Тошкент кимё-технология институти “менежмент ва касб таълими” факултети

. Товаршунослик фани тараққиётининг совет даври.

Бу даврда товаршунослик фанининг назарияси шаклланди. Дарсликларда 
товарлар технологияси тушунчаларига эмас, балки уларнинг истеъмол қийматига 
кўпроқ эътибор берилди. 1933 йилда М.С.Бродский ва Г.Р.Корек “Товаршунослик 
асослари”, 1958 йилда Н.А.Архангельский “Саноат моллари товаршуносликгига 
муқаддима” номлари билан олий ўқув юртлари студентларига мўлжалланган 

---

дарсликлар ёзиб, босмадан чиқардилар. 1974 йилда кооператив институтларининг 
ва 1982 йилда давлат савдоси учун мўтахассислар тайёрлайдиган олий ўқув 
юртлари ўқув режасига янги фан — “Товаршунослиқ товарларни стандартлаш ва 
сифатини бошқаришнинг назарий асослари” киритилди. 1988 йилда олий ўқув 
юртлари ўқув режаларида бу фан 3 га бўлинди: “Товаршуносликнинг назарий 
асослари”, “Метрология, стандартлаштириш ва товар сифатини бошқариш” ва 
“Халқ истеъмоли товарлари эстетикаси”. Шу йили ўрта ўқув юртлари ўқув 
режасига илк бор янги фан—“Товаршуносликнинг назарий асослари” киритилди.
Озиқ-овқат таварлари таваршунослиги Фани бўйича ТДИУ доцентлари 
Самадов.А нинг “Таваршунослик (озиқ-овқат таварлари таваршунослиги) ўқув 
қўлланмаси 2002 –йилда чоп этилган. Укув қўлланма илгари чоп этилган доцент 
Бахромов А.Б нинг 1976-йилда чоп этилган "Озиқ-овқат таварлари 
таваршунослиги" ўқув қўлланмасидан ўзини мазмуни ва тузилиши бўйича фарқ 
қилмайди. Хозирги бозор иқтисоди шароитида Ўзбекистонга кўплаб хорижий 
мамлокатлардан ҳар турдаги Озиқ-овқат маҳсулотларини турли аснавеминтлари 
келтирилмоқда. Бу маҳсулотлар ўзини сифат кўрсаткичлари ва тайёрлаш 
технологияси бўйича илгаригиларидан фарқ қилади.
А.С.Моесенко "Ноозиқ-овқат товарлари товаршунослиги" 1-қисм 
"XXI-аср дарсликлари" серияси. Ростов-Дон "Феикс" 2001-йил дарслигида кенг 
истемолдаги Ноозиқ–овқат товарларини назарий асослари, уларни синфлаш, 
сифат кўрсатгичларига қўйиладиган талаблар ва ассортимент гуруҳлари бўйича 
маълумотлар берилган. Унинг олдинги шу йўналишдаги ўқув қўлланмалари, 
дарсликларидан фарқи товарларга берилган ҳарактеристика ва янги товар 
ассортиментлари келтирилган.
В,Д.Дурнев ва бошқаларни “Саноат ҳом–ашёлар товаршунослиги” 
.Изд.Филин .-М.:-2002 й китобида саноат товарлари тайёрлаш учун 
ишлатиладиган 
ҳом-ашёларни 
синфланиши, 
ҳом-ашёларни 
сифат 
кўрсаткичларини аниқлаш ва уларни методологияси келтирилган.
М.И.Басаков “Метрология ,стандартизация” асослари (ўқув қўлланма ). 
Ростов-на-Дону: Изд:Март,2000 йил китобида товарларни метрологияси уларни 
ўлчаш, санаш, эталонлар ҳақидаги тушунча ва эталон нима ва қайси мақсадлар 
учун ишлатилиши, шу билан бирга товарларни стандартлаш, сертификатлаш ва 
кодлаш тўғрисидаги маълумотлар берилган.
5.