222
Sog‗liqni saqlash tizimidagi islohotlarning asosiy yo‗nalishlari.
Salomatlik
insonning jismoniy, aqliy va ruhiy layoqatining yuqori darajasini ta‘minlaydi va
uning to‗laqonli yashashining garovi hisoblanadi. Aholi salomatligi mamlakat
iqtisodiy taraqqiyoti darajasiga katta ta‘sir ko‗rsatadi. Faqat sog‗lom kishigina
to‗laqonli mehnat qilib, o‗zi, oilasi va, pirovardida jamiyat farovonligini ta‘minlay
oladi. Shu sababli aholi salomatligini muhofaza qilish va tibbiy xizmatlar sifatini
yanada yaxshilash masalalari hukumatning doimiy diqqat markazida turadi.
Bu borada ―Birinchi Prezidentimiz Islom Karimov rahnamoligida amalga
oshirilgan xalqimizning munosib hayot sifatini ta‘minlash, onalik va bolalikni
muhofaza qilish, har tomonlama sog‗lom avlodni tarbiyalash, tibbiy xizmat sifatini
oshirishga qaratilgan tizimli ishlar izchil davom ettirilmoqda. Mustaqillik yillarida
hayotga tatbiq etilgan keng ko‗lamli islohotlar samarasida sog‗liqni saqlash tizimi
tubdan o‗zgardi‖
1
, - deb ta‘kidlaydi muhtaram Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev.
Mustaqil taraqqiyotning har bir bosqichida aholi o‗rtasida turli kasalliklar
tarqalishining zarur profilaktikasini ta‘minlash, aholiga tibbiy xizmat ko‗rsatish
samaradorligi va sifatini tubdan yaxshilash, birlamchi va
shoshilinch tibbiy yordam
ko‗rsatish bo‗yicha zamonaviy tizimni shakllantirish va rivojlantirish, tibbiyot
muassasalarining moddiy-texnika bazasini mustahkamlash, tibbiyot tizimining
zamon talablarga javob beradigan oqilona tashkiliy tuzilmasini shakllantirish,
shifokorlik kasbini ulug‗lash, tibbiy xodimlarning mashaqqatli mehnatini munosib
rag‗batlantirish kabi masalalarga alohida e‘tibor qaratildi.
Bundan tashqari, davlat sog‗liqni saqlash tizimida olib borilayotgan
islohotlar doirasida tizimni boshqarish va moliyalashtirish mexanizmlarini
takomillashtirish,
uning moddiy-texnik holatini, birinchi navbatda, birlamchi
tibbiy-sanitariya yordami muassasalarini byudjetdan tashqari mablag‗lar hisobidan
zamonaviy tibbiy texnika va davolash vositalari, diagnostik apparatlar bilan
jihozlanish holatini yaxshilash maqsadida hukumat tomonidan bosqichma-bosqich
―Salomatlik-1‖, ―Salomatlik-2‖ va ―Salomatlik-3‖ loyihalari amalga oshirildi va
bugungi kunda ham ushbu loyihalar doirasidagi ishlar davom etmoqda.
―Bebaho boylik bo‗lgan xalqimizning sog‗lig‗ini saqlash maqsadida 2015-
yilda 141 ta tibbiyot muassasasini qurish, rekonstruksiya qilish, kapital ta‘mirlash
va jihozlash uchun qariyb 500 milliard so‗m mablag‗ sarflandi. Qishloq vrachlik
punktlarini optimallashtirish va zamonaviy diagnoztika va davolash uskunalari
bilan jihozlash ishlari nihoyasiga yetkazildi. Bu borada amalga oshirilayotgan
chora-tadbirlar natijasida keyingi besh yilda mamlakatda har 100
mingta
chaqaloqqa nisbatan onalar o‗limi 23,1 dan 19 taga, 5 yoshgacha bo‗lgan bolalar
o‗limi 14,8 tadan 13,9 taga, chaqaloqlar o‗limi 11 tadan 10,7 taga kamaydi. Ushbu
ko‗rsatkichlar bo‗yicha O‗zbekiston Birlashgan Millatlar Tashkilotining Mingyillik
rivojlanish maqsadlariga to‗liq erishganligi alohida ta‘kidlanadi‖
2
.
1
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 2017-yil 5-yanvar kuni sog‗liqni saqlash sohasining
bir guruh yetakchi mutaxassislari bilan uchrashuvidagi nutqidan. Manba: http://uza.uz
2
Karimov I. Bosh maqsadimiz – mavjud qiyinchiliklarga qaramasdan, olib borayotgan islohotlarni,
iqtisodiyotimizda tarkibiy o‗zgarishlarni izchil davom ettirish, xususiy mulkchilik, kichik biznes va tadbirkorlikka
yanada keng yo‗l ochib berish hisobidan oldinga yurishdir. T.: O‘zbekiston. 2016 yil. 19-b.
223
Shu bilan birga, muhtaram Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyevning 2017-
yilning 5-yanvar va 7-fevral
kunlari mamlakatimiz sog‗liqni
saqlash sohasining bir guruh
yetakchi mutaxassislari bilan
uchrashuvida ta‘kidlanganidek,
tibbiyot
sohasida
bajarilishi
lozim bo‗lgan ishlar,
yechimini
kutayotgan
muammolar
talaygina. Bugungi kunga kelib
aholining
munosib
turmush
darajasini ta‘minlovchi muhim
ijtimoiy
tarmoq
sifatida
sog‗liqni saqlash tizimida jiddiy muammolar yuzaga kelganligini e‘tirof etish
lozim, xususan:
tibbiy xizmatlarning yuqori sifatini ta‘minlashga qodir bo‗lmagan, yaxshi
jihozlanmagan davolash muassasalari sonining ko‗pligi, natijada tarmoqni rivoj-
lantirish va qo‗llab-quvvatlashga yo‗naltiriladigan byudjet-moliya resurslarining
haqiqiy ehtiyojni qoplay olmasligi, ulardan foydalanish samaradorligining pastligi;
ilgari yaratilgan va o‗z vaqtida yaxshi jihozlangan sog‗liqni saqlash
muassasalari bugungi kunda zamonaviy talablarga,
diagnostika va davolashning
sifat standartlariga javob bermay qo‗yganligi;
qishloq vrachlik punktlarini tashkil etish jarayonining tugallanmaganligi
sababli uzoq tumanlarda joylashgan qishloqlar aholisi uchun tibbiy yordam olish
imkoniyatining cheklanganligi;
birlamchi tibbiyot muassasalari, ayniqsa, qishloq vrachlik punktlari, oilaviy
poliklinikalar, patronaj xizmati, tez tibbiy yordam tizimining faoliyati hamon
qoniqarsiz ahvolda qolayotganligi;
shifoxonalar va aholini dori-darmon vositalari va tibbiyot buyumlari bilan
ta‘minlash, jumladan, ijtimoiy dorixonalar tashkil etish bo‗yicha
vazifalar ijrosi
talab darajasida emasligi;
tibbiyot muassasalarini malakali kadrlar bilan ta‘minlash ishlarining talabga
javob bermasligi;
respublika
ixtisoslashtirilgan
tibbiyot
markazlarining
faoliyatini
takomillashtirish bo‗yicha sezilarli ishlar amalga oshirilmayotganligi;
dorixona muassasalari tarmog‗ini yanada optimallashtirish, dori-darmon
vositalari va tibbiyot buyumlarini ishlab chiqarish va narx belgilash tizimini
takomillashtirish va ular faoliyati ustidan nazoratni kuchaytirishning zarurligi;
sog‗liqni saqlash tizimining xususiy sektorini rivojlantirish ishlariga
yetarlicha e‘tibor berilmaganligi.
Sog‗liqni saqlash tizimidagi shu va shu kabi boshqa davolash va diagnostika,
tashkiliy va huquqiy, iqtisodiy va moliyaviy masalalardagi muammolarni chuqur
tahlil qilish va o‗rganish asosida 2017-2021-yillarda O‗zbekiston
Respublikasini
―Bugun zamon o‗zgarmoqda, odamlarning talabi
oshib bormoqda. Xalqimizning tibbiy madaniyati
yuksalib, eng so‗nggi usul va rusumlarda tibbiy
xizmat ko‗rsatilishini istaydi. Bizga shu ham
bo‗laveradi, degan tushuncha endi o‗z umrini o‗tab
bo‗ldi. Bu barcha sohalar qatori, tibbiyot sohasiga
ham bevosita daxldor. Shu bois soha xodimlari
tibbiyotning eng ilg‘or, zamonaviy yutuqlarini,
davolash usullarini o‗zlashtirmog‘i zarur.
Erishilgan
yutuqlarga mahliyo bo‗lib o‗tirish taraqqiyot
yo‗lidagi eng katta g‘ovdir‖.
Do'stlaringiz bilan baham: 
