Toshkent davlat sharqshunoslik instituti qosimjon sodiqov turkiy til tarixi

ي ﻻ ه و ن م ل ک ق ف غ ع ظ ط ض ص ش س ز ر ذ د خ ح ج ث ت ب ا
 
 

---

 
109
Ba’zi  olimlar  Zahiriddin  Bobur  o‘z  yozuvini  uyg‘ur  xati 
negizida tuzgan, deb qaramoqdalar. Lekin, yuqorida keltirilgan 
alifbolar  bu  fikrni  tasdiqlamaydi.  Bizningcha,  muallif  xatt-i 
boburiyni boshqa biror alifbo asosida tuzgan bo‘luvi kerak. 
 
LOTIN YOZUVI 
 
Turkshunoslikda Codex Cumanikus deya atalgan asar 1303 
yili  italyan  va  nemis  missionerlari  tomonidan  lotin  alifbosida 
yozilgan.  U  lotincha-forscha-qipchoqcha  (kumancha)  lug‘at, 
qisqa  grammatika,  nasihat  va  duo  parchalaridan  tuzilgan. 
Undagi turkiy (qipchoqcha) matnlar ham lotin xatidadir. 
 
S o‘ r o q  v a  t o p sh i r i q l a r: 
 
Tutkiy xalqlarning yozuv madaniyati tarixi, yozuv amaliyotining 
boshlanishi to‘g‘risida qanday bilimga egasiz? 
Fanda  ko‘k  turk  yozuvining  kelib  chiqishi  tog‘risida  qanday 
qarashlar bor? 
Ko‘k  turk  yozuvining  imlo  o‘zgachaliklari  qay  bir  belgilarda 
ko‘zga tashlanadi? 
Uyg‘ur  yozuvining  kelib  chiqishi  to‘g‘risida  qanday  bilimga 
egasiz? 
Lutfan 
Temutiylar 
zamonida 
uyg‘ur 
xatida 
bitilgan 
yodgorliklarga qisqacha ta’rif bering. 
Uyg‘ur yozuvi imlosidagi muhim prinsiplar nimalardan iborat?  
Lutfan  arab  alifbosi  asosidagi  turkiy  yozuvning  imlo 
o‘zgachaliklarini misollar bilan ochiqlab bering.