Toshkent davlat pedagogika universiteti tabiiy fanlar fakulteti

Goʼsht yetishtirish (tirik vaznda)
Goʼsht yetishtirishning eng katta hajmi 2 277,1 ming t yoki umumiy yetishtirish hajmidan 90,1% dehqon (shaxsiy yordamchi) xoʼjaliklarida qayd etilgan.Koʼrsatib oʼtilgan davrlarda, goʼsht yetishtirishning eng kam hajmi 118,2 ming t yoki umumiy yetishtirish hajmidan 4,7% qishloq xoʼjaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlarda, fermer xoʼjaliklarida 4,1%, dehqon (shaxsiy yordamchi) xoʼjaliklarida 2,1% va qishloq xoʼjaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlarda 1,0% foizni tashkil qiladi.
Sut yetishtirish
Sut yetishtirishning eng katta hajmi 10 386,4 ming t yoki umumiy yetishtirish hajmidan 94,3% dehqon (shaxsiy yordamchi) xoʼjaliklarida yetishtirilgan.Eng kam hajmi 98,8 ming t yoki umumiy yetishtirish hajmidan 0,9% qishloq xoʼjaligi faoliyatini amalga oshiruvchi tashkilotlarda kuzatilgan.Shu sababli shaxsiy yordamchi, dehqon va fermer xoʼjaliklarida mavjud boʼlgan zaxiralarni aniqlash va ulardan samarali foydalanish oʼzining ijobiy natijalarini beradi.
Jumladan, shaxsiy yordamchi va dehqon xoʼjaliklari ustuvorligida chorvachilik jadal rivojlanmoqda. Chorva mollarining 94-95 foizi va mahsulotlar yetishtirishning 96-97 foizi ular hissasiga toʼgʼri kelmoqda. Shu boisdan qishloq aholi oilalarida chorva mollari va parrandalar shartli bosh sonini 3-4 tagacha yoki 1,5-2 baravarga oshirish, mollar zotdorligini yaxshilash va mahsuldorligini 1,8-2,0 baravarga yoki sigirlar sut sogʼimini 3000-3500 kilogrammga oshirish, koʼp bolali oilalarni chorva mollari bilan taʼminlash asosiy chora-tadbirlardan biri hisoblanadi.

III bob. Xulosa

Oʼzbekistonda iqtisodiy islohotlar samarasida turli mulkchilik va xoʼjalik yuritish tizimi takomillashib bormoqda. Qishloq xoʼjalik va chorvachilik mahsulotlari yetishtirishda shaxsiy yordamchi, dehqon va fermer xoʼjaliklari iqtisodiy barqarorlikning qudratli omiliga aylanmoqda. Chorvachilik oziq-ovqat xavfsizligini taʼminlashda muhim ahamiyat kasb etmoqda. Uning ulushi mamlakatda ishlab chiqarilayotgan qishloq xoʼjalik mahsulotlarining 46,5 foizini tashkil etmoqda. Qoramolchilik chorvachilikning yetakchi tarmoqlaridan biri boʼlib, aholini sut va goʼsht mahsulotlari hamda yengil sanoatni teri va boshqa xomashyo bilan taʼminlashda ustuvorlikka ega. Yetishtirilayotgan sutning 98 foizi va goʼshtning 63 foizi qoramolchilikka toʼgʼri keladi.

Chorvachilik xususan, qoramolchilikni rivojlantirishga respublikada alohida eʼtibor berib kelinmoqda. Mustaqillik yillarida sohani rivojlantirish tendentsiyasi yanada koʼtarilib bormoqda. Ushbu ijobiy natijalarga erishishda Oʼzbekiston Respublikasi Prezidentining 2020 yil 29 yanvardagi PQ-4576-sonli qarorlarda hamda 2019 yil 28 martdagi «Veterinariya va chorvachilik sohasida davlat boshqaruvi tizimini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari toʼgʼrisida»gi PF-5696-son Farmoni asos boʼladi. Mamlakatimizda chorvachilik sohasini rivojlantirishga eksportga moʼljallangan tayyor mahsulotlar ishlab chiqarish hajmini oshirish va turlarini kengaytirish, shuningdek, aholini mahalliy ishlab chiqarilgan sifatli va arzon chorvachilik mahsulotlari bilan taʼminlash boʼyicha izchil chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda.