Tema: Viruslardiń tiykarǵı qásiyetleri, virus saqlawshı material menen islew qaǵıydaları hám qawipsizlik texnikası

10.TEMA: Tawıq hámilasinde virustı kóbeygenlik belgileri virus saqlawshı materialdı alıw
Hámilage virus juqǵanliǵin hár qaysı virusqa tiyisli múddette óliwi kórsetedi. virusdı ko'beygenligin kórsetiwshi basqa belgiler, yaǵnıy ha’milenin’ barlıq




29- Súwret. Qus daǵı juqpalı laringotraxeit keselliginiń virusı juqtırılǵan tawıq homilasining XAP dagi túynekler.

Strukturalarında patologoanatomik ózgerislerdi payda bolıwı bolıp tabıladı.

XAP isiklernin' bolıwı, qan quyiliwi,túynekler (sheshek gúlshelerinin') payda bolıwı bolıp tabıladı. Tawıq hámilasine quslardin' sheshek gúl virusı, qusdin' juqpalı laringotraxeit, Aueski keselligi hám basqa viruslardin’ juqtıriliwi sonday jaralaniwinin' payda bolıwına alıp keledi (29 -súwret). Hár túrlı túrdegi viruslardin’ ósiwine qaraǵanda sheshek gúllerinin' forması názerde kórinetuǵın dárejede ajralıp turadı. Ha’milenin’ ózi juqtırilmaǵanlarǵa qaraǵanda ósiwden qalıw fenomenin kórsetedi.
Hámile denesinin' barlıq orinları hár túrlı dárejede suwsızlanǵan yamasa mushlılıǵı, moyin bóleginin' buraliwi menen tariyplenedi.
Joqarıda aytılǵan belgiler qusdin' juqpalı bronchit keselligine uqsas bolıp tabıladı (30 -súwret). Ha’milenin’ terisi qızarib, qan quyilǵan (31-súwret). Ishki shólkemlerinde de virusdin' kóbeygenlik belgileri boladı.


30- Súwret. Qustıń juqpalı bronchit keselligi.



31- Súwret. Sheshek gúlvaksina virusı juqtırılǵan tawıq homilasida sheshek gúlning pútkil denede tarqalıwı (Mairu va boshqa. bo‘yicha).

Virus juqtırılǵan tawıq hámileleride ha’milenin’ o'besden hám mumlanib qalıwı. Joqarıda sol jasdaǵı virus juqtırilmagan hámile (Mairu hám basqa boyınsha ).

Tawıq hámilasinde sarı jasıl yamasa qara jasıl reńde bawır isikshe, úyreklerdin' gepatit virusı ósip atırǵanlıǵın bildiriwshi belgi esaplanadı. B1-shtammdagi virus n'yukasl keselligi tawıq hámilasinde o'sip turip hámileni óltirmeydi hám patologoanatomik ózgerisler shaqırmaydı. Bunday viruslardı tek ǵana gemagglyutinatsiya reaksiyası (GAR) járdeminde eritrotsitlerdi agglyutinatsiyalaw qábiletine qaray ushıratıw múmkin.
Gemagglyutinatsiya hádiysesi eritrotsitlardin' quramına gemaglyutinatsiyalawshi viruslar suspenziyasin qosıw sebepli júz beredi. Gemagglyutinatsiyalaw ózgeshelikine sonday viruslar olardın' virionlari maydanında receptorlar ámeldegi hám olar eritrotsitlardin' qabıǵındaǵı receptorlar menen qosıw ózgeshelikine iye.
Bunday virionlar eritrotsitlarnin' maydanında adsorbsiyalaniwi múmkin. Bir virion bir yo'la eki eritrotsitqa adsorbsiyalaniwi sebepli, adsorbsiyalanǵan virion eki eritrotsit aralıǵinda kópir wazıypasın oteydi.
Sonday kópirlernin' kópshilik eritrotsitler aralıǵinda payda boliwdan eritrotsitlerdin' jelimleniwi hám ipir-ipir massa payda etiwi gúzetiledi.
Ipir-ipir massa payda bolǵanlıǵin ápiwayı kóz menen kóriw múmkin. Bunın' ushın buyım áynegi ústine bir tamshı virus suspenziyasina bir tamshı juwılǵan eritrotsitlerden qosıp aralastırıladı.
Virus hám eritrotsit suspenziyasin aralastırıw nátiyjesinde probirkada eritrotsitlar qat-qat bolıp shókpege túsedi, astińǵi bóleginde bolsa qasnatı esletiwshi forma payda boladı. GAR- virustı ushıratıwda hám titrlew ushın qollanıladı.
Eritrotsitlerden ipir-ipir massa payda bolıwı 5-10 minutta ishinde virus saqlawshı suyıqlıq tamshısına eritrotsit-ler qospasın aralastırıw nátiyjesinde payda boladı (32-súwret).

Gemagglyutinatsiyanin' oń bolıwı tek ǵana virus bar ekenin bildirip ǵana qalmay, bálki onin’ gemagglyutinatsiyalaciwshi aktivligin málim túrdegi haywannin' eritrotsitleri járdeminde ámelge asırıwı sebepli diagnoz qoyıwda járdemshi qural bolıp xızmet etedi. Hámileni ashıwda kópshilik halda virusdin' kóbeygenligin bildiriwshi belgiler bolmaydı biraq virus tekserilip atırǵan materialda bar. Bunday passajdi joqarıda aytılǵan sıyaqlı “ko'r” passaj dep ataladı.