Toshkent davlat yuridik universiteti jinoyat huquqi

Jinoyat sodir etish sharoiti
– jinoyat sodir etilishi uchun sharoit. Ya‘ni, 
jinoyat sodir etilishi uchun o‗zaro aloqador shartlar tizimi. Jinoyat sodir etish 
sharoiti – bu ijtimoiy xavfli qilmish sodir etishdagi konkret obyektiv sharoitlar 
(joy, vaqt va boshq.) yoki ularning yig‗indisi. Sharoit jinoyat tarkib ibelgisi sifatida 
kamdan-kam e‘tirof etiladi. Masalan, harbiy jinoyatlarni jangovar holatda sodir 
etish javobgarlikni og‗irlashtiruvchi belgi sifatida o‗rnatilgan (JKning 302-moddasi 
ikkinchi qismi – jangovar vaziyatda xizmatga sovuqqonlik bilan qarash).
 
Jinoyat obyektiv tomonini to‗g‗ri tushunish uchun konkret jinoyat sodir 
etishning sharoitini hamda uning natijasida jinoiy oqibat kelib chiqishini anglash 
lozim. Bu sharoit obyektiv, jinoyat sodir etayotgan shaxs irodasidan tashqari yuz 
beradi, aksariyat hollarda bunday sharoit jinoyat sodir etayotgan shaxs tomonidan 
ongli ravishda vujudga keltiriladi. 
Jinoyat sodir etishga sharoit yaratish uchun foydalaniladigan moddiy 
predmetlar (transport vositalari, boshqa mexanizmlar, portlovchi, radioaktiv 
moddalar va boshq.) ijtimoiy xavflilikni oshiradi. Ularni qo‗llash orqali jinoyat 
sodir etishning xavfli sharoiti yaratiladi. Shuningdek, ayrim hollarda bunday 
sharoit tabiiy iqlim omilidan ham kelib chiqishi mumkin.