Тошкент давлат иқтисодиёт университети И. Саифназаров, А. Мухтаров, Т. Султонов, Д. Эрназаров Илмий тадқиқот методологияси

Илмий билим тушунчаси: тор маънода: табиий илмий билимларни назарда тутамиз ёки тажриба синовидан ўтган бўлади. Бирор илмий билимнинг ўзи фан бўла олмайди.
Илмий билим ривожланишини диалектик тарихий ва зиддият принципларисиз тасаввур қилиш қийин:

1. 
   Тарихийлик принципи (функцияларини ўрганиш зарур).
   
2. 
   Зиддият принципи (зиддиятли ривожланиш босқичларини ўрганиш).
   

2.2.3-Чизма



2.2.4-Чизма


Фан – тизимга солинган илмий билимларнинг мажмуи бўлиб, маълум соҳада назариялар, концепциялар яратилганда шаклланади. Фан 18-асрда шаклланган. Аммо олимлар уни кенг маънода қўллаб “ ўрта аср фани”, “Қадимги давр фани” ва ҳ.к ишлатишади.
Демак, фан – билим фаолиятининг янги, объектив билимлар ишлаб чиқаришга йўналтирилган алоҳида тури, воқеилик ҳақидаги билимларнинг уюшган тизими.
Илмийликни даъво қиладиган билимлар ёки илмдан ташқари билимлар ва уларнинг таснифи (ноилмий билимлар):
2.2.5-Чизма

№		Илмдан ташқари билимлар	Таснифи
1	Ноилмий билимлар		Тизимга тушмаган, такрор билимлар. Улар формаллашган, қонунларда ифодаланмаган, дунёнинг илмий манзараси билан зиддиятда бўладиган билимлардир.
2	Илмийликкача бўлган билимлар		Фаннинг прототипи, илмийликнинг дастлабки асоси, унсури бўлган билимлар.
3