Tema: Viruslardiń tiykarǵı qásiyetleri, virus saqlawshı material menen islew qaǵıydaları hám qawipsizlik texnikası

Úlgini saqlaw hám transportda tasıw.

Virustin' aktivligin joytıw procesin ásteletiw ushın alınǵan úlgi demde virus aktivligin saqlawǵa layıq bolǵan sharayatta saqlaw ushın qóyıladı. Bunday sharayattı tómen temperatura támiyinleydi. Bunıń ushın patmaterial salınǵan hám rezina tıǵın menen jabılǵan probirkalar suwitiwshı qospa salınǵan termosga jaylantiriladi. (4-súwret).

Suwıtiwshı qospa retinde qurǵaqlay muznin' (qattı uglekislota) etil spirt menen qospası (minus 71 oC temperaturada bir neshe kunge shekem) saqlap turadı. Úsh bólim salmaqlıqtaǵı muz hám yamasa bir bólim salmaqtaǵı as duzinin' qospasınan da paydalanıw múmkin. Nátiyjesi minus 15-20 oC temperaturada alsa boladı. Muzlatıw ushın ximiyalıq konservantlardan paydalanıw jaqsı nátiyje bermeydi. Usılardan eń jaqsısı taza glitserinnin' teń muǵdardaǵı 0, 85 % as duzı eritpesi (izotonik eritpe bolıp patmaterial sol qospaǵa jaylastırıladı ). Kópshilik halda bul qospanı toqımalardı, parenximatoz organlardı bir bólegin konservatsiyalashda isletiledi. virus saqlawshı suyıqlıqq a, glitserinnin' qosılıwı bul material haywanlar, hámiledar, o'stirilgan kletkaǵa jiberiliwi múmkin emes. Glitserinni isletiw sebepli patologikalıq materialdı immuno-fluoressensiya usılında tekseriw múmkin bolmay qaladı. Sonın' ushın patmaterial menen birgelikte buyım aynasınan paydalanıp bul materialdan tamǵa tayarlanadı, fiksatsiyalangan lyuminessent mikroskopında tekserip kóriw ushın jiberiledi.
4-súwret. virus úlgilerin jaylastırıwnin' tiykarǵı qaǵıydaları :


Birinshi ıdıs :1-Úlgin saqlawshı uwlı zatsız
rezina qistirma hám buralib bekkemlenetuǵın
tıǵın ornatılǵan ıdıs yamasa kepserlenip jabılǵan
shıyshe ampula: 2-ishki jaylastırıw :
2-ózine sińirip alatuǵın material. Suyıqlıq oq qan
jaǵdayda sińirip alıwǵa jetetuǵın muǵdardaǵı papiros
qaǵaz yamasa paxta ; 3-Talasiz leykoplastr menen
toldırılıp jelimlengen plastik qapshıq. Sırtqı jaylastırıw :
4-urılıwǵa qarsı qoyılǵan qaǵaz yamasa paxta ;
5-Suw ótpkezbeytuǵın qattı konteyner; 6 -Buralatuǵın,
leykoplastr menen jelimlenetuǵın yamasa arnawlı
qısqısh menen ornatılıp bekkem jabılatuǵın qaqpaq.

Patmaterialǵa bekkem hám anıq jarlıq jazılǵan bolıp, jazıwdı buyım aynasına jazatuǵın qálem menen jazıw múmkin emes. Probirka hám flakonchalarga leykoplastrdan jarlıq jabıstırıw hám ápiwayı (grafit) qálem menen qaysı haywannan qanday material alǵanlıǵı kórsetilip jazılıwı isenimli esaplanadı.

Úlgi salınǵan termostatqa kartondan yamasa fanerdan jarlıq asılıp ol erda xojalıqnin' atı, haywannin' túri, materialnin' túri hám sáne kórsetiledi.
Termos álbette mórlengen bolıwı zárúr. Patmaterial alınǵan haywan tuwrısında tolıq maǵlıwmatqa iye bolǵan soń, alınǵan patmaterial jollanba qaǵazında xojalıqnin' epizootologik maǵlıwmatı, itimallı diagnozı hám kóriletuǵın ilaj, kesellikti saplastırıw ushın (emlew, emlew hám basqa). soday-aq, sáne, vrachnin' famılıyası kórsetilgen bolıp arnawlı kisi arqalı jiberiledi. Laboratoriyaǵa keltirilgen úlginen virustı ajıratıw ushın tezlik menen tekseriw kerek.
Eger qanday da keshirimli sebeplerge kóre (eksperimental haywanlar, tawıq hámilesi, o'stirilgan kletkalarnin' joq ekenligi sebepli tekseriw keshiktiriletuǵin bolsa, ol halda materialdı minus 40 -70 oC saqlaw talap etiledi.) Kópshilik viruslar qan quramı, arqa mıy suyıqlıǵı sidikte, murın -tamaqtin' qirib hám shayıp alınǵanında, iri shaqlı Haywanlardin’ paragripp, respirator sinsitial virusları bolsa muzlatılǵanda demde óledi. Sonın' ushın olardı ajıratıp alıwda júdá operativlik menen tekseriw jumısların aparıw kerek.
Tekserilip atırǵan juqpalı kesellik virus tárepinen shaqırilǵanliǵina isenim joq bolıp gúmansiralsa, ol halda materialdin' bir bólegin bakteriologik hám mikologik tekseriw ushın beriledi.