Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti ayubjonov a. H., Salixodjayeva u. A. Moliya statistikasi

42,5%
42,5%
15,0%
50,0%
50,0%
56,0%
44,0%
Даромад солиғи
Фойда солиғи
ҚҚС

---

23 
Manba: Spahn.P.B. Intergovernmental Fiscal relation in light European 
Expriences. Macroeconomic management. World Bank, 2018.
 
2.3-diagramma. 2018 yilda AQSH shtatlar va okruglar hukumatlari 
daromadlarining tarkibiy tuzilishi
YAponiya byudjet tizimi.
YAponiya davlat byudjetitizimida byudjet 
darajalari orasida tenglik mavjud emas. Bunga sabab, markaziy hukumat tomonidan 
soliq yukining teng taqsimlanishi va mahalliy ma’muriy funksiyalarni lozim 
darajada bajarilishini qo‘llab-quvvatlash maqsadida mahalliyorganlarning byudjet 
bilan ta’minlanganligini tenglashtirishni amalga oshirishidir. Bunda, hukumat 
barcha tarkibiy bo‘g‘inlarga ularning geografik hududi, aholi soni, ijtimoiy-iqtisodiy 
rivojlanish darajasini hisobga olgan holda byudjet mablag‘larini taqsimlashni 
amalga oshiradi.
Xitoy Xalq Respublikasi byudjet tizimi. 
XXRda XX asrning 90-yillarida 
shakllantirilgan Davlat byudjeti tizimi xalqaro ekspertlar tomonidan eng samarali 
byudjet tizimi deb tan olingan. Buning asosida, hukumat tomonidan markazlashgan 
byudjet tizimidan voz kechish siyosati-“Ochiq eshiklar” siyosati yotadi
4
. 
Markazlashgan tizimning asosiy kamchiligi shundan iborat ediki, Xitoyda ushbu 
byudjetga keladigan daromadning asosiy manbai davlat korzonali tomonidan 
4
Spahn.P.B. Intergovernmental Fiscal relation in light European Expriences. Macroeconomic management. World 
Bank, 2011. 
мол-мулк 
солиғи; 18,6%
федерал 
грантлар 
(штатларнинг 
грантлари); 
17,1%