Тошкент Тиббиёт Академияси

Пестицидлар классификацияси.
Кайси мақсадларда ишлатилишига қараб қуйидаги гуруҳларга бўлинади.
1.Инсектицидлар -зарарли хашоратларга қарши.
2.Акарицидллр -каналарга қарши.
3.Нематоцидлар-думалок чувалчангларга қарши
4.Зооцидлар кемирувчиларга қарши.
5.Лимацидлар - малюскаларга қарши.
6.Фунгицидлар-замбругларга қарши.
7.Бактерицидлар - бактерияларга қарши
8.Гербицидлар-бегона утларга қарши
9.Дефолиантлар-ўсимлик баргини туширадиган
10. Десикантлар-ўсимликларни куритадиган.
11.Дефолорантлар-ўсимлик гуллари ва тугунини тукадиган.
12.Арбоцидлар-бутасимон - дарахтларни яксон этувчи
Келиб чиқишига қараб пестицидлар қуйидаги грухларга бўлинади..
фосфорорганик бирикмалар /ФОБ/, хлорорганик бирикмалар /ХОБ/, ТИО ва ДИТИО карбомин кислоталар ҳосилалари /карбоматлар/ триазин гуруҳига кирувчилар, мочевина ҳосилалари, сунъий перетроидлар, ўсимликдан олинадиган пестицидлар, ноорганик пестицидлар, биопрепаратлар ва хаказо.
Пестицидларни гигиеник таснифи
I. Заҳарлилик даражасига қараб
Кимёвий бирикмаларни заҳарлилик даражасини аниқлашнинг аҳамияти мухим шартдир.
Бирикмаларнинг заҳарлилик даражасини аниқлашга бир қатор муаллифлар ҳисса кушганлар /Гольдж, Стенер, С.Д.Заугольников, И.В. Саноцкий, Л.И.Медведъ ва бошқалар/.
Бугунги кунда кимёвий моддаларни организмга ҳавфлилик даражаси ГОСТ 12.1.005-88 /умумиттифок давлат стандарти/ ёрдамида аниқланганлиги туфайли , пестицидлар ҳавфлилиги ҳам шу хужжатга асосан аниқланади.
Бу хужжатга асасан организмга таъсири бўйича кимёвий моддалар 4 синфга бўлинади:
1. Ута ҳавфли
2. Юқори ҳавфли
3. Ўртача ҳавфли
4. Кам ҳавфли
Бу қуйидаги кўрсатгичларга қараб иш жойи ҳавосидаги руҳсат этиладиган меъер (ПДК), модданинг меъда- ошқозон орқали, тери орқали, ҳамда нафас йўллари орқали организмга кирганда 50% тажрибадаги ҳайвонларни улимга олиб келадиган миқдорлар.Уткир таъсир минтақаси, сурункали таъсир минтақаси ва нафас йўли орқали заҳарлана олиш коэффиценти.( КВИО).
Юқоридагиларга асосан кимевий моддалар шу жумладан пес-тицидлар ҳавфли даражаси қанча кам бўлса, шунча яхша ҳисобланади. Кабул қилинган қойдаларга баноан ута ҳавфли пестицидлар қишлоқ хужалигида қўлланишига йўл куймаслик керак, агар иложи бўлса жуда кам холларда маълум чегаралаш билан қисқа муддатда қўлланишга руҳсат этилади. Бу туркумга кирган бар қанча пестицидлар бугунги кунда қўлланишга руҳсат этилган пестицидлар рўйхатидан чиқарилиб қўлланишлари маън этилган.