Termiz davlat universiteti sport faoliyati va boshqaruv fakulteti

III. 
BOB . Basketbol oʻyinida toʻpni qabul qilish , toʻpni otish va toʻpni olib 
yurish texnikasi va taktikasini oʻrgatish uslibiyati 
III.1 Shugʻullanuvchilarga toʻp bilan hamda toʻpsiz harakatlanish texnikasi 
va taktikasini oʻrgatish 
Toʻp bilan bajariladigan usullar (texnikasi). 
Toʻp bilan bajariladigan usullar 
quyidagi texnik malakalarni: toʻpni ilib olish, uzatish, urub yurish va toʻpni savatga 
otishni oʻz ichiga oladi. 
Toʻpni ilib olish
– bu malakaning yordamida oʻyinchi ishonarli ravishda toʻpni 
egallab olish va u bilan keyingi hujum harakatlariga kirishishi mumkin. 
Toʻpni ilib olish, keyinchalik toʻpni oshirib berish, olib yurish yoki otishni bajarish 
uchun ham dastlabki holat hisoblanadi, shuning uchun harakatlar oʻz tuzilishsi 
bilan keyingi usullarni aniq va qulay bajarilishini taʻminlashi lozim. Oʻyinchi 
toʻpni xali ilmay turib, uni keyin qayoqqa va kimga uzatishni bilishi kerak. 
Toʻpni ikki qoʻl bilan ilib olish.
Toʻpni ikki qoʻl bilan ilib olish, toʻpni 
egallashning eng oddiy va shu bilan birga ishonchli usuli hisoblanadi. 
Tayyorlov qismi: agar toʻp oʻyinchiga koʻkrak yoki bosh balandligiga 
yaqinlashayotgan boʻlsa, unda qoʻllarni toʻpga qarshi chiqarish, boʻsh barmoqlar 
va panja bilan toʻpni tutish, toʻp hajmiga nisbatan kattaroq voronkani hosil etish 
kerak.
Asosiy qismi: toʻp barmoqlarga tegish vaqtida unga panjalarni yaqinlashtirib, 
barmoqlar bilan ushlash kerak (kaft bilan emas), qoʻllarni esa koʻkrakka tortib, 
tirsak boʻgʻinlarida bukish kerak. Qoʻllarni bukish uchib kelayotgan toʻpning urish 
kuchini pasaytiradigan amortizatsiyon harakat hisoblanadi. 
Yakunlovchi qism: toʻpni qabul qilgandan keyin gavdani yana ozgina oldinga 
tashlanadi: yoyilgan tirsaklar bilan raqibdan saqlanayotgan toʻpni keyingi 
harakatlarga tayyorlash holatiga olib chiqiladi. Agar toʻp koʻkrak balandligidan 
ancha past uchib kelsa, unda oʻyinchi toʻpining uchish balandligiga pasaytirib, 
odatdagidan koʻra pastroq oʻtiradi (1-rasm). 
1-rasm.
Pastlashib kelayotgan toʻpni ilish. 

---

32