Tizim va signallarni qayta ishlash O’quv uslubiy majmua

Nazorat uchun savollar
1. Filtrlash jarayonini qanday amalga oshiriladi? 
2.
Sirpanuvchi o‘rtacha filtr qanday amalga oshiriladi? 
3. Raqamli filtrlarning ishlash sifatini baholash qanday amalga oshiriladi? 

---

53 
4. MAC operatsiyalari ahamiyatini bayon qiling. 
5. Raqamli filtrlarda qanday xatolik manbalari mavjud? 
6. KIX filtrlarining koyfisentlarini qanday hisoblanadi? 
7. Filtrni sxemasini loyihalash uchun qanday ko‘rsatkichlarni aniqlanishi kerak? 
8. Signallarni interpolyatsiyalashni bayon qiling. 
9. Signallarni detsimatsiyalashni bayon qiling. 
10. Qayta diskretlash qanday amalga oshiriladi? 

---

54 
4-MA’RUZA. SIGNALLARNI CHASTOTA SOHASIDA IFODALASH, 
SPEKTRAL TAHLIL 
 
4.1. Signallarni spektral sohasida ifodalash 
Signallarni vaqt sohasi bo‘yicha ifodalashdan tashqari, chastota sohasida ham 
signallar akslantiriladi, ya’ni signalda mavjud bo‘lgan chastotalar (garmonikalar) 
to‘plami sifatida. Ushbu ifodalash usuli raqamli signallarni qayta ishlash tizimlarida 
juda muhim rol o‘ynaydi. Masalan, nutqni tahlil qilishda tovushlarni alohida 
fragmentlarini tanib olish uchun chastotali tarkibiy qismlarga ajratiladi. Aloqa 
kanallari orqali yuborilayotgan nutq signali kanalning chastotaviy xususiyatiga mos 
kelishi uchun signallarning chastotaviy tarkibini bilish kerak bo‘ladi [2, 4, 8]. 
Signalni vaqt sohasidan spektral sohasiga o‘tkazish uchun asosiy algoritm - 
Fure o‘zgartirish hisoblanadi. Matematik jihatdan bu signalning garmonik tashkil 
etuvchilar yig‘indisidan tashkil topgan Fure qatorlari deb ataladi. Fure qatoridan 
foydalangan holda har qanday davriy signalni tavsiflash mumkin. Ushbu 
o‘zgartirishning muhim xususiyati shundaki, signalni vaqt sohasidan spektral 
sohasiga o‘tkazish, aksincha, signalni spektral sohasidan vaqt sohasiga o‘tkazish 
protseduralari mavjud. Ushbu protseduralar to‘g‘ri va teskari Fure o‘zgartirishlari 
deb nomlanadi. 
Signallarni