|
3.TEMA: Patologikalıq materialdı konservatsiyalashnin' tiykarǵı usılları
Viruslardı konservatsiyalawdin' tómendegi usılları qollanıladı :
1) virus materialdı saqlawda (2organ yamasa toqımanin' bir bólegi), kópshilik halda glitserinnin' fiziologikalıq eritpe degi 50% eritpesi isletiledi. Bul eritpe bakteriostatik tásirge iye bolıp viruslardı jaqsı qorǵaw etedi. viruslardı 40 C sharayatta bir neshe ayǵa shekem saqlaw múmkin;
2) Kópshilik halda viruslar minus 20, minus 30, minus 700 C temperatura menen támiyinlengen muzlatqıshlarda saqlanadı. Bunday temperaturada viruslar quramına qorǵaytuǵın qosımshalar qosılmasi juqpalılıq ózgeshelikin júdá tez joǵatadı.
Ekenin aytıw kerek virus saqlawshı qospada belok statyası qansha kem bolsa, virusnin' activligi sonsha kem boladı, sonın' ushın taza haldaǵı viruslar ozınin' biologiyalıq aktivligin joǵatadı.
viruslarni muzlatip saqlawda tómendegi komponentlarnin' qosılıwı jaqsı qorǵaw wazıypasın oteydi.
Aktivligi joǵatılǵan qan sarısuwı, maysizlantirilǵan sút (10 nan tap 30%), jelatina (0, 5-1, 5%), DMSO (10%) hám basqalar.
virusti - 1960 C (suyıq azot) demde muzlatib keyininen saqlaw nátiyjesinde bir neshe ayǵa shekem titri tómenlemesten turadı.
viruslarni eritiw tezligi onin’ aktivligine derlik tásir etpeydi.
viruslarni bólme temperaturasında yamasa 370 C suw juwınıw bólmesiinde qaytaldan eritiw múmkin. Bir túrdegi virustı tez-tez eritib hám taǵı qaytaldan muzlatıwdı kemeytiw ushın virus saqlawshı materialdı kishi-kishi muǵdarda saqlaw yamasa bir ret titrlashga jetetuǵın, mısal ushın neytrallaw reaksiyasın qoyıwǵa jetetuǵın etip saqlaw maqsetke muwapıq bolıp tabıladı.
3) vakum sharayatında mazlatılǵan halda keptiriw, liofilizatsiya viruslardı jaqsı konservatsiyalash usılı bolıp tabıladı. Liofilizatsiyalashni ótkeriw ushın kerekli apparatlar zárúr bolıp, málim bir (virustı túrine baylanıslı bolǵan ) tolıqlawıshlar hám ásirese keptiriw procesin tolıǵınsha ótkeriw zárúr.
Liofilizatsiyalanǵan virustin' turaqlılıǵın tek ǵana tolıqlawıshnı tańlaw menen baylanıslı bolmay, bálki ampuladaǵi gazdin' quramına da baylanıslı. 0, 5% kislorod virustı demde apatqa alıp kelip, sol orında 2-3% ızǵarlıq derlik tásir etpeydi. Liofilizatni saqlaw temperaturası 40 C den joqarı bolmawi kerek.
Liofilizatsiya jumısların liofilizatsiyalash usılı menen jaqsı tanıs bolǵan shólkemlerde orınlanǵanı maqul. viruslar liofilizatsiyalangan halda bir neshe jılǵa shekem saqlanıwı múmkin. virusologiya laboratoriyasında tómendegi hújjetler bolıwı kerek.
1. virusologik tekseriw (ekspertiza, awıl xojalıq esap-kitap №13-vet. forma ) jurnalı.
2. Kesellik juqtırılǵan haywanlardı qabıl etiwshi jurnal.
3. viruslardin’ ajıratıp alınǵanlıǵı hám joq etip taslanǵanlıǵın atap kórsetiw jurnalı.
4. Islep shıǵarıw yamasa muzey shtammplari háreketi esap-kitap hám basqa tastıyıqlanǵan instruksiyalarga qaray atap kórsetiw jurnalı.
Kafedrada studentlerdin' virus saqlawshı material menen islew qaǵıydası hám qawipsizlik texnikası
Virus saqlawshı material menen islewde tómendegi talaplardı atqarılıwın támiyinlew kerek: viruslardı sırtqı ortalıqqa tarqalıp ketiwine jol qoymaw ; biygana mikroflora menen virus saqlawshı materialdı pataslantırmaw (kontaminatsiya) ilajların kóriw; jeke qawipsizlikti támiyinlew;
Bul talaplardı orınlaw ushın tómendegi jumıs qaǵıydalarına ámel etiledi:
1. Júdá qıraǵı bolıp, ıqsham kiyinib, tártipke anıq ámel qılıw kerek;
2. Garderobda kiyimdi almastırǵan, laboratoriyanin' reti kelgendege tek xalatti kiygen halda kirip, xalatda tısqarına shıǵıladı ;
3. Islegende tuymesi ótkerilgen xalat, arnawlı bas kiyimi hám sileden bolǵan juzjapqishtan paydalanıladı ;
4. Laboratoriyada tazalıqqa hám tártipke qatań ámel etiledi. Jumıs stolinin' ústinde hesh qanday biygana zatlar bolmawi kerek. shegiw hám awqat tutınıw qılıw qadaǵan etiledi;
5. Jumıs ushın instrumentler hám materialdı gezekshi student kafedranin' laborantidan alıp, studentlerge tarqatadı ;
6. Tek ǵana steril instrument hám ıdıslardan paydalanıladı ;
7. Probirka, flakon, tarelka hám basqalardı ashıw hám jabıw gorelkanin' jalınında atqarıladı ;
8. Pipetka awızǵa alınbaydı ;
9. Isletilingen instrumentler, shprislar (ajıratılǵan halda ) sterilizatorga jaylastırıladı hám qaynatıw nátiyjesinde zıyansizlantiriladi;
10. Isletilingen pipetkalar dezinfeksiyalawshi eritpe salınǵan ıdısqa salınıp, bir jayǵa toplandı ;
11. Qattı hám jumsaq shıǵındılar (paxta, qaǵaz hám basqa ) arnawlı mólsherlengen konteynerga salınıp keyininen sterillanadi;
12. Shıǵındılardı unitaz hám rakovinaga aǵiziw yamasa taslaw qadaǵan etiledi;
13. Egerde student kútpegende virus saqlawshı materialdı ústine tiygısse ol halda sol tuwrısinda oqıtıwshına xabar beriwi hám birgelikte jumıs jayın zıyansizlantiriw kerek;
14. Student sabaqtı aqırında jumıs jayın tártipke keltirip, gezekshige barlıq material hám ásbap -úskenelerdi tapsırǵan qolın sabın menen jaqsılap juwıwı kerek.
Do'stlaringiz bilan baham: |
