Тошкент давлат иқтисодиёт университети И. Саифназаров, А. Мухтаров, Т. Султонов, Д. Эрназаров Илмий тадқиқот методологияси

Америкалик фан тарихчиси Т.Кун (1922) «Илмий революциялар структураси»асрида илмий революция назариясини ишлаб чикди ва парадигма тушунчасига алоҳида урғу беради:


Илмий муаммоларни хал этиш намунаси сифатида кабул килинган илмий назария

	Прездентимиз Шавкат Мирзиёев асарларида инсон манфаатини таьминлаш, эркин ва фаравон давлати барпо этиш билан боғлик бўлган куйидаги парадигмалар ўз ифодасини топганлигини кўриш мумкин
«инсон ва унинг қадр-қиммати» деган улуғ тушунча марказий ўринга қўйилди. Қонун устуворлигини таъминлаш принципи барча ислоҳатлар мезони, деб каралди. Адолат - қонун устуворлигида деган тамоил бош мезон қилиб қўйилди. «Адолат ҳар бир ишда ҳамроҳимиз ва дастуримиз бўлсин». Инсон манфаатларини хар томонлама таъминлаш масаласи долзарб вазифа килиб қўйилди. Халк давлат идораларига эмас, давлат идоралари халкимизга хизмат килиши кераклиги. Халқ билан мулоқат ва инсон манфаатлари йили (2017) «Ёшларга оид давлвт сиёсати тўғрисида» конуни (2016) Ҳаракатлар стратегияси ишлаб чикилди-тизимли ислоҳатларнинг «йўл харитаси»га айланиши. «Инсон манфаати ҳар нарсадан улуғ» эзгу ғояси. «Халқ давлат ҳокимиятининг бирдан-бир манбаидир. Маъмурий ислоҳатлар концепсияси қабул қилинди. «Кучли давлатдан - кучли фуқоралик жамяти сари» тамойили. «Фарзандларимиз биздан кўра кучли, билимли, дона ва албатта бахтли бўлишлари шарт». «Халқ бой булса, давлват ҳам бой ва қудратли бўлади.» «Деҳкон-бу ҳаётнинг бақувват устуни,тирикликнинг мустаҳкам таянчидир» Илм ва изланиш бўлмаган жойда ҳеч кандай ривожланиш, юксалиш, ва умуман бирон-бир соҳанинг келажаги бўлмайди.(2017 йил 9 декабр) Бундай парадигмаларни Президентимиз асарларидан кўплаб келтиришимиз мумкин.

Парадигма маълум давр ичида илмий жамоатчиликка илмий муаммо қўйиш ва ҳал этиш намунаси бўлиб , хизмат киладиган ва хўжалик томонидан эътироф этилган илмий назариядир

Парадигмаларнинг алмашинуви илмий революцияга олиб келади. Илмий жамоа маълум парадигмани эътироф этган олимлардан ташкил топади.

.Парадигма у ёки бу соҳасининг фан сохасини асосий муаммосини тащкил этиб, дарсликлар олимларнинг мумтоз(классик)асарларида ўз ифодасини топади. Масалан, Аристотель диалектикаси, Птоломей астрономияси, Ньютон механикаси.

Фан илмий намуна, универсал қонунларни конкрет ҳодисаларга татбиқ этиш асосида ривожланади

Умумэътироф парадигмаларнинг шаклланиши фан етакчилигининг белгисидир. Парадигмаларнинг ўзгариши фанда туб ўзгаришни таъминлайди

Янги парадигмаларни танлаш янги фикрлаш асосидагина эмас,балки қадриятлар нуктаи назаридан ҳам амалга оширилади.

Ҳар бир парадигма ўз стандартнинг рационаллигини белгилайди,натижада формал мантик доирасидан чикиб кетади.Илмийлик ва ноилмийлик чегарасини хар бир парадигманинг ўзи белгилайди, бу эса илмий жамоатчиликнинг интеллектуал салоҳиятига боғлиқ.

Фан фактларни назария асосида таҳлил килади, фактлардан назарий ҳукм чиқаради, у фактларнинг ичига моҳиятига караб беради.Шу боисдан парадигмаларнинг ўзгариши амалиёт билан боғлиқ эмас.

.Илмий ҳақиқат нисбий.

Фан равнақи фақат нормал фан кўлами, унда муаммоларни ҳал этишни таъминлайди

Ўзбекистон Республикаси Инновацион ривожланиш вазирлиги Ўзбекистон Республикасини инновацион ва илмий-техник ривожлантириш соҳасида жамият ва давлат ҳаётини ҳар томонлама ривожлантиришга, мамлакатнинг интеллектуал ва технологик салоҳиятини оширишга қаратилган ягона давлат сиёсатини амалга оширади (Фармон)