Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova

13.7- Moliyaviy holatni reyting baholash bo‘yicha xalqaro tajribalar
va ulardan mamlakatimiz tahiil amaliyotida foydalanish
imkoniyatlari
Iqtisodiy tuzilmalarni isloh qilishni yanada chuqurlashtirish va 
barqarorligini yanada oshirish, tizim faoliyatiga yondashuvlarni hamda 
baholash tizimini tubdan o ‘zgartirish, hamma tomonidan qabul qilingan 
xalqaro normalar, standartlar va baholash ko‘rsatkichlariga muvofiq 
reyting amaliyotini tashkil etishning yanada yuqoriroq darajasiga 
chiqishni ta’minlash oldimizda turgan muhim vazifa hisoblanadi.
Xalqaro standartlar talablariga muvofiq korxonalaming iqtisodiy va 
moliyaviy 
qudratini 
oshirish, 
ulaming 
aktivilar 
va 
kapitalini 
ko‘paytirish, daromadligini o ‘stirish, resurslar bazasini kengaytirish 
yanada kapitallashtirish, ushbu sohaga xususiy kapitalni jalb etish, resurs 
bazasini ko‘paytirish, ish sifatini va boshqaruv sifatini oshirish 
oldimizda turgan eng muhim muammodir.
Etakchi xalqaro reyting tashkilotlari tomonidan qo'llaniladigan 
xalqaro normalar, mezonlar va standartlarga asoslangan hamda alohida 
korxonalar faoliyatini dunyoda qabul qilingan faoliyatini baholash va 
tahiil qilishning zamonaviy tizimini joriy etish lozim.
Исроил Чориев http://finance.uz/index.php/uz/uzm-finansi/1496-korkhonaIar-moliyavij-olatini-
rejting-ba-olash-usuilarini-takomillashtirish?
689

---

Normativ-huquqiy 
bazasini 
yanada 
takomillashtirish, 
zamon 
talablari va xalqaro normalar hamda standartlarga muvofiq holda 
amaldagi qonun hujjatlariga o ‘zgartish va qo'shimchalar kiritish hamda 
yangi qonun hujjatlari va m e’yoriy hujjatlar qabul qilish zarur
Korxonalarda investitsiyaviy faollikni kuchaytirish, investitsiya 
loyihalarini 
moliyalashtirishni 
yanada 
kengaytirish, 
loyihalarni 
ekspertiza qilish va xatami baholash tizimini takomillashtirish darkor.
Korxonalami qocllab quvvatlashda, moliyalashtirishda, himoya 
qilishda moliya tashkilotlari, kredit uyushmalari, lizing, sug‘urta va 
auditorlik 
kompaniyalarining 
rolini 
yanada 
oshirish, 
ularga 
ko‘rsatiladigan xizmatlar turi va ko‘lamini kengaytirish, moliya bozori 
infratuzilmasi institutlarini mustahkamlash lozim.
Kichik 
biznes 
va 
xususiy 
tadbirkorlikni 
rivojlantirishni 
moliyalashtirishning, aholi bandligi va farovonligini oshirishning g ‘oyat 
muhim vositasi sifatida reyting aniqlashda ulshbu qatorning alohida 
turlarini belgilashga o4ish lozim. Masalan ish bilan bandlikda yoshlami 
ishga qabul qilish bo‘yicha reyting, yoshlarni tadbirkorligi biznesi 
reytingi va h.k. nominatsiyalami belgilash.
Korxonalarda 
hisob-kitob 
va 
hisobotlariga 
yangicha 
yondashuvlarini shakllantirish hamda zamonaviy texnologiyalari va 
uslublarini joriy qilish, axboroti saviyasi hamda sifatini oshirish, etakchi 
xalqaro reyting tashkilotlari talablariga muvofiq undan keng koMamda 
foydalanishni y o ‘llariga o4ish zarur.
Korxonalaming dunyoda qabul qilingan standartlar, uslubiyatlar va 
baholash 
ko‘rsatkichlari 
tizimida 
ishlay 
oladigan, 
professional 
tayyorlangan yuqori malakali mutaxassislar bilan mustahkamlash, 
shuningdek kadrlami tayyorlash va qayta tayyorlash tizimini yanada 
takomillashtirish.