Toshkent davlat iqtisodiyot univyersityeti a. Sh. Bekmurodov, Z. A. Abdullayev, B. M. Badalov

5.2-rasm. 
EURIBOR stavkasining o„zgarishi 1999-2015 yy.
yashil rang - xaftalik; ko„k rang - 3 oylik; qizil rang – 12 oylik 
Manba:
 http://utmagazine.ru/posts/8080-stavka-libor-libor-rates 
1985- yilda kotirovka qilingan kundan boshlab, 
 
London banklararo stavka 
taklifi 
(
London Interbank Offered Rate, LIBOR) mavjud kredit va derivativ 
mahsulotlarini baholash uchun eng muhim stavkalardan biriga aylandi.
British Bankers Association rasmiy veb-saytiga ma‘lumotiga ko‗ra, LIBOR-
bu turli valyuta va turli muddatlarda (1 kundan 12 oygacha) mablag‗lar taklifi bilan 
London banklararo bozorida ishtirok etuvchi banklar taqdim etadigan banklararo 
kreditlar bo‗yicha o‗rtacha tortilgan foiz stavkalari. 

---

5.3-rasm. LIBOR stavkalari dinamikasi (01.07.1989–31.03.2015y.) 
Manba:
 http://utmagazine.ru/posts/8080-stavka-libor-libor-rates. 
LIBOR ni hisoblashning o‗rnatilgan mexanizmi quyidagicha: vakolatli agent 
Britaniya banklar assotsiatsiyasining vakolatli agenti-Thomson Reuters agentligi 
g‗arbiy yevropa vaqti bilan soat 11-00 da London pul bozorining asosiy 
marketmeykerlari sifatida tanlab olingan 16 ta birinchi klass banklaridan, spotdagi 
1 oydan 1 yilgacha bo‗lgan standart muddatlardagi ularni foiz stavkalari taklifi 
kotirovkasini oladilar. Har bir davr uchun olingan 16 ta foiz stavkalaridan 4ta eng 
past va 4 ta eng yuqori foiz stavkalari chiqarib tashlanib, qolganlari bo‗yicha 
o‗rtacha arifmetik qiymati olinadi, ya‘ni bu tegishli davr va valyutalar uchun
LIBOR sifatida nashr etiladi
119
. 
LIBOR foiz stavkasi quyidagi insturmentlar uchun bazaviy stavka sifatida 
keng qo‗llaniladi
120
: 

forvard stavkalari bo‗yicha kelishuvlar; 

qisqa muddatli foiz stavkasi bo‗yicha fyuchers shartnomalari; 

foizli svoplar; 

svop inflyatsiya; 

suzib yuruvchi foiz stavkali notalar; 
119
V.P. Pervadchuk, D.E. Galkin. The role of the libor interbank rate in the world economy
.
120
http://www.stat.unc.edu/faculty/cji/fys/2010/LIBOR.pdf. 

---

128 

sindikatlashgan kreditlar; 

o‗zgaruvchan foizli ipoteka kreditlari; 

valyutalar, ayniqsa AQSh dollari ( shuningdek, Eurodollar).