Ulıwma orta bilim beriw mektepleriniń 7-klası ushın sabaqlıq

Ataw
Iyelik
Barıs 
Tabıs 
Shıǵıs
Orın 
!
!
!

---

220
Tapsırma 4.5.
Tekstti oqıń. Qanday irkilis belgileri qollanılǵanlıǵın aytıp 
beriń hám olardıń qoyılıw sebeplerin túsindiriń.
Tuwısqan etti
Bir kúni Alpamıs egin egejaq bolıp, atızına suw ashıptı. Dáslep suw kóptey edi, 
azǵana waqıttan soń suw azaya basladı.
– Haw, ne boldı eken? – dep barıp qarasa, oń jaqtaǵı qońsısı Ábdibay bunıń saǵasın 
baylap, óz atızına ashıp atırǵan eken. 
– Haw, bul ne qılǵanıń, aljasıp ketpediń be? – dedi ashıwlanıp.
– Yaq. Meniń saǵam senikinen aldın, sol ushın men birinshi suwǵaraman. Saǵadaǵı 
suw isher, ayaqtaǵı uw isher degen ǵoy, aqırı!
– Biraq, saǵanı men birinshi ashtım ǵoy, demek, birinshi men suwǵaraman, – dedi 
Apamıs ta qaytpastan. Olar kóp aytıstı, izi jánjelge aylandı.
Tapsırma 4.6.
 Sorawlarǵa juwap beriń.
1. Qońsılar arasındaǵı jánjelge ne sebep boldı?
2. Kimdiki durıs dep oylaysız? 
Bir-birin jeńe almay, bir-birine:
– Qáne endi suw bolmay qalsa, kórer edim awhalıńdı, – dep qolların siltep ketip 
qaldı. Erteńine atız betke barsa, salma kewip atır, bir urtlam suw joq. Kózlerine isenbey, 
qayta-qayta uwqalap kórdi. 
– Bul ne bolǵanı? Jer juttı ma suwdı? Yamasa... – dep bolıp, eti túrshigip ketti 
ekewiniń de.
Haqıyqatında da, olardıń tilegi qabıl bolǵanday, suwdan dárek bolmadı. Awıldaǵı 
egilgen eginler quwray basladı. Heshkimniń keypiyatı joq. 
Tapsırma 4.7. 
Pikirlesiń.
Tekstte adamlardı qorqınıshqa salǵan ne edi dep oylaysız? Olar ne ushın suwdıń 
joq bolıp qalǵanına qıynaldı? Pikir bildiriń. 
Bir kúni Alpamıs qaladan qaytıp kiyatırsa, joldıń saǵa betki jaǵında jıltıraǵan 
zatqa kózi tústi. Mashinasın dárhal solay burdı. Onıń izinen kiyatırǵan Ábdibay da:
– Haw, deni durıs pa mınanıń? Qayda baratır, ol jaqta ya jol bolmasa? – dep izinen 
júrdi. Olar bir talay jer júrip japtıń saǵasına kelip qarasa, áste aǵıp kiyatırǵan suwdı 
kóripti. Sonda Alpamıs quwanǵanınan «Suw kiyatır, suw! Qudayǵa shúkir! – dep baqırıp 
jiberipti. Onıń izinde kiyatırǵan Ábdibay da «Suw kiyatır!» dep Alpamıstı qushaqlap 
alǵanın bilmey qalıptı. Olar bir-birine qushaq ashıp, tuwısqanlarday qushaqlasıptı hám 
kózine jas alıptı.
(T.Ákimniyazova)