20
(2)
她聪明而漂亮。
Tācōngmíngérpiàoliang. 而且 érqiě
Uaqllivachiroyli.
(3)她很聪明而且很漂亮。
Tāhěncōngmíngérqiě hěn piàoliang.
*而 ér
Ujudaaqllivajudachiroyli.
( 4)他经常帮助我，而我却帮不了他。
Tājīngchángbāngzhùwǒ, ér wǒqùèbāngbùliao tā. *而且 érqiě
U ko‘pincha menga yordam béradi, lekin men unga yordam béra olmayman.
(5)他在学习上帮助我，而且在生活上关心我。
Tāzài xuéxíshàng bāngzhù wǒ,érqiě zài shēnghuó shàng guānxīn wǒ. *而 ér
U o‘qishda menga yordam béradi,bùndan tashqari hayotda ham menga
g’amxo‘rlik qiladi.
Tahlil:
而 ér va 而且 érqiě ning ikkovi ham ketma-ket kelgan sifatlarni bog‟lash uchun
xizmat qiladi. 1- va 2- misollarda bùni ko„rishimiz mumkin. Ammo , agarda sifatdan
oldin “很 hěn，十分” shífēn， ravishlari bo„lsa, u holda faqatgina 而且 érqiě ni
qo„llaymiz. Bù yérda 而 ér ni qo„llay olmaymiz.(3-misol)
4-misolda 而 ér“ lekin, biroq” ma‟nosini anglatib, oldingi gap keyingi gapga
qarama-qarshi hisoblanadi.
5-misolda 而且 érqiě“bùndan tashqari” ma‟nosini anglatib, ish-harakatning bir
pog‟ona yǔqoriligini ifodalaydi.Ya‟ni 5-misolda U nafaqat o„qishda menga yordam
béradi, bùndan tashqari hayotda ham g‟amxo„rlik qiladi. Bù yérda bir pog‟ona yǔqorilik,
21
hayotda ham unga g‟amxo„rlik qilishi nazarda tutilmoqda.Bu yerda qarama-qarshi fikr
ifodalanmayapti, shuning uchun 而 ér ni qo„llab bo„lmaydi.
Bundan tashqari,” 而且 érqiě”fe‟llarni bog‟lash mumkin. Masalan, 我希望而且相
信 wǒ xīwàng érqie xiāngxìn- Men umid qilaman va ishonaman.
而 ér maqsadni, sababni, usul va ish –harakat holatini bog‟lashi mumkin. Masalan,
他们是通过上网而认识的。Tāmenshìtōngguòshàngwǎng ér rènshi de. Ular intérnet
orqali tanishishgan. Bù yérda 而且 érqiěni qo„llab bo„lmaydi.
一边 yībiān。。。。一边 yībiān
1） 他一边吃饭一边看电视。Tāyībiānchīfàn yībiān kàndiànshì.
U ham ovqatlanyapti,ham televizor ko‘ryapti.
2） 老师一边说，我一边记
10
。Lǎoshīyībiānshuō , wǒ yībiān jì.
O‘qituvchi gapirardi, men yozib olardim.
3） 王平一边做工，一边读书。W ángpíng yībiān zuògōng, yībiān dúshū.
Wangping ham ishlaydi, ham o‘qiydi.
4） 明年的工作计划已经写出初稿了，现正一边征求意见，一边修改。
Míngnian de gōngzuò jìhuàyǐjīng, xiě chūchūgǎole, xiànzheng yībiān zhēngqiú yìjiàn,
yībiān xiūgǎi.
Keyingi yilgi ish rejasining eskizi allaqachon yozib bo‘lindi, hozir ham fikrlar
yig’ilmoqda, ham o‘zgartirilmoqda.
5） *听到这个消息，他一边高兴，一边担心。Tīngdàozhègexiāoxi, tāyībiān
gāoxìng,tánbiān dānxīn.
10
王冶快速通过 HSK: Pekin 2009-yil 11-bet
22
Bù yangilikni eshitib, u ham xursand bo‘ldi , ham xavotirlandi.
6） 于是他们边走，边谈，一谈就十分相契，竟像两个多年不见的亲朋友
似 的 。 Yúshìtāmenbiānzǒu , biāntán , yī tánjiùshífēn xiāngqì,
jìngxiàngliǎnggèduōniánbùjiànde qīnpéngyou shìde.
Shunda ular ham yurishdi,ham gaplashishdi, ular dildan suhbatlashishdi, ular
ko‘p yillardan béri uchrashmagan qadrdonlarga o‘xshashardi. Lug‟atlardagi tarjima
umumiy bo„lmaydi. Bu konstruksiyadan foydalanishning 2 xil usuli mavjud.
Birinchisi, 2 tadan ortiq ish-harakatni bir vaqtda sodir bo„lganda qo„llaniladi.Bù
ikkita ish-harakat qandaydir shaxs yoki qandaydir shaxslar tomonidan amalga
oshadi.Masalan,1-misol. Turli shaxslar tomonidan amalga oshirilishi ham mumkin.
Ikkinchisi, 2 dan ortiq ish –harakat ma‟lum vaqt davomida ketma-ket almashib
sodirbo„lishini ifodalab, bir vaqtda mavjud bo„ladi. Bù ikki turdagi bajarish usuli
konkret ish- harakatni ifodalamaydi, balki aniq bir aloqani ifodalaydi. 3-misolda 读书
dúshūva 做工 zuògōng lar konkret ish-harakatni ifodalamayapti balki faqat hozirgi
kunda ma‟lum vaqt davomida ikkita ish harakat usulini ifodalamoqda.
4-misoldagi “征求意见 zhēngqiú yìjiàn”zhengqiu yijian va “修改” xiūgǎi“lar 问
wen va 写 ” xiě ga o„xshab konkret ish-harakatni ifodalamaydi, balki bù rejaning
loyihasiga nisbatan 2 ta bajarilish usuli tanlanganini bildirmoqda.
5-misoldagi 高兴 gāoxìngva 担心 dānxīn 2xil turdagi kayfiyat ,ular ish-harakat
ham emas, bajarilish usuli ham emas shuning uchun bu yerda 一边 yībiān。。。。一
边 yībiānkonstruksiyasini qo„llab bo„lmaydi.
6-mislodagi “一边 yībiān。。。。一边 yībiān” konstruksiyasini shunday izohlash
mumkin.Bir xil ega bilan bir vaqtda ikki va undan ortiq fe‟llar uchrashi
mumkin.Shuning uchun ular odatda 2 ta bir bo„g‟inli yoki 2 ta ikki bo„g‟inli fe‟llar
bo„ladi.
23
一面 yīmiàn。。。一面 yīmiàn。。，一方面 yī fāngmiàn。。。一方面 yī
fāngmiàn。。， va 一来 yīlái。。。二来 érlái。。。一是 yīshì。。。二是 érshi
(1)
他一面做动作，一面讲解。Tā yīmiànzuòdòngzuò,yīmiàn jiǎngjiě.
Do'stlaringiz bilan baham: 
