Toshkent davlat sharqshunoslik instituti xitoyshunoslik fakulteti xitoy tili va adabiyoti kafedrasi

Tadqiqot  ishining  metodlari.  Tahliliy  ,tavsifiy  ,qiyosiy  metodlardan 

foydalanildi. 

---

6 

 

Ishning  yangiligi:  Tadqiqot      jarayonida    46  ta  konstruksiyadan 

foydalanildi.Hamda  ularning  gapda  qo‟llanilishiga  ko‟ra  bir-biriga  o  „xshash  va 

farqli jihatlari o „rganildi. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

I BOB. 

XITOY  TILI SINTAKSISIDA MURAKKAB 

KONSTRUKSIYALARNING  O„RNI VA ULARNING  TILSHUNOSLIKDA 

O„RGANILISHI 

---

7 

 

Xitoy  tili o „ziga xos grammatik  qurilishga ega til hisoblanib, dunyoning aksariyat 

tillaridan    farqli  ravishda    mazkur  til  grammatikasida    morfologiyaga  qaraganda, 

sintaksis  asosiy  o„rinni egallaydi. 

Xitoyda  grammatika  sohasining  alohida  tizimli  o„rganilishi  XIX  asrning  ohirlari, 

ya  „ni  1898  yilda  Ma  Jianzhongning  “Mashiwentong”  grammatikasi  yozilishi  bilan 

boshlanadi. Asarning 句读 qismida qadimgi xitoy tili wenyanga oid gap va jumlalarning 

tahlili amalga oshirilgan.  

Xitoy  gramatikasi,  xususan  sintaksisi  tadqiqi  30-40  yillar  grammatik  asarlarida 

ham batafsil amalga oshirilgan va sohaga oid tadqiqotlar hamon davom etib kelmoqda. 

Bitiruv  malakaviy  ishining  mazkur  faslida  xitoy  tili  sintaksisining  oziga  xos  va 

ajralmas qismi hisoblangan  grammatik konstruksiyalarning tadqiqi va tasnifi  masalasi 

yoritilgan bo „lib, mazkur bobni yoritishda 李德金  “外国人实用汉语语法”, 王冶 “

快

速通过 HSK”,

杨寄洲  “汉语教程”,李普霞”

世界汉语教学”,

赵云平 “

俄语和汉语比较

语法”,

朱德熙 “语法讲义” 彭小川  “对外汉语教学语法释疑”张婧 HSK 语法精讲精

练-北京 asosiy manba bo„lib xizmat qildi.   

1.1Xitoy tilida murakkab konstruksiyalarning  tadqiqi

 

Hozirgi zamonaviy xitoy tilida  konstruksiyalar muhim ahamiyat kasb etadi.Xitoy 

tilida  konstruksiya  tushanchasiga  ta‟rif  beradigan  bo„lsak,  grammatik  konstruksiya 

buega-kesimli  gaplar,fe‟l-to„ldiruvchili  gaplar,  teng  bog‟langan  qo„shma  gaplar  va  

ergashgan qo„shma gaplarni birlashtiruvchi grammatik birlikdir.Xitoy tilida grammatik 

konstruksiyalar 

juda 

murakkab 

tuzilgan.Xitoy 

tilida 

nafaqat 

grammatik 

konstruksiyalar,balki  xitoy tili semantikasi ham murakkab tuzilgan. Xitoyning mashhur 

tilshunosi Xu Tongqiangning “Til  

 

nazariyalari”  kitobi,uning  mashhur  va  ko„p  yillik  izlanishlari  natijasidir.  Uning 

fikricha,xitoy  tili  semantik  shaklga  ega  bo„lgan  tildir,  uning  o„ziga  xos  tomoni  hind-

yevropa  tillari  grammatikasidan  farq  qilishi  hamda    sematikasining  o„ziga  xosligidir. 

---

8 

 

Yozuvchi,tarjimonlarga  ham  ma‟lumki,  G‟arbning  grammatikanazariyalari    Xitoy  tili 

grammatikasiga  mos kelmaydi, chunki xitoy tilining semantik  sistemasi  uzoq tarixga  

va murakkablikka ega.

1

 

Xitoy  tilida  konstruksiyalarning  murakkabligi  shundaki,  ularning  gapda 

qo‟llanilganda    ham  semantik,ham  grammatik  jihatdan  farq  qiladi.  Masalan,  “ 而

ér

“bog‟lovchi  kontruksiyasini  olsak,  u  gapda  ham  “va”  bog„lovchisi  ma‟nosida,ham  

“lekin” bo„lovchisi ma‟nosida keladi.Bundan tashqari  “或者

huòzhě

” va “还是

háishì

” 

bog‟lovchi konstrusiyalari “yoki” deb tarjima qilinadi.Lekin ularning  gapda qo„llanilish 

usuli grammatik jihatdan  bir–biridan farq qiladi. “或者

huòzhě

” darak gaplarda, “还是

háishì

”ko„proq so„roq gaplarda qo„llaniladi, lekin istesnoli holatlar  ham mavjud,ya‟ni 

agarda darak gaplarda  “不知道

bùzhīdào

”， “不清楚

bùqīngchu

” kabi so„zlar bérilgan 

bo„lsa, u holda biz “还是

háishì

”ni ham birga qo„llasak  bo„ladi. 

Xitoy  tilidagi konstruksiyalar    ko„pgina   Xitoylik   tilshunoslarning  grammatikaga 

oid    kitoblarida    keltirilgan.  Ular  konstruksiyalarni  teng  bog‟langa  va  érgashtiruvchi 

bog„lovchili  konstruksiyalarga  qarab  ikkiga  ajratgan.V.A  Kurdyumov  o‟zining 

“Курскитайскогоязыка:теоретеческаяграмматика”

2

asarida 

teng  bog‟langan 

bog‟lovchili konstruksiyalarni  uchga

:

 

1.Biriktiruv; 

2.Ayiruv;

 

3.Zidlov. 

Ergashgan  qo„shmagaplarni bog‟lovchili konstruksiyalarni esa  6 ga:  

1.Sabab munosabatidagi; 

2.Shart munosabatidagi; 

3.Maqsad munosabatidagi; 

4.To„siqsiz munosabatdagi; 

                                                           

1

徐通锵语言论- 东北师范大学出版社 1997 年 10 月第一版 

2

Курдюмов.В.А 

Курс китайского языка  теоретеческая грамматика-М.2006  6-bob ,409-469-betlar

 

---

9 

 

5.Qiyoslash munosabatdagi;  

6.Chog‟ishtiruv munosabatidagi konstruksiyalarga bo„lgan. 

“ 外 国 人 实 用 汉 语 语 法

wàiguórén  shíyòng  hànyǔ  yǔfǎ

”    “Practical  chinese  

grammar for foriegnérs”   kitobida   teng bog‟langan bog‟lovchili konstruksiyalar  4ga:  

1. 

Birlashtiruvchi (umumlashtiruvchi); 

2. 

Davomiy munosabatdagi; 

3. 

 Progressiv munosabatdagi; 

4. 

Alternativ (tanlov) munosabatdagi bog‟lovchilarga  bo„lingan. 

Ergashgan  qo„shma gaplarni bog‟lovchi konstruksiyalarni esa  5ga:  

1. 

To„siqsiz munosabatdagi; 

2. 

Sabab munosabatdagi; 

3. 

Shart munosabatidagi; 

4. 

Maqsad munosabatidagi; 

5. 

Qiyoslash munosabatidagi konstuksiyalarga ajratilgan.

3

 

“

快

速

通

过

HSK

kuàisùtōngguò

”kitobidatengvaérgashtiruvchibog‟lovchilikonstruksiyalarumumiyqi

lib  9 gabo„lingan:

4

 

1. 

并列关系

bìngliè guānxì

-Teng munosabatdagi; 

2. 

承接关系 chéngjiēguānxì

 -Davomiy munosabatdagi; 

3. 

选择关系 xuǎnzéguānxì -

Alternativ( tanlov) munosabatidagi; 

4. 

递进关系 dìjìnguānxì-

Progressiv munosabatdagi; 

5. 

转折关系 zhuǎnzhéguānxì-

Zidlov munosabatidagi; 

6. 

因果关系 yīnguǒguānxì -

Sabab  munosabatidagi; 

                                                           

3

李德金外国人实用汉语语法- 北京语言大学出版社 2008 年，554 页 

4

王冶

快速通过 HSK-外交出版社  2006 年 10-12 页

 

---

10 

 

7. 

目的关系 mùdìguānxì -

Maqsad munosabatidagi; 

8. 

条件关系 tiáojiànguānxì-

Shart munosabatidagi; 

9. 

假设关系

jiǎshèguānxì

-Faraz -taxmin munosabatidagi. 

Bundan  tashqari  “汉语教程

hànyǔjiàochéng

“  kitobida    teng  va  ergashtiruvchi 

boglovchilarga oid 20 dan ortiq   konstruksiyalar keltirilgan

5

. Li Puxianing  “世界汉语

教

shìjièhànyǔjiàoxué

“ kitobida  “好的语法化与主观化

hǎo

 de

 yǔfǎhuàyǔzhǔguānhuà

“，

“好

hǎo

 ning  obyektivligi va sintaksis xususiyati” da  “好

hǎo

” konstruksiyasini gapda  

qanday qo„llanilishiga ta‟rif  bergan.

6

 

Zhao  Yunpingning  “俄语和汉语比较语法

éyǔ  héhànyǔ

  de

  bǐjiào  yǔfǎ

”“  Rus  tili  

va  xitoy    tili    grammatikasini  solishtirish”kitobida  “带插入 结构的句子

dàichārù 

jiégòude  jùzi

”“Gapdagi  kiruvchi  konstruksiyalar”    va  “带嵌入结构的句子

dàiqiànrù 

jiégòude jùzi

”“Gapdagi izohli konstruksiyalar” haqida tarif keltirib , ularga oid misollar 

keltirgan.

7

 

 

1.2Xitoy tilida murakkab konstrusiyalarning tasnifi 

Xitoy tilida konstruksiya tushunchasiga shunday ta‟rif berish mumkin: konstuksiya 

bu- 

ega-kesimli  gaplar,fe‟l-to„ldiruvchili  gaplar,  teng  bog‟langan  qo„shma  gaplar  va  

ergashgan  qo„shma  gaplarni  birlashtiruvchi  grammatik  birlikdir.Bu  fikrga  qo„shimcha 

ravishda aytish mumkinki, murakkab konstruksiya-obyektivlik xususiyatiga ega bo„lgan, 

gapda 

qo„llanilish 

funksiyasiga 

ko„ra 

o‟zgaruvchan,ega-kesimli 

gaplar,fe‟l-

to„ldiruvchili  gaplar,  teng  bog‟langan  qo‟shma  gaplar  va    ergashgan  qo„shma  gaplarni 

                                                           

5

杨寄洲汉语教程-北京语言大学出版社 2009 年 1-190 页 

6

李普霞

世界汉语教学-

北京语言大学出版社

2005 年  250-261 页

 

7

赵云平

俄语和汉语比较语法-M：2003 年 306-310 页

 

---

11 

 

birlashtiruvchi  grammatik  birlikdir.

8

 Teng  va  ergashgan    gaplarda    qo„llaniluvchi  

murakkab konstruksiyalarni bog‟lovchi konstruksiyalar deb atash ham mumkin. 

Bog 

'lovchivabog 

'lovchivazifasidagivositalaryordamibilantuzilib, 

bir 

butunliknitashkiletgan, 

mazmunanma'lumbirmurakkabfikrniifodalovchigaplarbirikmasigaqo„shmagapdeyiladi. 

Bog 

'lovchiterminiostidamorfologiktushunchadagibog 

'lovchiginatushunilmay, 

qo„shmagaptarkibidagisoddagaplarnibiriktiruvchiharqandayvositalar 

– 

yordamchiso„zlar, grammatik valeksikvositalarnihamtushunamiz.  

Teng  bog  'lovchilar  gap  bo„laklari  va  gaplarni  teng  grammatik  munosabatda 

bog'laydi. Ulardan biri boshqasiga hokim yoki tobe bo„lmaydi. 

Xitoy  tilida  teng  bog‟lovchilarikki    va  undan  ortiq  otni,  sifatni,olmoshni,sonni 

bog‟laydigan,so„z 

va 

so„zlar 

o„rtasida 

teng 

munosabatni 

ifodalaydigan 

bog‟lovchilardir.Xitoy  tilida  teng  bog‟lanish  4  xil  bo„lib,    联合关系 liánhéguānxì  -

birlashtiruvchi  (umumlashtiruvchi)    munosabat.  Bunday  munosabatga  ega  gaplarda  

odatda, gapning mazmuni teng bo g 'lovchilar bilan   bog „lanib, har ikki gapning o„zaro 

o„rni almashsa ham, mazmuniga ta'sir etmaydi: 

他一边弹琴，一边唱。Tā yìbiān tán qín, yìbiān chàng. 

U ham  fortepiano  chaladi,ham qo„shiq kuylaydi. 

他一边唱，一边弹琴。Tā yìbiān chàng, yìbiān tán qín. 

Uham qo„shiq kuylaydi,ham  fortepiano  chaladi. 

承 接 关 系 chéngjiēguānxì-davomiy  munosabatdagi  teng  bog  'langan  qo„shma 

gaplarda ish harakat ketma ket sodir etilishi yoki bir harakatdan so„ng ikkinchi harakat 

boshlanganligini ifodalash mumkin. 

他一高兴，就唱起来了。Tāyīgāoxìng  ,  jiù  chàngqǐláile-  U  xursand  bo  „lishi 

bilanoq,kuylay boshladi. 

                                                           

8

朱德熙语法讲义-商务印书馆：1982 年 11 章 462-468 页 

---

12 

 

递 进 关 系 dìjìnguānxì-progressiv  munosabatdagi  teng  bog'langan  qo„shma 

gaplarda ko„zda tutilgan mazmun nafaqat birlamchi, balki undanda ortiq, undanda ko„p 

va  ustuvor  ekanligini  ifodalaydi.  Bu  turdagi  teng  bog'langan  qo„shma  gaplarning  har 

ikki qismi o„zaro o„rin almashtirilgan holda ham, gapning mazmuniga putur yětmaydi: 

他不但会开车,而且会修车。Tābúdànhuìkāichē,  érqiě  huì  xiūchē.-U  nafaqat 

mashina haydashni biladi,balki mashina tuzatishni ham biladi. 

他不但会修车，而且会开车。Tābúdànhuìxiūchē,  érqiě  huì  kāichē.-U  nafaqat 

mashina tuzatishni biladi,balki uni haydashni ham biladi. 

选 择 关 系 xuǎnzéguānxì-altérnativ  (tanlov)  munosabatidagi  teng  bog  'langan 

qo„shma gaplarda tanlov imkonini ifodalovchi mazmun bo„ladi,  ushbù turdagi qo„shma 

gapning  har  ikki  qismi  o„zaro  o„rin  almashtirilgan  taqdirda  ham  gap  mazmuni 

o„zgarmaydi: 

或者是红的，或者是蓝的，都可以。Huòzhěshìhóngde,  huòzhě  shì  lánde,  dōu 

kěyǐ.Xoh qizil bo „lsin, xoh ko „k hammasi bo „lavéradi. 

或者是蓝的，或者是红的，都可以。Huòzhěshìlánde,  huòzhě  shì  hóngde,  dōu 

kěyǐ.Xoh ko „k ,xoh qizil, hammasi bo „lavéradi. 

Tarkibidagi    sodda  gaplar  bosh  va  tobe    holatida  bo„lib,  ya'ni  bosh  va  ergash 

gaplardan  tuzilib,  ergashtiruvchi  bog  'lovchilar,  bir  qancha  fe'l  shakllari,  yǔklama  va 

ko„makchilar,  nisbiy  so„zlar  va  tobelanish  ohangi  yordamida  birikib,  biri  ikkinchisini 

aniqlash,  to„ldirish  kabi  vazifalarni  bajaradigan  qo„shma  gap  turi    偏 正 复 句

pianzhengfuju,  ya'ni,  ergashgan  qo„shma  gap  deyiladi.  Ergashtiruvchi  bog  'lovchilar 

qo„shma gap tarkibidagi gaplarni grammatik jihatdan bir biriga tobelash yo„li bilan bog 

'laydi. Shuning uchun ular ergash gapli qo„shma gaplarda ishlatiladi. 

Ergashtiruvchi  (tobelovchi)  bog  'lovchilar  yoki  bog  'lovchi  vazifasidagi  vositalar 

yordami  bilan  aloqaga  kirishib,  birinchi  gap  ikkinchisiga  mazmunan  tobe  bo„lib,    uni 

---

13 

 

izohlab  kelgan  gaplar  birikmasidan  tashkil  topgan  qo„shma  gaplarning  turiga  érgash 

gapli qo„shma gap  deyiladi. 

不管是什么颜色，我都喜欢。Bùguǎnshìshénmeyánsè,  wǒ  dōu  xǐhuan.Qanday 

rang bo „lsa ham, menga yoqaveradi. 

Ergash gapli qo„shma gaplarni tashkil etgan sodda gaplar xussiyatiga ko„ra ikki xil 

bo„ladi:  boshqa  bir  gapga  ergashib,  tobe  bo„lib,  ikkinchi  gapni  izohlab,  to„ldirib 

keluvchi  gaplarérgash  gap,  mazmuni  izohlanayotgan  boshqaruvchi  gap  bosh  gap 

deyiladi.  Yuqorida  keltirilgan  misollarni  tahlilga  tortadigan  bo„lsak,  birinchi  gapdagi 

“不管是什么颜色” – bùguǎn shì shénme yánsè –qandayrangbo‟lsaham ergashgapbo„lib, 

“我都喜欢” – wǒ dōu xǐhuan  -mengayoqaveradi qismi esa boshgaphisoblanadi. 

Xitoytilidaanglatganma'nolari, 

shakllanishlarivaboshgapgabog'lanishusullarigako„ra, 

érgashgaplarningturlariqùyidagicha: 

转折关系 zhuǎnzhéguānxì-To„siqsizmunosabatidagiergashgangapliqo„shmagaplar 

因果关系 yīnguǒguānxì- Sababmunosabatidagiérgashgangapliqo „shmagaplar 

条件关系 tiáojiànguānxì-shartmunosabatidagiérgashgangapliqo „shmagaplar 

目的关系 mùdìguānxì –maqsad munosabatidagi érgashgan gapli qo „shma gaplar 

取舍关系 qǔshěguānxì-qiyoslash munosabatidagi ergash gapli qo„shma gaplar 

Ergash  gapli  qo„shma  gaplarning  shunday  turlari  borki,  ularda  bosh  gapdagi 

mazmun  érgash  gapdagi  ifodalangan  habarga,  faktga  zid  bo„ladi.Ergash  gapdagi 

harakat-holat,  belgi  hususiya  bosh  gapdagi  ish-harakat,  holat,  maqsadning  yuzaga 

chiqishiga  monelik  qilsa  ham,  bosh  gapdagi  mazmun  vujudga  kelaveradi.Yoki  ergash 

gapda  ifodalangan  mazmunga  nomuvofiq  ravishda  bosh  gapda  biror  harakat  ro„y 

béradi.Bù turdagi gaplar to„siqsiz érgash gapli qo„shma gaplar deyiladi. 

Xitot yilida to „siqsiz ergash gapli qo „shma gaplar asosan: 

---

14 

 

尽管……，但是 −..... jǐnguǎn…. dànshìgarchi bo ‘lsa-da, biroq; 

虽然……，但是 /  可是, 不过− ... suīrán …. dànshìgarchi bo ‘lsa-da.lekin; 

……，反而 − .... fǎn‟ér, аksinchа; 

……，却   − ...qùè, biroqkabi turg‟un konstruksiyalar orqali ifodalanadi. 

Маsаlаn: 

虽然那两个国家之间的战争已经结束了，可是战争留下的问题还没完全解决。

Suīrán  nàliǎnggèguójiāzhījiān  de  zhànzhēngyǐjīngjiéshùle,  kěshì  zhànzhēngliúxià  de 

wèntíhái  méi  wán  wánqùán  jiějué.U ikki davlat o  „rtasidagi urush  allaqachon tugagan 

bo„lsa-da,lekin urush qoldirgan muammolar hali ham to„liqligicha hal qilingani yo„q 

虽然世界人民都热爱和平，可是战争还经常发生。Suīrán  shìjièrénmíndōurè‟ài 

hépíng , kěshì zhànzhēngháijīngcháng fāshēng.Dunyo xalqlari tinchlikni sevsa-da,biroq 

tez-tez urush sodir bo „lmoqda. 

虽 然 每 个 人 都 能 唱 歌 ， 不 过 唱 得 特 别 好 的 人 比 较 少 。

Suīránměigèréndōunéngchànggē,  bùguò  tèbié  hǎo  de    rén  bǐjiàoshǎo.Har  bir  odam  qo 

„shiq ayta oladi, lekin juda yaxshi qo „shiq aytadiganlar biroz kam. 

尽管已经到下班的时间了，但是他还在工作。Jǐnguǎnyǐjīngdàoxiàbān  de 

shíjiān  le , dànshìtāháizàigōngzuò.Garchi ish vaqti tugagan bo‘lsa-da,biroq  u hali ham 

ishda. 

Sabab  munosabatidagi ergash gaplar asosan: 

Bosh  gapdan  anglashilgan  mazmun  qanday  sabablar  asosida  ro„y  bérishini  yoki 

bérmasligini ko„rsatuvchi érgash gaplarga sabab érgash gaplar deyiladi. 

Xitoy tilida sabab érgash gaplar asosan 

因为……，所以 yīnwèi....., suǒyǐ − chunki sababli,shuning uchun 

由于……，……因此− …..yóuyú ….,yīncǐtufayli,sababli,shuning uchun 

---

15 

 

既然……，就− jìrán….,jiù  мodomiki..., undа/ u holda 

kabi  bog  'lovchilari  bilan  yasalgan  turg  'un  konstrukciyalar  orqali  bosh  gapga 

bog'lanadi.  Bu  turdagi  sabab  érgash  gaplar  bosh    gapdan  oldin  keladi.  Ergash  va  bosh 

gapni biriktiruvchi bog 'lovchilar ikkinchi gapning boshida, bosh gap tarkibida bo„ladi. 

老 王 因 为 身 体 不 太 好 ， 所 以 不 能 来 看 你 。 Lǎowángyīnwèi  shēntǐbù  tài 

hǎo,suǒyǐbùnéng láikànnǐ. Laowangning  sog„ligi yaxshi bo„lmaganligi uchun ,shunga 

seni ko „rgani kelolmaydi. 

由于天气不好，飞机没有按时到达。Yóuyú  tiānqìbùhǎo,  fēijī  méiyǒu  ànshí 

dàodá .Ob-havo yaxshi bo „lmaganligi sababli,samolyot o „z vaqtida  qo „na olmadi. 

我 们 是 老 朋 友 了 ， 因 此 谈 话 比 较 随 便 。 Wǒmenshì  lǎopéngyou, 

yīncǐtánhuàbǐjiào  suíbiàn.Biz  yaqin  do  „stlarmiz  ,shuning  uchun    bemalol 

suhbatlashamiz. 

既然大家都同意这个设计，咱们就通过了。Jìrándàjiādōutóngyìzhègeshèjì  , 

zánmenjiùtōngguò  le.Modomiki  hamma  bù  loyihaga  rozi  ekan,  unda  biz  bùni  qabùl 

qilamiz. 

Sabab ergash gapning bu turi ko„proqyozma nutqqa oiddir. Ergash va bosh gaplar 

sostavi keng, murakkab bo„lgan sodda yoki qo„shma gaplardan tarkib topganligi sababli, 

ular orasida sezilarli pauza bériladi. 

Shart ergash gapli qo„shma gaplar bosh gapdan anglashilgan voqea, hodisa, belgi-

xususiyatning qanday shart-sharoitlarda ro„y bérishi yoki ro„y bermasligini ko„rsatadi. 

Shart  ergash  gapli  qo„shma  gap  bosh  gapdagi  voqea,  hodisa,  belgi-xususiyatning 

yuzaga chiqishi uchun ma'lum shart-sharoitni ko„rsatganda, bosh gapga quyidagi yo„llar 

bilan bog 'lanadi: 

管……，都（也） 

bùguǎn ..... dōu(yě) –  Nima bo „lganda ham 

不论……，都（也） 

---

16 

 

búlùn.....dōu(yě)−   nima bo „lishidan qat‟iy nazar  

无论……，都（也）wúlùn......  dōu(yě)−    nima  bo  „lishidan  qat‟iy 

nazar 

 

只要……，就……  − zhǐyào..... jiù..faqatgina ...., shunda... 

只有……，才…… −      zhǐyǒu..... cái   faqat ...bo ‘lsaginaа, undа... 

除非……，才…… −     chúfēi.....cáiаgardа/ маbodo...., shundaginа 

一……，就…… − yī...... jiùbo ‘lishi bilanoq ,darhol 

不 管 有 多 少 困 难 ， 我 们 都 能 克 服 。 Bùguǎn  yǒuduōshǎokùnnan,  wǒmen 

dōunéngkèfú.Qancha ko „p qiyinchilikka qaramay,biz ularni bartaraf eta olamiz. 

不论怎么忙，他每天都要看一个小时报纸。 Búlùnzěnmemáng,  tā  měitiān 

dōuyào kànyīgèxiǎoshíbàozhǐ.Qanchalik band bo „lishiga qaramay,u har doim bir soat 

gazeta o „qiydi. 

只要你来，我就高兴。Zhǐyàonǐlái,  wǒjiù  gāoxìng.Faqatgina  sen  kelsang  men 

xursand bo „laman. 

只 有 刻 苦 钻 研 ， 才 能 掌 握 一 门 外 语 。 Zhǐyǒukèkǔzuānyán,  cáinéng 

zhǎngwòyīménwàiyǔ.Chuqùr  sabr-toqatni  boshdan  o  ‘tkazibgina  biror  xorijiy  tilni  o