Uranni yer ostida tanlab eritmaga o'tkazish usulida qazib olish

5 TEXNOLOGIK ERITMALARNI UMUMAN O'TKAZMAYDIGAN,
AMMO SUN'IY HOSIL QILINGAN O'TKAZUVCHANLIKNI SAQLAYDIGAN, ODDIY QATLAMLI VA SHTOKVERKALI RUDA JISMLI URAN KONLARINING TEXNOLOGIK TURLARI


Bu turdagi konlar ko‘p uchrab turadi. Biz ularning tarkibiga barcha rudali va uranli gidrotermal konlarni kiritishimiz mumkin. Bu konlar ularda qazilma ishlarini ochiq holda olib borilish evaziga yuzaga keladi (3.6-3.7-rasm), ayniqsa, yupqa uran qatlamli gidrogen konlarda ularga alevrolit yoki ko'mirli alevrolit bilan ishlov berilgan. Biroq bunday hollarda alevrolitning filtrlash darajasi 0,1 m/sut dan baland bo'lmasligi kerak.


31




Yer ostida tanlab eritmaga o'tkazish usuli yanada kengroq konlarda o'tkazishning umuman iloji bo'lmagan hollarda (Kf4.0,1 m/sut) sun'iy o'tkazuvchanlik hosil qilinadi.
Yer ostida tanlab eritmaga o'tkazish jarayonlarning gidrogeologik ishlab chiqarish usuli va rudalarni kunduzi yuqoriga yetkazib berish usuli bir xil. Yer ostida tanlab eritmaga o'tkazish usuli asosan yer osti qazilma ishlarini rudalarni parchalash orqali olib borilganda qo'llaniladi va shuning uchun ish jarayonida hududning quruqligiga alohida e'tibor qaratiladi. Shu yo‘l orqali qazib olingan rudaning tan narxi hali qazib olinmagan rudanikiga nisbatan balandroq bo'ladi. Rudani ajratib olish uchun ishlatiladigan eritma va kislotalar yuqori qatlamdan, ya'ni blokning yuqori qismi teshilib sug'orish usuli bilan yoki tayyor texnologik skvajinalar orqali amalga oshiriladi. Bu yerdagi eng murakkab jarayon eritmalarni qayta yig'ib olish jarayonidir.
Avvallari shu maqsadda blokning qismlarini teshib, u yerga suv o'tkazmaydigan qopchalar o'rnatilardi, keyinchalik bunday qimmat uskunalardan foydalanishga hojat yo'qligi aniqlandi.
Biroq konlarda chuqur yoriqlar o'tgan bo'lsa yoki ustunlarda bo'lsa, yer ostida tanlab eritishning ish jarayoni ancha murakkablashadi, chunki yoriqlar sababli konga suv kirish miqdori ortadi va yerlar namlanadi. Yana bir murakkablikni kovlab olinadigan jinslardagi chuqur yoriqlar ham keltirib chiqaradi.

6.