Toshkent moliya instituti iqtisodiyot nazariyasi

Birinchidan, korxonalarning vaqtincha bo’sh pul mablag’idir
. Bu 
mablag’lar kapitalning doiraviy aylanishi bilan bog’liq bo’lib, ma’lum muddat uning 
bir qismi bo’sh bo’ladi. Chunonchi  amortizatsiya  ajratmalari, bu  mablag’lar asosiy  
kapitalni  yangilash   payti  kelguncha  bo’sh  bo’lib, bankdagi hisob  schyotlarida  
jamlanib  boradi.  “Tezlashtirilgan” amortizatsiya  siyosati tufayli bu mablag’lar o’sib 
borish tendentsiyasiga ega.   Mahsulot   sotishdan  keladigan  pul tushumlari. Bu pul 

---

 
119
ham xom-ashyo, materiallar sotib olish, xodimlar  mehnatiga  haq  to’lash,  vaqti  
kelguncha  bo’sh turadi. Korxonalarning  ishlab  chiqarish, fan  va texnikani  
rivojlantirish  fondlari,  moddiy  rag’batlantirish fondlari   ham   asta  jamlanib  borib, 
belgilangan maqsad  bo’yicha ishlatilguncha bo’sh turadi. Korxonalar foydasi   davlat  
byudjeti  va  kredit  tizimi bilan hisob-kitob qilinguncha, shuningdek  foydalanguncha  
bankdagi  hisoblarda saqlanadi. Ish  haqi  ham  har 15 kunda  berilar ekan, ungacha  
bu  pul  yig’ila boradi, hamda ishlatilguncha bo’sh bo’ladi.