamlaridan biridir (3.5 rasm). Oxirdagilari devorlaridagi yoriq va yoriqchalarga mustahkam o'rnashgan. Massivli hududlarning yuqori qismlarda va havo almashish tizimi atrofidagi yuzlab metrlar pastda joylashgan kichik bir yoriq ham kalsiyning yer osti suvlari yordamida yuvilishi va suvga qo'shilishiga sabab bo'ladi. Uran minerallarining asosiy tarkibi qora kumush, nasturan va miqdoridan iborat. Bu moddalar bilan bir qatorda xlorit, gidroslyud, gidrogematit, manga-kalsiy va kamdan-kam hollarda sulfid va flyuorit ham uchrab turadi.
Bu turdagi rudalarning texnologik tarkibi denudatsiya natijasida o'qlarining tarkibida o'zgarishlar yuz beradi va yoriqlarni tabiatning kalin tur bilan koplagan holda yer ostida tanlab eritmaga o'tkazish usuliga tayyorlaydi.


30







Rasm 3.4. Ikkinchi texnologik tur ruda konlari tuzilishi sxemasi:
1- Ustki dengiz cho'kma qatlami; 2- dengiz cho'kmalaridan tashkil topgan ustki suv
o'tkazmaydigan qatlam; 3- dengiz cho'kmalaridan iborat ruda tashuvchi kontinental suv o'tkazmaydigan qatlam; 4- ruda tashuvchi o'troq suv o'tkazmaydigan qatlam; 5- vertikal qismdagi ruda tanasi ko'ndalang kesimi; 6- ruda tashuvchi blokdagi ruda tanasi proeksiyasi; 7- metamorf tog’ jinslari; 8- donador paleozoy jinslar; 9- uchuvchi jinslar; 10- buzilishlar va yoriqlar sistemasi zonasi; 11- subeffuziya bazaltlaridagi noto'g'ri shaklli jinslar daykalari.


Buning natijasida ularda ikkinchi darajali murtlashish jarayoni yuzaga keladi hamda ular tarkibida saqlanib qolgan metallarni va eritmalarni olish jarayoni ancha engillashtiradi. Bunday qazilma konlari odatdagi bazist joylashuviga nisbatan ancha yuqorida joylashgan bo'ladi va shuning oqibatida tez parchalanadi.